"Οι ευτυχισμένες εποχές μπορούνε να φτάσουν ως την τέλεια ομορφιά, οι ξεπεσμένες όμως έχουν ανάγκη από παραδείγματα περασμένου ηρωισμού" (Σίλλερ)
Συμπληρώθηκαν 70 χρόνια από την εκτέλεση της Αλίκης Τσουκαλά (16 Απρίλη 1949).
Η αλησμόνητη νεαρή ευρυτανοπούλα, μία χαρισματική προσωπικότητα με ήθος, παιδεία και σπάνιες ευαισθησίες, αποτελεί ένα από εκείνα τα αειθαλή παραδείγματα που θα συγκινούν και θα εμπνέουν κάθε αγωνιζόμενο, κάθε ελεύθερο άνθρωπο που παλεύει ανυποχώρητα και με κάθε κόστος για να μη ζει γονατιστός και σκλάβος.
Λίγο προτού κλείσει τα 21 της χρόνια, η ανυπότακτη κομμουνίστρια Αλίκη Τσουκαλά πρόσφερε τα ολάνθιστα νιάτα της στον ευγενή αγώνα για την πολυπόθητη λευτεριά τούτης της πατρίδας, αλλά και για την κοινωνική χειραφέτηση και την απελευθέρωση του Ανθρώπου από τα δεσμά της αδικίας και της εκμετάλλευσης...
Μπορείτε να δείτε και να ξαναθυμηθείτε, το αφιέρωμα του "Ευρυτάνα ιχνηλάτη" που ανέδειξε την συγκλονιστική ιστορία της Αλίκης, κλικάροντας εδώ για να διαβάσετε...
Δεν λύγισε μπροστά στους διώκτες της ούτε μπροστά στους στρατοδίκες του αμερικανόδουλου μοναρχοφασιστικού καθεστώτος. Αρνήθηκε να δηλώσει "μετάνοια", δεν αποκήρυξε τις ιδέες και τα ιδανικά της της ούτε πρόδωσε τους συντρόφους της, εν αντιθέσει με τον ποιητή πατέρα της και αλλοτινό πρότυπό της που υπέκυψε στους εκβιασμούς των τυράννων. Η Αλίκη, πλασμένη με τα ανθεκτικά υλικά των ηρώων του λαϊκού επαναστατικού κινήματος, δεν δίστασε να καταδικάσει ακόμη και τη στάση του ίδιου της του πατέρα, και στάθηκε μπροστά στις κάννες του εκτελεστικού αποσπάσματος περήφανη και με ψηλά το κεφάλι, επιβεβαιώνοντας με το αίμα της ότι... "θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία"!
Η Αλίκη Τσουκαλά δεν έζησε μόνο 21 χρόνια. Ζει και θα ζει αιώνια, στις καρδιές μας, στα τραγούδια μας, στους αγώνες και στα όνειρά μας για έναν δικαιότερο κόσμο. Θα ζει για πάντα στη συλλογική μνήμη αυτού του λαού, και ειδικά σε τούτες τις άνυδρες, τις "ξεπεσμένες" εποχές, η μνήμη της θα σκίζει τα σκοτάδια της υποταγής και θα δείχνει φωτεινό το δρόμο για το λαμπρό μέλλον της ανθρωπότητας.
Αφιερώνουμε τους στίχους του ποιητή Τάσου Λειβαδίτη στην Αλίκη μας...
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
δεν θα πάψεις ούτε στιγμή ν’ αγωνίζεσαι για την ειρήνη και για το δίκιο.
Θα βγεις στους δρόμους, θα φωνάξεις,
τα χείλια σου θα ματώσουν απ’ τις φωνές
τα χείλια σου θα ματώσουν απ’ τις φωνές
το πρόσωπό σου θα ματώσει από τις σφαίρες — μα ούτε βήμα πίσω.
Κάθε κραυγή σου μια πετριά στα τζάμια των πολεμοκάπηλων
Κάθε χειρονομία σου σα να γκρεμίζεις την αδικία.
Και πρόσεξε: μη ξεχαστείς ούτε στιγμή.
