Τρία υπέροχα μικρά παιδιά ο Μανόλης, η Κατερίνα και ο Άγγελος, που από πολύ μικρή ηλικία επισκέπτονται μαζί με τους γονείς και τους θείους τους την Ευρυτανία και τα θεόμορφα Άγραφα, μάς χάρισαν το ωραιότερο γιορτινό δώρο! Τα κάλαντα που σκάρωσαν τα ίδια, με θέμα τι άλλο; Αυτό που μας απασχολεί όλους...
Απολαύστε τα :
Τρίγωνα κάλαντα μέσα στο χιονιά ήρθαν τα Χριστούγεννα κι η Πρωτοχρονιά, τρίγωνα κάλαντα κι από τα βουνά κάτω τα ξερά σας από τα Άγραφα! Άστρο φωτεινό θα 'βγει γιορτινό μήνυμα να φέρει απ' τον ουρανό, όμορφα να μείνουν για πάντα τα βουνά χωρίς αιολικά που είναι σαν τέρατα! Τρίγωνα κάλαντα σ' όλο το χωριό ελάτε να σημάνουμε μαζί συναγερμό, πάνω εκεί ψηλά μιλάει η καρδιά ελάτε για να σώσουμε μαζί τα Άγραφα! Τρέχουν τα παιδιά μέσα στο χιονιά ήρθαν τα Χριστούγεννα κι η Πρωτοχρονιά, και από το βουνό όλο τραγουδώ η Ευρυτανία Πάρκο Εθνικό! Τρίγωνα κάλαντα σκόρπισαν παντού και μας φέρνουν μήνυμα του μικρού παιδιού, τρίγωνα κάλαντα και χρόνια σας πολλά ελεύθερα βουνά χωρίς αιολικά! Μανόλης-Κατερίνα-Άγγελος (μαθητές)
Σας παρουσιάζουμε, μέσα από τις ηλεκτρονικές σελίδες του "blog Ευρυτάνας ιχνηλάτης", ένα σπάνιο όσο και ιδιαίτερα συγκινητικό ιστορικό ντοκουμέντο. Αφορά το τελευταίο γράμμα του ηρωικού ευρυτάνα δάσκαλου Γιάννη Καρυοφύλλη, ενός από τους εκτελεσθέντες συμπατριώτες μας από τους ιταλούς φασίστες κατακτητές μετά τη νικηφόρα και χιλιοτραγουδισμένη μάχη του Μικρού Χωριού που διεξήχθη στις 18 Δεκέμβρη 1942.
Ας ξαναθυμηθούμε εν συντομία: Εκείνη την ημέρα ο Άρης Βελουχιώτης με 200 θαρραλέους ΕΛΑΣίτες μαχητές χτυπά ιταλική φάλλαγγα 1000 (έως 2000) οπλισμένων σαν αστακών Ιταλών που σε συγκροτημένους στρατιωτικούς σχηματισμούς επελαύνουν εναντίον των ευρυτανικών χωριών της Ποταμιάς σε μια επίδειξη δύναμης με σκοπό την εξουδετέρωση πυρήνων της αντίστασης μα και την καταλήστευση των περιουσιών των κατοίκων.
Όμως παρά την ισχύ τους οι κοκορόφτεροι του Μουσολίνι είναι τρομοκρατημένοι καθώς είχαν επανειλημμένα εξευτελιστεί από τον ΕΛΑΣ (βλ. μάχες Κρίκελλου, Χρύσως, Γοργοπόταμου, κλπ).
