Πέμπτη 9 Απριλίου 2015

Μια ακόμη αναφορά στη θυσία των αγωνιστών της Νιάλας!


Μια συγκινητική έκπληξη μάς περίμενε ξεφυλλίζοντας τη συνεταιριστική "Εφημερίδα των συντακτών" (φύλλο 9-4-2015). Πιο συγκεκριμένα: στη στήλη "Μετέωρος" του δημοσιογράφου Δημήτρη Νανούρη γίνεται μία σημαντική αναφορά στην «Τραγωδία της Νιάλας» βασισμένη σε ένα εκτενές αφιέρωμα που είχε δημοσιεύσει παλιότερα το blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης".. Σημειωτέον έχει γυριστεί και σχετικό ντοκιμαντέρ από το σκηνοθέτη Στάθη Γαλαζούλα. .

Παραθέτουμε το κείμενο του "Μετέωρου" :

============

Λαμπρή ανακωχή

Νεραϊδογέννητος· αθεράπευτος εραστής της Ευρυτανίας και βαθύς γνώστης της ιστορίας της ο φίλος μου ο Θανάσης, με πρήζει συχνά με τα ανδραγαθήματα του Κατσαντώνη και των παλικαριών του, τα οποία αναφέρει με τα μικρά τους ονόματα· λες και μοιράζονταν το ίδιο θρανίο απ' το Δημοτικό. Χαρισματικός αφηγητής, σε καθηλώνει με τα σημαινόμενα των θεμάτων του. Τα γράφει κιόλας στον Ευρυτάνα Ιχνηλάτη ( eyrytixn.blogspot.gr), που επισκέπτομαι για ν' αναπνεύσω αναζωογονητικό, βουνίσιο αέρα, όποτε η ωχρόφαιη ατμόσφαιρα της πόλης μού κάθεται, σαν καταχνιά, στον λαιμό.

Ισχυρή εντύπωση στις σελίδες του προκαλεί το επεισόδιο που εκτυλίσσεται τέτοιες μέρες στα 1947, μεσούντος του Εμφυλίου. Ξετυλίγω το νήμα τηλεγραφικώς. Αποκομμένες δυνάμεις του ΔΣΕ, τραυματίες και κυνηγημένες αριστερές οικογένειες, περικυκλωμένες από στρατιωτικές μονάδες και παρακρατικά αποσπάσματα στα Βραγγιανά, επιχειρούν να επανενωθούν με τα αντάρτικα σώματα στη Βουλγάρα της Θεσσαλίας. Πρέπει να διασχίσουν την απάτητη κορυφογραμμή της Νιάλας στ' Αγραφα, σ' ανεμοδαρμένα ύψη 2.200 μέτρων. Παγώνει το αίμα όσων γνωρίζουν τα περάσματα. Δεν υπάρχει, ωστόσο, άλλη διέξοδος.

Αρχίζει η πορεία του θανάτου τη Μεγάλη Παρασκευή 11 Απριλίου. Μαίνεται καταιγίδα και ψηλότερα χιονοθύελλα. Ο άνεμος λυσσομανά. Ξεκολλά βρέφος απ' την αγκαλιά της μάνας του. Ζοφερά αστραπόβροντα και συνεχείς κατολισθήσεις κόβουν στα δυο τα κακοτράχαλα μονοπάτια, που κρέμονται στις άκρες των γκρεμών. Οι ασθενέστεροι δεν αντέχουν. Πολλοί σκεπάζονται για πάντα απ' το λευκό και ψυχρό, νεκρικό πέπλο της Νιάλας. Σχηματίζουν ανθρώπινες αλυσίδες οι υπόλοιποι και προχωρούν κόντρα στους δίσεκτους καιρούς και τα στοιχειά της φύσης. Η νεαρή δασκάλα Βαγγελιώ Κουσιάντζα πιάνει το τραγούδι εμψυχώνοντας την πομπή: «Βροντάει ο Ολυμπος και πάλι, στη Νιάλα πέφτουν κεραυνοί...».