Έτσι λίγο να θυμηθείς τα παιδικά σου χρόνια
αφήνεις χιλιάδες παιδιά να κομματιάζονται την ώρα που παίζουν ανύποπτα στις πολιτείες
μια στιγμή αν κοιτάξεις το ηλιοβασίλεμα
αύριο οι άνθρωποι θα χάνουνται στη νύχτα του πολέμου
έτσι και σταματήσεις μια στιγμή να ονειρευτείς
εκατομμύρια ανθρώπινα όνειρα θα γίνουν στάχτη κάτω απ' τις οβίδες.
Δεν έχεις καιρό
δεν έχεις καιρό για τον εαυτό σου
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
μπορεί να χρειαστεί ν’ αφήσεις τη μάνα σου, την αγαπημένη
ή το παιδί σου.
Δε θα διστάσεις.
Θ’ απαρνηθείς τη λάμπα σου και το ψωμί σου
θ’ απαρνηθείς τη βραδινή ξεκούραση στο σπιτικό κατώφλι
για τον τραχύ δρόμο που πάει στο αύριο.
Μπροστά σε τίποτα δε θα δειλιάσεις κι ούτε θα φοβηθείς.
Το ξέρω, είναι όμορφο ν’ ακούς μια φυσαρμόνικα το βράδι,
να κοιτάς έν’ άστρο, να ονειρεύεσαι
είναι όμορφο σκυμένος πάνω απ’ το κόκκινο στόμα της αγάπης σου
να την ακούς να σου λέει τα όνειρά της για το μέλλον.
Μα εσύ πρέπει να τ’ αποχαιρετήσεις όλ’ αυτά και να ξεκινήσεις
γιατί εσύ είσαι υπεύθυνος για όλες τις φυσαρμόνικες του κόσμου,
για όλα τ’ άστρα, για όλες τις λάμπες και για όλα τα όνειρα
για όλα τ’ άστρα, για όλες τις λάμπες και για όλα τα όνειρα
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
μπορεί να χρειαστεί να σε κλείσουν φυλακή για είκοσι ή και περισσότερα χρόνια
μα εσύ και μες στη φυλακή θα θυμάσαι πάντοτε την άνοιξη,
τη μάνα σου και τον κόσμο.
Εσύ και μες απ’ το τετραγωνικό μέτρο του κελιού σου
θα συνεχίζεις τον δρόμο σου πάνω στη γη.
Κι’ όταν μες στην απέραντη σιωπή, τη νύχτα
θα χτυπάς τον τοίχο του κελιού σου με το δάχτυλο
απ’ τ’ άλλο μέρος του τοίχου θα σου απαντάει η Ισπανία.
Εσύ, κι ας βλέπεις να περνάν τα χρόνια σου και ν’ ασπρίζουν τα μαλλιά σου
δε θα γερνάς.
Εσύ και μες στη φυλακή κάθε πρωί θα ξημερώνεσαι πιο νέος
αφού όλο και νέοι αγώνες θ’ αρχίζουνε στον κόσμο
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
θα πρέπει να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό.
Αποβραδίς στην απομόνωση θα γράψεις ένα μεγάλο τρυφερό γράμμα στη μάνα σου
θα γράψεις στον τοίχο την ημερομηνία, τ’ αρχικά του ονόματός σου και μια λέξη: Ειρήνη
σα να ’γραφες όλη την ιστορία της ζωής σου.
Να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό
να μπορείς να σταθείς μπροστά στα έξη ντουφέκια
σα να στεκόσουνα μπροστά σ’ ολάκαιρο το μέλλον.
Να μπορείς, απάνω απ’ την ομοβροντία που σε σκοτώνει
εσύ ν’ ακούς τα εκατομμύρια των απλών ανθρώπων που τραγουδώντας πολεμάνε για την ειρήνη.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.
*Μερικές αθέατες "λεπτομέρειες" που αφορούν τις τελευταίες στιγμές της Αλίκης Τσουκαλά...