Ο Άρης με τους αντάρτες του, με ελλιπή οπλισμό αλλά «ψυχή βαθιά», συγκρούονται με τους κατακτητές, μετά από αριστοτεχνική ενέδρα που τους στήνουν στη Ρεματιά στη θέση «Τσίρη» του Μικρού Χωριού. Στην πολύωρη μάχη που ακολουθεί, οι Ιταλοί φασίστες κυριολεκτικά κατατροπώνονται, αφήνοντας, κατά πληροφορίες, 70 νεκρούς μαζί και τον επικεφαλή του ιταλικού συντάγματος Καρπενησίου. Από την πλευρά των ανταρτών υπάρχει ένας νεκρός: το ατρόμητο 16χρονο ανταρτόπουλο Κώστας Μπίρτσας («Κλέαρχος») - βλ. πλήρες αφιέρωμα "Ευρυτάνα ιχνηλάτη" για τη Μάχη του Μικρού Χωριού
Ακολούθησαν «τα ματωμένα Χριστούγεννα του 1942». Οι θρασύδειλοι αλήτες του Μουσολίνι, μετά τη στρατιωτική ήττα τους, φανερώνουν τη νοσηρή φασιστική νοοτροπία τους ξεσπώντας την εκδικητική μανία τους στους άμαχους κατοίκους του Μικρού μα και του διπλανού Μεγάλου Χωριού. Πρώτα λεηλατούν τα υπάρχοντα των κατοίκων και αμέσως μετά πυρπολούν απ΄ άκρη σ' άκρη «το δόλιο το Μικρό Χωριό». Οι χωριανοί που καταφεύγουν στα γύρω βουνά παρακολουθούν με πόνο καρδιάς την πύρινη κόλαση να καταπίνει το βιός και τον κόπο τόσων χρόνων. Οι ελεεινοί Ιταλοί δεν σταματούν όμως εκεί. Προβαίνουν σε κάτι ακόμη χειρότερο... Συλλαμβάνουν και κρατούν ως ομήρους 13 συμπατριώτες μας (Μικροχωρίτες και Μεγαλοχωρίτες) τους οποίους υποβάλλουν σε φριχτά βασανιστήρια μεσαιωνικού τύπου, ενώ φτάνουν μέχρι και στο έσχατο σημείο της βαρβαρότητας : στις παραμονές των Χριστουγέννων, 24-12-1942, και μετά από ανείπωτα μαρτύρια καίνε ζωντανούς ανθρώπους όπως τον αξιαγάπητο δασκαλόπαπα Δημήτρη Βαστάκη και τον ενωμοτάρχη Χαρ. Κατσίμπα, ακόμη και μια ανήμπορη γυναίκα την Αθηνά Δερματά. Κανείς από τους ηρωικούς αιχμαλώτους δεν βγάζει τσιμουδιά! Στο τέλος κατά τη συνήθη απάνθρωπη τακτική τους οι Ιταλοί αναγκάζουν τους υπόλοιπους συλληφθέντες (11 άτομα) να σκάψουν τον τάφο τους και κατόπιν, μπροστά τους συγχωριανούς τους, τούς εκτελούν ομαδικά στη θέση «Άνω Λόγγοβες» του Μικρού Χωριού (την ίδια μέθοδο είχαν ακολουθήσει λίγες μέρες πρωτύτερα και στη Χρύσω με τους εκεί ομήρους).
Τα ονόματα ΟΛΩΝ των μαρτύρων που δολοφόνησαν άνανδρα οι Ιταλοί ήταν :
Χρήστος Φλέγκας, ετών 58, πρόεδρος της κοινότητας Μικρού Χωριού -τον εκτέλεσαν
Νίκος Κυρίτσης, ετών 75, παλαίμαχος πρόεδρος Μικρού Χωριού -τον εκτέλεσαν
Γιάννης Καρυοφύλλης, ετών 54, δάσκαλος από Μεγάλο Χωριό -τον εκτέλεσαν
Χρήστος Μέρμηγκας, ετών 75, αρχίατρος από Μεγάλο Χωριό -τον εκτέλεσαν
Δημήτρης Δασκαλάκης, ετών 58, ανάπηρος από Μεγάλο Χωριό -τον εκτέλεσαν
Θεόδωρος Οικονόμου, ετών 56, ανάπηρος από Μεγάλο Χωριό -τον εκτέλεσαν
Γιάννης Μεσίρης, ετών 45, ανάπηρος από Μεγάλο Χωριό -τον εκτέλεσαν
Διονύσης Μαντζιούτας, ετών 26, τηλεγραφητής από Μεγάλο Χωριό -τον εκτέλεσαν
Κώστας Αραπογιάννης, ετών 28, επαγγελματίας από Μεγάλο Χωριό -τον εκτέλεσαν
Βασίλης Παλιούρας, ετών 34, επαγγελματίας από Μεγάλο Χωριό -τον εκτέλεσαν
Ανδρέας Σιταράς, ετών 67, από Μεγάλο Χωριό -τον εκτέλεσαν
Αθηνά Δερματά, από Μεγάλο Χωριό -την έκαψαν ζωντανή
Χαρ. Κατσίμπας, ενωμοτάρχης, από Μεγάλο Χωριό -τον έκαψαν ζωντανό
Δημήτρης Βαστάκης, ετών 42, δάσκαλος/παπάς από Μεγάλο Χωριό -τον έκαψαν ζωντανό
Ανάμεσα στους εκτελεσθέντες συμπατριώτες μας βρισκόταν, όπως είδατε και παραπάνω, και ο Μεγαλοχωρίτης δάσκαλος Γιάννης Καρυοφύλλης.
