Πέμπτη 19 Ιανουαρίου 2012

Παραδοσιακόν



"Παιδιά πήρ΄ο χεινόπωρος, παιδιά πήρ’ ο χειμώνας,
πέσαν τα φύλλα απ’ τα κλαριά, ξεσκιώσαν τα λημέρια.
Παιδιά μου να σκορπίσουμε, να γίνουμε μπουλούκια,
πιάστε τους φίλους τους πιστούς και τους πιστούς κουμπάρους.
Παιδιά μ’ να ξεχειμάσουμε και τούτον το χειμώνα."

"Ευρυτάνας ιχνηλάτης"

20 σχόλια:

  1. Αυτά ειναι!!!!!!
    Αντε να ξεχειμάσουμε και τουτο το χειμωνα!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. ΕΥΡΥΤΑΝΑ ΙΧΝΗΛΑΤΗ H ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΣΤΙΧΟΥΣ ΜΑΣ ΦΕΡΝΟΥΝ ΣΤΟ ΝΟΥ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ.

    ΕΙΚΟΝΕΣ ΒΓΑΛΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΙΗΓΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΠΠΟΥΔΩΝ ΜΑΣ,ΠΟΥ ΧΑΘΗΚΑΝ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ ΑΛΛΑ ΝΑ ΠΟΥ ΚΑΠΟΙΟΙ ΤΙΣ ΞΑΝΑΦΕΡΝΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ.

    ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Δηλαδή εγώ πού'μαι παιδί της πόλης πως θα μάθω τί'ναι τούτο στη φωτογραφία;!
    Καλοκαιρινή κατοικία τσοπαναραίων;
    Μαντρί;
    Αλλά έχει και κάτι σταυρούς στην κορφή αν βλέπω καλά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Σαρακατσάνικα καλύβια.
    Στο Βελούχι της Ευρυτανίας, ψηλά, ανάμεσα στα ελάτια, υπάρχει μια αναπαράσταση μιας σαρακατσάνικης "κοινότητας", φτιαγμένη από το Σύλλογο Σαρακατσάνων φθιώτιδας.
    Εκεί τραβήχτηκε και η εν λόγω φωτογραφία που απεικονίζει μέρος αυτής.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. ευρυτανα εχει και στην ελασσονα στον δρομο της κοζανης αλλα και στον γυφτοκαμπο στην ηπειρο αλλα ειναι οληη ζωη των σαρακατσανεων αυτη η καλυβα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ναι, έχει ΠΛΕΟΝ σε πολλά μέρη της Ελλάδας.
    Ιστορικά, όμως, οι Σαρακατσάνοι ζούσαν ως σκηνίτες νομάδες κτηνοτρόφοι κυρίως στη ραχοκοκκαλιά της Πίνδου, από Τζουμέρκα μέχρι Άγραφα. Αν και μετακινούνταν με τα κοπάδια τους η κυρίαρχη κοιτίδα τους ήταν τα θρυλικά Άγραφα.
    Κατά τη δεύτερη δεκαετία του 19ου αιώνα διασκορπίστηκαν, μαζικά πλέον, και σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα έπειτα από τις διώξεις του Αλή πασά καθώς πολλοί Σαρακατσάνοι συνεργάζονταν-πρόσφεραν καταφύγιο στους κλέφτες και τους διωγμένους επαναστάτες που δρούσαν κατά κύριο λόγο στα Άγραφα. Από κει και ύστερα σκόρπισαν σε διάφορες κατευθύνσεις όπως προαναφέραμε.
    Να σημειώσουμε πως άλλο "Σαρακατσάνος" και άλλο "Βλάχος". Δεν πρέπει να συγχέονται.
    Αλλά αυτά θα τα πούμε σε άλλο εξειδικευμένο αφιέρωμά μας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Καλύβες Σαρακατσάνων!!!
    Η παράδοση μας, οι άνθρωποι μας, οι όμορφοι στίχοι του παραδοσιακού τραγουδιού!!!
    Καλέ μου φίλε, πάντα με συγκινείς!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Να γράψουμε και δυο σύντομα λόγια για το πώς περίπου έφτιαχναν αυτή την καλύβα-κονάκι που βλέπετε, δηλαδή "το σπίτι" των νομάδων σκηνιτών Σαρακατσάνων.