-Το πρωί της 16ης Απρίλη, προτού την πάρουν οι δήμιοι, η ηρωίδα άφησε μαζί με το ημερολόγιό της και ένα δαχτυλίδι στη μικρότερη αδερφή της. Ήταν ότι είχε όλο κι όλο από υλικά αγαθά γιατί από άυλα, μας άφησε τα πάντα!
-Το πιο συνταρακτικό όμως ήταν το γεγονός ότι πριν από την εκτέλεσή της φρόντισε να βγάλει το παλτό της έτσι ώστε αυτό να μην τρυπηθεί από τις σφαίρες των δολοφόνων της γιατί όπως είπε: "θα ήταν χρήσιμο σε κάποιον άλλον άνθρωπο που πιθανόν να μην είχε"!
Το ήθος αυτής της υπέροχης αγωνίστριας πραγματικά ΣΥΓΚΛΟΝΙΖΕΙ!
Α Θ Α Ν Α Τ Η !!!
Eμείς σήμερα οι πιο σύγχρονοι θέλουμε να λεγόμαστε άνθρωποι?????Με τέτοιες παρακαταθήκες με τόσο αίμα ηρώων.....ακόμη περπατάμε σκυφτοί και άτολμοι!!!!Ντρέπομαι.....
ΑπάντησηΔιαγραφήΑλίκη Τσουκαλά.....αθάνατη!!!!!!!!!!
Οι σφαίρες του δολοφονικού αποσπάσματος δεν κατάφεραν να σκοτώσουν ποτέ την Αλίκη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΖΕΙ !
Είναι κι΄αυτή ανάμεσα στους πολλούς αγωνιστές που δεν δίστασαν να σταθούν μπρος στις κάνες των όπλων για τα ιδφανικά τους. Στ΄αλήθεια νια μεγάλη ηρωίδα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠέρα από την Ιστορικότητα του άρθρου, προβληματίζει κιόλας!
ΑπάντησηΔιαγραφήΜε την καλή έννοια ...
Πολύ ωραίο άρθρο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο έβαλα παραπομπή στο δικό μου άρθρο για τον Τάκη Φίτσο, στου τετελεσμένους στις 16/4/49.
https://gkagkarin.blogspot.com/2019/04/blog-post_19.html
Μετα πολλα χρονια ξεκινησα να διαβαζω και παλι το αφιερωμα σου στην Α. Τσουκαλα. Την αναγνωση του τελευταιου γραμματος της Αλικης δεν μπορεσα να την ολοκληρωσω φιλε. Η συγκινηση με κατεβαλε..
ΑπάντησηΔιαγραφήΑνυπερβλητη μορφη των λαικων αγωνων η Αλικη. Υποκλινομαι στην αθανατη μνημη της.!!
Αυτό, με το παλτό που άφησε η Αλίκη για να μη πάει χαμένο απ΄τις σφαίρες της εκτέλεσης της, δείχνει τα πάντα για το χαρισματικό αυτό άτομο που άφησε ιστορία ήθους και αγάπης...
ΑπάντησηΔιαγραφήΑλίκη Τσουκαλά, Τάκης Φίτσος, Νίκος Νικηφορίδης (έγραψα γι' αυτόν με αφορμή ένα βραβευμένο ντοκιμαντέρ της κινηματογραφικής ομάδας του 8ου Γυμνασίου Πειραιά, βλ. http://l-d-papadeas.blogspot.com/2019/04/blog-post_14.html), οι δικοί μας άγιοι, οι δικοί μας ιερομάρτυρες. Εικονίσματα ιερά για κάθε Άνθρωπο (με την κατά Τάσο Λειβαδίτη έννοια), που προσκυνούμε ευλαβικά μπροστά τους, όχι παθητικά και με μεταφυσικές προσδοκίες, αλλά ενεργητικά, συμμετέχοντας στους καθημερινούς αγώνες και προσανατολίζοντας τη δράση μας και τη στάση ζωής μας σύμφωνα με το παράδειγμα εκείνων, για να ξημερώσει για όλους μας ένας καινούργιος κόσμος, αυτός που μας αξίζει.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυγκλονίζουν τα τελευταία σου σχόλια Ευρυτάνα. Τόση θυσία, τόσο αίμα, τόσα παιδιά που εκτελέστηκαν και αφανίστηκε ο ανθός της κοινωνίας... Η Αλίκη άφησε τις παρακαταθήκες της, μαζί με την Ηλέκτρα, την Ηρώ, τον Ναπολέοντα κι όλους τους νέους που θυσιάστηκαν για τα πιστεύω τους. Το αξίζαμε άραγε; Μερικές φορές αναρωτιέμαι τι απόγινε όλο αυτό το ποτάμι αίματος που χύθηκε; Δικαιώθηκαν οι αγώνες τους; Αναπαύτηκαν οι ψυχές τους;
ΑπάντησηΔιαγραφήΤι μορφές ήταν αυτές Ευρυτάνα! Πόση δύναμη μπορούσε να κρύβεται στην καρδιά και στο λογισμό τους. Ποιες αξίες τους έδιναν δύναμη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλησπέρα αγαπητέ φίλε.