Διασώθηκε το τελευταίο γράμμα του, το οποίο ιχνηλατήσαμε από το βιβλίο του Μήτσου Κάιλα, παλιού Ευρυτάνα αντάρτη και προέδρου επί 35 χρόνια του Κέντρου Μελέτης της Ιστορίας της Εθνικής Αντίστασης ("Μαρτυρίες, ΕΛΑΝ Στερνές υποθήκες των ηρώων μας", εκδ. Νέα Σύνορα 1975)
Το τελευταίο γράμμα του Γιάννη Καρυοφύλλη - Μουσείο Μεγάλου Χωριού
Γράφει στο τελευταίο του γράμμα, ο ηρωικός ευρυτάνας Γιάννης Καρυοφύλλης (απευθυνόμενος στον γιό του Πάνο) λίγο πριν τον θερίσουν οι σφαίρες των φασιστών :
« Μεγάλο Χωριό, 24 Δεκέμβρη 1942 Πάνο μου, Ξεύρω ο θάνατός μου θα σε λυπήση κατάκαρδα. Η θέλησίς μου είναι, και δεν πρέπει να μου χαλάσης το χατήρι, να μη στενοχωρηθής διόλου. Να φανής άνδρας, όπως είσαι. Πίστεψέ με πως αντιμετωπίζω το θάνατο με θάρρος πρωτοφανές, που ποτέ δεν το ήλπιζα. Η λύπη μου είναι γιατί αφήνω πίσω μου σάς, απαρηγόρητους, όχι και απροστάτευτους, γιατί έχω την πεποίθησιν ότι συ θα προστατεύσης τη μητέρα σου, τις αδελφές σου και τ' αδέρφια σου καλύτερα από μένα. Γι' αυτό πάω παρηγορημένος να κοιμηθώ ήσυχος τον αιώνιο ύπνο. Ένα θερμό φιλί και τας θερμάς μου ευχαριστίας για την προστασίαν την οποία παρέχουν σε σένα, στους θείους και θείες σου, αγαπητούς μου Παναγάκην, Ευθυμίου, Χρήστον, Αγαπούλαν Γιώργον και Ζέννην, Γιάννη και Κούλαν και σε όλα τα ξαδέρφια σου. Πλησιάζει ο θάνατος ήσυχος και ευχάριστος και δεν μπορώ να σου γράψω περισσότερα. Πάνο μου, αγαπητό μου παιδί, σε αγκαλιάζω σφιχτά. Η πατρική μου ευχή να είναι πάντα μαζί σου. Ο πατέρας σου Ιωάννης Καρυοφύλλης »
Ο λεβέντης Γιάννης Καρυοφύλλης έπεσε κι αυτός, όπως και όλοι οι υπόλοιποι με ψηλά το κεφάλι. Ο ατρόμητος δάσκαλος βροντοφώναξε μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα : «Ζήτω η Ελλάδα, ζήτω η Ελευθερία» και πέρασε για πάντα τις πύλες της Αθανασίας! Οι συγγενείς και οι συγχωριανοί του τον βρήκαν με σφιγμένη τη γροθιά!
Οι γενναίοι Ευρυτάνες, γνήσιοι απόγονοι της Κλεφτουριάς και του Κατσαντώνη, δεν λύγισαν. Τον πόνο τον έκαναν τραγούδι και την καταστροφή πείσμα για διαρκή αγώνα και «πόλεμο ενάντια στον πόλεμο του καταχτητή» μέχρι την πολυπόθητη τη λευτεριά.
.