    Έμπηγαν ένα πάσαλο στο κατάλληλο σημείο του εδάφους. Πάνω εκεί έδεναν ένα σχοινί, που το τέντωναν σε μία απόσταση και στην άλλη άκρη του έδεναν ένα ξύλο με το οποίο χάραζαν την περίμετρο του κύκλου, στην οποία θα στέριωναν τα θεμέλια της καλύβας. Φύτευαν ολόγυρα και βαθιά μες στο χώμα ψηλόκορμα γερά ελατίσια κλωνάρια κι έτσι έκαναν τον κάθετο σκελετό. Μετά, αυτά τα στεριά κάθετα κλωνάρια, τα λύγιζαν όλα μαζί στην κορφή τους και τα έδεναν γερά, σε συνάρτηση με την κατσούλα, το στεφάνι και τον κατακόρυφο στύλο στήριξης, και νάσου κι ο θόλος του κονακιού! Αυτή ήταν δουλειά των αντρών. Πάνω-πάνω έβαζαν ένα ξύλινο σταυρό για "την προστασία" όπως απαιτούσε η Σαρακατσάνικη παράδοση.

    Ύστερα, οι γυναίκες έπλεκαν τον οριζόντιο σκελετό στα πλάγια, τα “τοιχώματα” σα να λέμε, χρησιμοποιώντας εύκαμπτες βέργες, λεπτόκλαρα ή καλάμια. Ακολούθως τα έντυναν καλά καλά ολόγυρα με ελατολατσούδες πυκνά κλαριά, στρώσεις από θάμνους, φτέρες, διάφορα φυλλώματα, ότι τέλος πάντων προστατευτικό υλικό τους παρείχε ο ιδιαίτερος τόπος που βρίσκονταν κι έκαναν και τις φυσικές δεσιές.

    Από μέσα στην καλύβα σκάρωναν, σε απόσταση 30-40 πόντους από το έδαφος, ένα ντιβανοκρέβατο ή τραπεζοκάθισμα και ξυλόραφα στα πλαϊνά. Η φωτιά έκαιγε πάντα στη μέση της εστίας. Απ’ έξω, την καλύβα την πασάλειβαν με κάποιο είδος αυτοσχέδιας λάσπης που λειτουργούσε σαν μόνωση.

    Τα κονάκια γίνονταν τόσο ανθεκτικά που ούτε η βροχή δεν τα διαπερνούσε.
    Μάλιστα έλαμπαν από πάστρα και καθαριότητα πάντα υπό την επιστασία της Σαρακατσάνισσας άξιας και ικανής γυναίκας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Πολύ ωραίοοο!!!Φωτογραφία, στίχοι αλλά και η κουβέντα που άνοιξε!!!Πως η ζωή στη μάνα φύση δίνει υλικά, γνώσεις και έμπνευση για τα πάντα!!Μπράβο ιχνηλάτη!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Λοιπόν το πως έφτιαχναν τις καλύβες, οφείλω να ομολογήσω, με ενθουσίασε.
    Γιατί έχω την εντύπωση ότι ίσως...ίσως λέω, χρειαστεί.
    Ποιός ξέρει; Έτσι όπως πάνε τα πράγματα....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Αν φτιάξω μια ίδια για να μένω, γλιτώνω τίποτα από τέλη και χαράτσια, ή τσάμπα ο κόπος;
    Καλή δύναμη αδερφέ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. -λεύτερος,

    άντε να δούμε πως θα "ξεχειμάσουμε" με 1 ευρώ που πήγε το λίτρο το πετρέλαιο για τα... τσιμεντοκονάκια μας!
    ------------


    -Photo τίτλοι,

    ευχαριστούμε! Και που να δει κανείς και το πραγματικό μαγικό τοπίο εκεί τριγύρω στο Βελούχι!!!
    ------------


    -kapetandiamantis,

    οι διηγήσεις των παππούδων μας είναι ο μεγάλος θησαυρός. Και όσο μπορούμε θα τις ανασύρουμε από το ξεχασμένο σεντούκι του χρόνου.
    -------------


    -ένας στρατολάτης,

    πιστεύουμε να σε βάλαμε στο "νόημα" φίλε μας.
    -------------


    -nikos,

    όλη η ζωή των Σαρακατσαναίων ήταν η ίδια η ανόθευτη βουνίσια φύση. Και η δεντρόπλεχτη καλύβα "ζωντανό" κομμάτι αυτής!
    --------------