Λυτρώνονται το Μεγάλο Σάββατο το βράδυ, φθάνοντας με τα χίλια βάσανα στον αυχένα του βουνού και κατηφορίζοντας προς τη Σάικα. Ο λόχος της οπισθοφυλακής υπό τον Γιάννη Παπαϊωάννου μαζί με αμάχους, ξεστρατίζει μες την ομίχλη και πέφτει ξαφνικά φάτσα με φάτσα με άνδρες του κυβερνητικού στρατού, που στήνουν αντίσκηνα στο πυκνό χιόνι για να βγάλουν τη νύχτα. Τα όσα ακολουθούν μόνο ο Σοφοκλής ή ο Σέξπιρ μπορούν να περιγράψουν. «Μην πυροβολείτε αδέρφια, αφήστε να περάσει απόψε το κακό κι αύριο φεύγουμε» αντηχούν φωνές κι απ' τα δύο στρατόπεδα.

Ανακούρκουδα καθισμένοι στις σκηνές, ζεσταίνονται με τα χνώτα τους. Φαντάροι προσφέρουν σε αντάρτες σταφίδες και κονιάκ. Οι ακραίες συνθήκες συμφιλιώνουν θανάσιμους εχθρούς. Κοιμούνται πλάι-πλάι. Ξυλιασμένοι κάποιοι δεν θα ξυπνήσουν ποτέ. Ξημερώνοντας Πάσχα ο ακραιφνής εθνικόφρων ταγματάρχης Αλευράς βλαστημά και καλεί ενισχύσεις με τον ασύρματο. Ο Παπαϊωάννου τον εγκαλεί επειδή σπάει την άτυπη, σιωπηλή εκεχειρία. Μονομαχεί μαζί του, τον ξαπλώνει στο έδαφος και διατάζει επείγουσα αποχώρηση. Οι στρατιώτες δεν ρίχνουν τουφεκιά. Τους έχει χαράξει ανεξίτηλα η αλλόκοτη βραδιά. Τριάντα ένας μολαταύτα δεν ακούν τη διαταγή και συλλαμβάνονται από αξιωματικούς λιπόθυμοι, μισοπεθαμένοι. Καταδικάζονται σε ισόβια και 10 απ' αυτούς σε θάνατο. Στις 9 του Μάη στη Λαμία η Βαγγελιώ Κουσιάντζα σέρνει τον χορό μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα. Τα μέλη του κατεβάζουν τα όπλα. Το δολοφονικό έργο αποτελειώνουν παρακρατικοί. Εκλάβετε όλα τούτα σαν αναστάσιμο μήνυμα.

========

Οι συντελεστές του blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης" ευχαριστούμε το δημοσιογράφο Δημήτρη Νανούρη για το γεγονός ότι με το άρθρο του έκανε ευρύτερα γνωστή αυτή την ξεχασμένη σελίδα της ιστορίας του τόπου μας και κατ’ επέκταση τη θυσία των ηρωικών αγωνιστών της Νιάλας και της αξέχαστης Βαγγελιώς Κουσιάντζα.



ΥΓ. Διαβάστε παρακάτω με ένα "κλικ" στους τίτλους τα πλήρη αφιερώματα του blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης" :





10 σχόλια:

  1. Τελικά η φύση κατάφερε αυτό που δεν μπορούσαν οι άνθρωπο,να συμφιλιώσει δηλαδή αλληλοσπαραζόμενους Έλληνες.
    Τραγικές εποχές
    Καλό σου βράδυ Ευρυτάνα και Καλό Πάσχα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. O ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΗΤΑΝ Η ΚΟΡΥΦΑΙΑ ΤΑΞΙΚΗ ΑΝΑΜΕΤΡΗΣΗ ΤΟΥ 20ΟΥ ΑΙΩΝΑ.
    ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΣΤΟΥΣ ΝΕΚΡΟΥΣ ΣΥΝΤΡΟΦΟΥΣ ΤΗΣ ΝΙΑΛΑΣ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Σημαντικότατο το έργο σου ιχνηλάτη.....μαθαίνουμε όσα μας έκρυβαν τόσα χρόνια!!!!!Μπράβο και στον κ. Νανούρη για την προβολή στην εφημερίδα!!!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Μια ιστορία που αγκαλιάζει την αγάπη με την τραγωδία.
    Τιμή και δόξα στους μαχητές του ΔΣΕ.
    Καλό σου Πάσχα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Καλέ μου φίλε σου εύχομαι από τα βάθη της καρδιάς μου Καλό Πάσχα και η Ανάσταση του Κυρίου να σου φέρει ότι καλύτερο στη ζωή σου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. ΦΙΛΤΑΤΕ ΕΥΡΥΤΑΝΑ ΙΧΝΗΛΑΤΗ,
    ΑΝΤΙ ΔΙΚΟΥ ΜΟΥ ΣΧΟΛΙΟΥ,
    ΑΝΤΙΓΡΑΦΩ ΑΠΟ ΤΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΟΥ
    (ΨΥΧΗ ΒΑΘΙΑ ΣΤΗ ΝΙΑΛΑ)......