Ακούστε το αθάνατο τραγούδι του Μικρού Χωριού
που έγραψε τότε η θρυλική Μικροχωρίτισσα ΕΠΟΝίτισσα
Ναυσικά Φλέγκα-Παπαδάκη
Τεσσερισήμισι μήνες μετά τη Μάχη του Μικρού Χωριού και συγκεκριμένα στις 28 Απρίλη 1943 (βλ. εδώ) οι Ιταλοί φασίστες, αφού έχουν υποστεί συνεχείς ήττες από τον ΕΛΑΣ, αποχωρούν ντροπιασμένοι από το Καρπενήσι. Η ανταρτομάνα Ευρυτανία είναι πια ελεύθερη και μετατρέπεται σε Κάστρο Αντίστασης ολόκληρης της Ελεύθερης Ελλάδας (βλ. σχετικά).
Το... απαιτητικό δεντράκι της λευτεριάς που ποτίζεται με αίμα και θυσίες κατάφερε να ανθίσει ξανά στα αδάμαστα βουνά μας.
Μέρες που είναι.... και "μεταξύ σοβαρού και αστείου", σας παρουσιάζουμε ένα ξεχωριστό ηθογραφικό πορτρέτο από τον αείμνηστο Ευρυτάνα συγγραφέα Δημοσθένη Γ. Γούλα (1916-1990). Το ιχνηλατήσαμε από το περίφημο βιβλίο του υπό τον τίτλο "Οι χωριανοί μου" (εκδ. Στέφανος Δ. Βασιλόπουλος, Αθήνα 1978, ανατύπωση της πρώτης έκδοσης του 1953).
Να σημειώσουμε εδώ ότι το βιβλίο του συμπατριώτη μας Δ. Γούλα, προλόγιζε τον Φλεβάρη του 1953 ο ανεπανάληπτος Ρήγας Γκόλφης, ο οποίος, μεταξύ άλλων, έγραφε:
"...Με την απέριττη αφήγηση που τα διακρίνει, με την αφέλεια της περιγραφής, τη ζωντάνια, το ελαφρό χιούμορ, τη γλωσσικά απλότητα που φανερώνει τη χάρη της δημοτικής μας, ιστορούν τη φυσιογνωμία και το χαρακτήρα των λογίς συμβολικών τύπων που αποτελούν την ηγετική και εξέχουσα τάξη του ιδιαίτερου επαρχιακού πολιτισμού. Και ο πολιτισμός αυτός έχει γνήσια ιστορική παράδοση, μ' όλη τη μεταβολή που μπορεί να φέρνει ως εκεί, η επίδραση και η απήχηση του τρόπου ζωής των αστικών κέντρων. Και οι ζωντανεμένοι αυτοί πίνακες, ζωγραφισμένοι σε γλήγορες και αδρές πινελιές με την τέχνη του λόγου, παρουσιάζουν παραστατικά τις ειδυλλιακές λεπτομέρειες για τις δραματικές περοιπέτειες του ριζωμένου στα βουνά πληθυσμού μας, που ο βίος τους, με όλες τις εναλλαγές, δεν είναι διόλου ρομαντικός, όπως τον πλάθει η φαντασία όλων εμάς, που τον παρατηρούμε με μεταμορφωμένη προοπτική...."
Σας αφήνουμε, όμως, να απολαύσετε τη γλαφυρή περιγραφή του χαρτοπαίχτη των ορεινών χωριών.
Ιδού:
=============
Ανάμεσα στους τύπους των χωριών, ο χαρτοπαίχτης κατέχει αναμφισβήτητα μια απ' τις πρωτεύουσες θέσεις. Και με το δίκιο του. Γιατί δεν είναι δα και μικρό πράμα να καθηλώνεσαι μερόνυχτα στο ξυλοτράπεζο του χωριατομάγαζου και ν' αφοσιώνεσαι ώρες ολάκαιρες στις λερωμένες κουτσάφτικες τράπουλες.
Και μη νομίσετε πως είναι μοναχά ντόπιο κι ευρωπαϊκό το προϊόν αυτό. Ο τύπος μας πληροφορεί πως στην Αμερική μετά απ' την Αγία Γραφή, που κρατάει την πρώτη θέση στην κυκλοφορία, έρχεται το βιβλίο και κανόνες του χαρτοπαιγνίου που κυκλοφορεί σε 400.000 αντίτυπα κάθε χρόνο (!) και περιλαμβάνει τα σπουδαιότερα παιγνίδια της τράπουλας, ενώ τα εργοστάσια παράγουν 67-75 εκατομμύρια τράπουλες το χρόνο!