Τι μεγαλείο ψυχής αλήθεια, ανέδειξαν αυτοί οι ήρωες του λαού μας που αντίκρισαν και αντιμετώπισαν τα εκτελεστικά αποσπάσματα με τέτοια ανδρεία και δεν λύγισαν ; Ηταν τα υψηλά ιδανικά τους που τους ανέβασαν στο πάνθεον της αθανασίας. Η ιστορία της Αλίκης Τσουκαλά με συγκλόνισε από την πρώτη στιγμή που την έφερες στο φως Ευρυτάνα Ιχνηλάτη και συνεχίζει να με συγκλονίζει και να μου φέρνει δάκρυα στα μάτια. Θα άξιζε, και σου δίνω μια ιδέα για αυτό, να ανέβει μια θεατρική παράσταση για την Αλίκη για να μάθει και το ευρύτερο κοινό ποιά είναι τα αληθινά πρότυπα ζωής για κάθε ελεύθερο άνθρωπο. Αθάνατη!
ΑπάντησηΔιαγραφήΠόσες ηρωικές μορφές περνούν από το περιθώριο της Ιστορίας! Με πόση συνέπεια κι εσύ επιτελείς το χρέος να τις φωτίζουμε!.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠΙΣΤΕΥΩ ΑΚΡΑΔΑΝΤΑ ΟΤΙ ΘΑ ΕΛΘΕΙ ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΠΟΥ ΟΙ ΗΡΩΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ ΜΑΣ ΘΑ ΚΥΜΑΤΙΖΟΥΝ ΣΤΙΣ ΣΗΜΑΙΕΣ ΤΗΣ ΝΙΚΗΦΟΡΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ. ΤΟΤΕ Η ΑΛΙΚΗ ΚΑΙ ΟΛΟΙ ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΤΩΝ ΑΓΩΝΩΝ ΘΑ ΔΙΚΑΙΩΘΟΥΝ ΑΛΗΘΙΝΑ.
ΑπάντησηΔιαγραφή"Σκύβω το κεφάλι στα μαρτύρια σου και θαυμάζω λαέ μου τα έργα σου"
ΑπάντησηΔιαγραφή
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστούμε για τις επισκέψεις, τις αναδημοσιεύσεις και τα σχόλια.
Τιμή και δόξα στην αλησμόνητη Αλίκη Τσουκαλά.
Ψυχή βαθιά!
Η Αλίκη Τσουκαλά δεν έζησε μόνο 21 χρόνια. Ζει και θα ζει αιώνια, στις καρδιές μας, στα τραγούδια μας, στους αγώνες και στα όνειρά μας για έναν δικαιότερο κόσμο. Θα ζει για πάντα στη συλλογική μνήμη αυτού του λαού, και ειδικά σε τούτες τις άνυδρες, τις "ξεπεσμένες" εποχές, η μνήμη της θα σκίζει τα σκοτάδια της υποταγής και θα δείχνει φωτεινό το δρόμο για το λαμπρό μέλλον της ανθρωπότητας. ....
ΑπάντησηΔιαγραφή!!!!!!!!!!!!!!