    -magda,

    σε ευχαριστούμε και εμείς φίλη μας για τον εγκάρδιο ζεστό λόγο σου. Να είσαι πάντα καλά.
    --------------


    -Φυσιολάτρης,

    η φύση προσφέρει τα πάντα αρκεί να της απευθύνεσαι με σύνεση και σεβασμό και όχι να τη δολοφονείς απομυζώντας αλόγιστα τους πόρους της για πλουτισμό, όπως κάνουν τα μεγαλοσυμφέροντα της καταστροφής.
    --------------


    -Αγρίνιο... γλυκές μνήμες,

    "Μάθε τέχνη κι άστηνε κι άμα πεινάσεις πιάστηνε" που λέει κι η παροιμία Γίτσα! Ποτέ δεν ξέρεις, άλλωστε!
    ---------------


    -οικοδόμος,

    ρε φτιάχτηνε εσύ την καλύβα σου κι άμα τη βάλουν στο μάτι για χαράτσωμα, έχε και τη σαρακατσανέϊκη τη γκλίτσα από δίπλα για... την υποδοχή!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Ευρυτανα ινχηλατη καλημερα, να γίνουμε μπουλούκια,
    πιάστε τους φίλους τους πιστούς και τους πιστούς κουμπάρους.
    Να κανουμε κονακια και να τους καρτερουμε.
    Εφτασε η εποχη της αλληλεγγυης και της συντροφικοτητας, αντε να δουμε...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. dimitris,
    στα κονάκια να τους... υποδεχτούμε καταλλήλως τους σωτήρες μας! Αλλά πως;

    Να τους φιλέψουμε λιγάκ' ψωμουτύρ' για του καλωσόρσμα καθότ' ιμείς δεν αφήνουμε τουν κοσμάκη πεινασμένο σαν τ' λόγου τους. Αλλά μιτά κατευθείαν στρώσιμο στη δλειά: Μια καλή ζαλίγκα άχυρα στην πλάτ' κι βουρ στουν ανήφορου για τ' στάνη! Να ιδούν από πρώτου χέρ' τι πάει να πει φόρτωμα γαϊδουρνό! Κι ύστερις, να μαζέψνε τα ζωντανά από τς ρεματιές, να τα σταλίσνε, να τ΄αρμέξνε, να φκιάσνε τυρί κι μετά με το τσεκούρ' παραμάσχαλα να παν πέεεερα να κόψ'νε ξύλα και να τα φέρνε για τ' φωτιά! Κι μετά στ'ν ουρά για συσσίτιου: ξυνόγαλου κι τραχανά κι ούχι χαβιάρ'! Θα τς φιλοξενήσουμι κιόλα ικεί, και θα τς στρώσουμι τραγότσολο αντί για πάπλωμα made in Italy, να σιάξνε λιγάκ' π' καλόμαθαν! Μωρέ θα καλοπεράσνε, ας κοπιάσνε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. χα.χα.χα.
    γεια σου ιχνηλατη. ελεγα κατι να γραψω κι εγω για το θεμα αλλα με καλυψες με το τελευταιο σου σχολιο. απαιχτος!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Θαυμάσιο!
    Και.. καλά που ρώτησε ο 'ενας στρατολάτης' κι έγιναν τα Σχόλιά σας πολύτιμα όσο η φωτογραφία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. -Αris,
    ε, να τα πούμε και λίγο στη γλώσσα μας ρε φίλε.
    -----------

    -Δάφνη Χρονοπούλου/Mme Kastell,
    ευχαριστούμε φίλη μας. Τα σχόλια όλων μας είναι αυτά που ζωντανεύουν τις αναρτήσεις και προσφέρουν γνώσεις και πληροφόρηση. Καλό ΣΚ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Καλά, η περιγραφή της κατασκευής κατατοπιστικότατη.
    Μου έβαλες ιδέες φίλε μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. -Dina Vitzileou,
    Ευχαριστούμε και εάν χρειαστείς βοήθεια, εδώ είμαστε!
    Καλή εβδομάδα Ντίνα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Τα σχόλια-γνώμες εκφράζουν αποκλειστικά τους συντάκτες τους.