Μπάτε, λοιπόν, σ' οποιοδήποτε χωριό και ζητήστε να δήτε τους χαρτοπαίχτες. Ίδιοι κι απαράλλαχτοι. Αδυνατισμένοι τις πιο πολλές φορές. Ολοφάνερη στα μάτια τους η άνομη πλεονεξία. Το πάθος τους κυρίεψε και τους σκότωσε την ψυχή και το σώμα.
Κινήσεις νευρώδικες και σπασμωδικές. Η μανία του εύκολου πλουτισμού τους συνέχει. Έγιναν χαρτομανείς, ψυχικά άρρωστοι κι εξουθενωμένοι, όμοια όπως οι τοξικομανείς.
Το κακό παραγίνεται τις γιορτές των Χριστουγέννων που "το καλούν οι μέρες", και την Κυριακή πούναι σύναξη στο χωριό. Τότε είναι που δεν φτάνουν τα τραπέζια. Έξω τότε στις πεζούλες, κάτω από τον πλάτανο των μαγαζιών ή πάρα πέρα στις πλαγιές, στο χώμα, στρώνονται ομάδες-ομάδες και αφιερώνονται με κατάνυξη σε μια δεύτερη τελετουργία, στο χαρτί.
Καμιά φορά και στην εξοχή που συναντιούνται οι τύποι έχουν την τράπουλα στο μανικοκάπι ή στο πέτσινο σελάχι.
Σαν παίζουν, νοιώθεις όλη τους την αγωνία. Ιδρώνουν, ξεϊδρώνουν, μηχανεύονται πλείστα όσα κόλπα χαρτοπαιχτικά, μετράν με τον δικό τους τρόπο και βρίσκουν το τελευταίο χαρτί του αντιπάλου στα σίγουρα.
Είναι πολύ προληπτικοί. Μπορεί το πέσιμο ενός χαρτιού, η αλλαγή της σειράς, το ανώμαλο κόψιμο ή το να κάτσει κανένας σαββατογεννημένος... δίπλα τους να το θεωρήσουν γρουσουζιά. Ποιος μπορεί να σκύψει και να μελετήσει τις δαιμονισμένες ψυχές αυτών των ανθρώπων;
Πολλές σπουδαίες προσωπικότητες σ' όλο τον κόσμο και στον τόπο μας έχουν το πάθος της χαρτοπαιξίας.
Αυτό όμως γίνεται κακή πληγή, όταν μεταδίδεται στο λαό, στους χωρικούς. Γιατί οι καϋμένοι τι να κάνουν και πως να σκεφθούν σαν είναι κυριευμένοι απ' αυτή τη μανία; Και δεν είναι εύκολο να πει κανένας πως το ελάττωμα το σταματά ο νόμος κι οι απαγορευτικές διαταγές.
Στα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης οι αγωνιστές τις περίσσιες ώρες τις σκότωναν στην τράπουλα. Αργότερα, στην εποχή ιδιαίτερα του Όθωνα, το κακό παράγινε. Η Αμαλία τότε ανάλαβε αληθινή σταυροφορία κι αλλού με συμβουλές, αλλού με φοβέρες κατάφερε ν' αναχαιτίσει κάπως το κακό.
Καμιά φορά συνέρχονται απ' το πάθος τους μερικοί φίλοι μας και το κόβουν το άτιμο το χαρτί. Τότε αναπνέουν λεύτερα. Τίποτε δεν τους κάθεται έτσι σαν βραχνάς. Βγαίνουν απ' το βούρκο και πατούν στέρεα στη γη, Κοιτάνε το βιός τους και τη φτώχεια τους και σκέφτονται για τα προβλήματά τους. Περηφανεύονται με το δίκιο τους, και λένε και ματαλένε: "έκοψα τα χαρτιά".
Οι πολλοί είναι όμως αδιόρθωτοι. Τους λείπει βέβαια στο χωριό μια διασκέδαση. Το θέατρο, o κινηματογράφος, οι βιβλιοθήκες, τα γυμανστήρια, οι διαλέξεις... Ολόψυχα λοιπόν καταπιάνονται με το χαρτί νέοι και γέροι για να ψυχαγωγηθούν γι' αυτό ακούς και σου λέει ο άλλος: "δεν παίζου συμφέρουν". Ο καφές ή το λουκούμι, είναι το συνηθισμένο έπαθλο για το νικητή.