    Οι παγωμένοι αντάρτες μπαίνουν μέσα στις σκηνές των στρατιωτών. Όμοιοι ημίθεοι χιονισμένοι, κοντοστέκονται για μια στιγμή και κατόπιν αφήνουν τα τουφέκια τους και κάθονται κατάχαμα. Κανένας από τους στρατιώτες δεν κινείται. Κανένας! Μέσα σε μια απόλυτη σιωπή τα βλέμματα συναντώνται. Παιδιά της αγροτιάς και της εργατιάς, αντάρτες και απλοί φαντάροι, μιλάνε με το βλέμμα της ψυχής. Νιώθουν, διαισθάνονται οι απλοί φαντάροι ότι τούτοι οι γενναίοι του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας που δεν δείλιασαν να τα βάλουν με παγκόσμιες αυτοκρατορίες, που τόλμησαν να πραγματοποιήσουν αυτή την ανάβαση του θανάτου, δεν μπορεί παρά να πιστεύουν σε υψηλά ιδανικά. Ξέρουν και οι αντάρτες ότι πολλοί από τους φαντάρους είναι απλά παιδιά του λαού, που αναγκαστικά υπηρετούν μια θητεία που τους επιβλήθηκε από το ελεεινό καθεστώς της αμερικανοκρατίας και των συμμάχων της και ότι ίσως μέσα τους να αντιλαμβάνονται κι αυτοί την αλήθεια. Ξάφνου, ένας φαντάρος απλώνει το χέρι και προσφέρει μερικά σπυριά σταφίδες και λίγο κονιάκ σε κάποια ανταρτόπουλα. Είναι μία φοβερή σκηνή που περιγράφει και στην ταινία του «Ψυχή βαθιά» ο σκηνοθέτης Παντελής Βούλγαρης, μόνο που, καλλιτεχνική αδεία, την μεταφέρει σε άλλο τόπο, κάπου στο Γράμμο, και όχι εκεί που συνέβη πραγματικά, δηλαδή στη Νιάλα των Αγράφων της Ευρυτανίας. Η άγρια χιονοθύελλα, που εξακολουθεί έξω να λυσσομανάει, γίνεται η αιτία για την ιστορική ανακωχή της Νιάλας. Μερικοί θα βρουν το κουράγιο να πουν δυό λόγια: Για τους ξένους δυνάστες που οδήγησαν ένα λαό σε αλληλοσκοτωμό για τα βρώμικα συμφέροντα μιας χούφτας πλουτοκρατών, δοσίλογων και ξενόφερτων βασιλιάδων. Μιλούν για το γολγοθά της φονικής ανάβασης, για αυτούς που έμειναν πίσω για πάντα. Κι ύστερα ξανά σιωπή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Συγκλονιστική η ανάρτηση «Ψυχή βαθιά στη Νιάλα»
    στις 12-4-11.
    Έπρεπε να είναι ευρύτατα γνωστά αυτά τα απίστευτα ντοκουμέντα.
    Πολύ σωστή η πρωτοβουλία τής εφημερίδας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Σημαντική σημείωση:

    Τα σχετικά αφιερώματα του blog έχουν εμπλουτιστεί με επιπλέον στοιχεία!

    Ευχαριστούμε όλους σας, για τις αναδημοσιεύσεις, τις επισκέψεις και τα σχόλια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Τι να πω!
    Αφού άλλα λόγια δεν έχω,
    σου λέω... ευχαριστώ!!!

    Ε.-

    Συγκλονιστικά όλα!!!
    Πλήρης η ανάρτηση! Εξαιρετικές οι πληροφορίες
    και άξιοι όλοι ανεξαιρέτως οι σύνδεσμοι!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Τα σχόλια-γνώμες εκφράζουν αποκλειστικά τους συντάκτες τους.