Μ' αυτό όμως δε λιγοστεύει η ζημιά, γιατί δεν παίζουν μονάχα "οι τοκιστές και οι σουλατσαδόροι". Πολλοί απ' αυτούς είναι φημισμένοι σαν άσσοι περεφαδόροι και κοντσιναδόροι -αλλά το μικρόβιο επεκτείνεται με καλπασμό στη νεολαία. Κι είναι το μόνο μάθημα που οι ανόρεχτοι για γράμματα κοπιάζουν κι αγωνίζονται για να το μάθουν και γίνονται μάλιστα καλύτεροι απ' τους δασκάλους τους.
Ποιος θα μπορούσε να τους πείσει να γιατρέψουν την αρρώστια τους και να μαζέψουν τις τράπουλες σ' ένα μουσείο;
ΕΝΑ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ("του πεζοδρομίου") ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΔΗΛΩΣΗ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗ ΛΕΗΛΑΣΙΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ
Μία επιτυχημένη κινητοποίηση με πλήθος κόσμου συγκλόνισε το κέντρο της Αθήνας το βροχερό απόγευμα της Τετάρτης. Την Παγκόσμια Ημέρα Βουνού (11 Δεκέμβρη) την τίμησαν με την ενεργό παρουσία τους στους δρόμους του αγώνα όλοι εκείνοι που δεν δέχονται να μείνουν απαθείς μπροστά στο όργιο καταστροφής που επιχειρείται στα βουνά μας -τη συλλογική περιουσία μας- από το συνασπισμό κεφαλαίου, κυβερνήσεων/ κρατικής εξουσίας.
Το ραντεβού ήταν στο Μοναστηράκι. Δεν άργησε να φανεί πως "η πλατεία ήταν γεμάτη απ' το νόημα που 'χε κάτι απ' τις φωτιές"! Κι αυτές "οι φωτιές" δεν ήταν άλλες από εκείνες που άναβαν οι ψυχές και οι αγωνιστικές διαθέσεις τόσων πολλών ανθρώπων που έδωσαν πραγματικά βροντερό παρόν στο κάλεσμα αντίστασης. Μεγαλύτεροι σε ηλικία που φάνταζαν παλικαρόπουλα, ενθουσιώδεις νέοι και νέες, γονείς με μικρά παιδιά, όλοι ήταν εκεί, για να σπάσει η σιωπή και να μην υπάρξει συνενοχή. Συναντήθηκαν ακόμη και συμπατριώτες που είχαν πολύ καιρό να ειδωθούν μα αντάμωσαν σε τούτο το ξεχωριστό ραντεβού!
Η πλατεία και οι δρόμοι γέμισαν με πανό ενάντια στη λεηλασία της φύσης και του λαού από τις ανεμοεταιρείες με αιχμή του δόρατος εκείνα που αφορούσαν τα Άγραφα, μα και άλλες περιοχές που πλήττονται. Επιπλέον υπήρχαν και πανό αλληλεγγύης στους απειλούμενους με διώξεις αγωνιστές.
Συμμετείχαν δεκάδες συλλογικότητες πολιτών, επιτροπές αγώνα, δίκτυα, κινήσεις, ανοιχτές συνελεύσεις, σωματεία, σύλλογοι κατοίκων και κινήματα από τα Άγραφα, την Ευρυτανία, την Καρδίτσα, Μεσοχώρα-Αχελώο, την Ήπειρο, τη Χαλικιδική, την Κόρινθο, την Τήνο, την Άνδρο, την Κρήτη, την Εύβοια, την Ικαρία, τη Μάνη,την Αττική κ.ά
Άνθρωποι με διαφορετικές πολιτικές και κοινωνικές αναφορές, με τις επιμέρους οπτικές τους, με τις συμφωνίες και τις διαφωνίες τους, συγκεντρώθηκαν και διαδήλωσαν όλοι μαζί, κάτω από μια κοινή πρόθεση: ΝΑ ΣΥΣΠΕΙΡΩΘΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΑΝΤΙΣΤΑΘΟΥΝ στην επέλαση της βαρβαρότητας, να σταθούν κόντρα στην αρπαγή του φυσικού πλούτου και την ισοπέδωση της ομορφιάς, της ιστορίας και του πολιτισμού από τα ποικιλόμορφα επιχειρηματικά τραστ.
Η πορεία ξεκίνησε μέσα σε δυνατή βροχή, κατακλυσμιαία θα 'λεγε κανείς. Που όμως δεν πτόησε στο παραμικρό τον κόσμο που σαν ανθρώπινο ποτάμι κατέλαβε τους δρόμους με φοβερό παλμό και συνεχή συνθήματα. Κυριάρχησαν τα εξής:
"Ενάντια στης φύσης τη λεηλασία-αγώνας για τη γη και την ελευθερία", "Ελεύθερα βουνά χωρίς αιολικά-κάτω τα ξερά σας από τα Άγραφα", "Λευτεριά, λευτεριά, λευτεριά στα Άγραφα", "Από τα Άγραφα ως τη Χαλκιδική-αγώνας για τη φύση αγώνας για ζωή", "Κράτος και κεφάλαιο ληστεύουν τα βουνά-κάτω τα χέρια από τ' Άγραφα", "Ουτε αιολικά ούτε εξορύξεις-έξω απ' την Ελλάδα οι επιχειρήσεις", "Η πράσινη ανάπτυξη δεν μας παραμυθιάζει-τη φύση καταστρέφει και τα βουνά ρημάζει", "Το πάθος για τ' άγρια βουνά είναι δυνατότερο απ' τα αιολικά", "Κάτω τα χέρια απ' τους αγωνιστές", "Η ιστορία γράφεται με ανυπακοή ενάντια σε κράτος και κάθε επενδυτή" και πολλά ακόμη, πιο εξιδεικευμένα, που αφορούσαν και τις επιμέρους τοπικές κοινωνίες που βιώνουν το πρόβλημα των ΒΑΠΕ.
Επίσης ακούστηκαν και κάποια ιδιαίτερα μα συγκινητικά συνθήματα όπως: "Τα σχέδια για τ' Άγραφα θα μείνουνε στους χάρτες-σε τούτα τα βουνά θα ξαναβγούν αντάρτες" ή "Από τους παππούδες μας μέχρι τη γενιά μας-έξω οι εταιρείες από τα βουνά μας",
καθώς και άλλα πρωτότυπα κι ευφάνταστα, π.χ.: "Η πράσινη ανάπτυξη είναι μια απάτη-νόμος είναι το δίκιο του ορειβάτη", "Άνεμοι αντίστασης πνέουν στα βουνά-εμείς θα εμποδίσουμε τα αιολικά", κλπ.
Υπό καταρρακτώδη βροχή - μα κανείς δεν φεύγει... (όπως έλεγαν κάποιοι: "τόσες καταιγίδες φάγαμε στα βουνά, ας φάμε και μία ΓΙΑ τα βουνά"!)
Κι όσο η βροχή δυνάμωνε, τόσο δυνάμωναν και τα συνθήματα: Κάποιος, κάποια στιγμή, ρίχνει το σύνθημα... "ούτε η βροχή δεν μας σταματά-κάτω τα χέρια από τ' Άγραφα" και γίνεται χαμός! Έβλεπες πρόσωπα να στάζουν μες στη δυνατή βροχή αλλά και να λάμπουν από ενθουσιασμό και αισιοδοξία. Κι αυτό γιατί όλοι ένοιωθαν ότι δεν είναι μονάδες, αλλά κομμάτι ενός ισχυρού και αξιόμαχου συνόλου που προσδίδει και ατομικά στον καθένα δύναμη, θάρρος και πίστη για την τελική νίκη.
"Ούτε η βροχή δεν τους σταματά..."
Η πορεία πέρασε την Αθηνάς, ανηφόρισε την Σταδίου και έφθασε στη βουλή. Εκεί "καταλήφθηκε" ο αναγκαίος χώρος ώστε να τοποθετηθούν τα πανό με φόντο το κτήριο, ενώ φωνάχτηκαν και πάλι συνθήματα από τους διαδηλωτές.
Για αρκετή ώρα ο κόσμος παρέμεινε, συζητούσε με θέρμη, αντάλλασε απόψεις, προτάσεις, ιδέες, εκδηλώνοντας με κάθε τρόπο τη διάθεσή του για να συνεχιστεί ακόμη πιο μαζικά αυτός ο δίκαιος αγώνας...
Η προγραμματισμένη συναυλία που θα ακολουθούσε αναβλήθηκε λόγω της καταρρακτώδους βροχής, αλλά κάποιες φορές τι καλύτερο από τη "μουσική φωνή της αντίστασης" εκ μέρους χιλιάδων ανθρώπων που έδωσαν μια διαφορετική νότα στην Αθήνα του Δεκέμβρη ...
Και ποιος ξέρει, ίσως κάπου από εκεί ψηλά, από τη μαρτυρική Νιάλα των Αγράφων, οι άυλες μορφές των προγόνων αγωνιστών να έστελναν το δικό τους αετίσιο χαιρετισμό στα παιδιά και στα εγγόνια τους που στους σύγχρονους καιρούς διαλέγουν να μην περπατούν γονατιστοί αλλά να υπερασπίζονται με πάθος τα βουνά και τον τόπο τους.
Όπως εκτιμούσαν οι διαδηλωτές στις αναμεταξύ τους συζητήσεις, η πρώτη μαζική, συντονισμένη και σίγουρα επιτυχημένη κινητοποίηση -και μάλιστα κάτω από τέτοιες δυσμενείς καιρικές συνθήκες- έστειλε δύο βασικά μηνύματα:
Το πρώτο μήνυμα προς... τις "παχυλές τσέπες", πολυεθνικές, ευρωπαϊκές και ντόπιες, καθώς και στο υπηρετικό πολιτικό προσωπικό τους: ότι αυτή η γη, αυτά τα βουνά ανήκουν στο λαό, αποτελούν συλλογική περιουσία του και όχι ιδιωτικό τσιφλίκι των επιχειρηματικών ελίτ. Ότι ήταν και θα παραμείνουν απάτητα από τον οδοστρωτήρα της πράσινης/μαύρης ανάπτυξης και της αδηφάγας βιομηχανίας των κερδών και δεν θα περάσει η άλωσή τους μέσω της στυγνής εμπορευματοποίησης.
Το δεύτερο μήνυμα, εστάλη προς... τους δικούς μας, προς εκείνους τους συμπατριώτες που ακόμα παραμένουν αδρανείς : φάνηκε έμπρακτα ότι όσοι αντιστέκονται δεν είναι... αόρατοι, πως υπάρχει πολύς κόσμος που είναι εδώ, που δεν σκύβει το κεφάλι, που δεν θεωρεί τετελεσμένα όσα πάνε να μας "φορέσουν" οι δυνάστες μας, συνεπώς και οι... αμέτοχοι οφείλουν να μάθουν, να ακούσουν, να ρωτήσουν κι όσοι είναι ακόμη στον καναπέ να σηκωθούν και να' ρθουν κι αυτοί μαζί μας!
Κι ας μας σνόμπαραν τα κανάλια και τα συναφή Μέσα Μαζικής Εξαπάτησης που πάντα βέβαια ενημερώνουν τον πολίτη, αρκεί η (φιλτραρισμένη) "ενημέρωσή τους" να μην θίγει τους αφεντάδες.
“Κι οι βράχοι είναι τα κάστρα μου, τα ελάτια ειν᾿ ο στρατός μου,/ καὶ τα πουλιά μου ειν᾿ ὁ λαός, κ’ οι αϊτοί μου οι πολεμάρχοι.” (Κωστής Παλαμάς)
Η φωτο-ανάρτηση αφιερώνεται στους συναγωνιστές, από το κίνημα κατά των αιολικών ανεμοτεράτων, που απειλούνται με διώξεις. ΟΧΙ στην τρομοκρατία και την ποινικοποίηση των αγώνων. Κι αν, ανέκαθεν, η κρατική εξουσία πήγαινε χέρι-χέρι με το κεφάλαιο, το ίδιο έπραττε, κατ’ αντιστοιχία, και ο αγώνας με την αλληλεγγύη! ΑΝΤΙΣΤΕΚΟΜΑΣΤΕ συλλογικά στην επιχειρούμενη λεηλασία της φύσης και του λαού από τη βάρβαρη επέλαση των κερδών. Αγώνας για Ζωή, Γη και Ελευθερία. Να ανακηρυχθούν τα Άγραφα Εθνικός Δρυμός!
*****
"Το πεντακάθαρο νερό που κυλά στα ποτάμια μεταφέρει στο διάβα του και το αίμα των προγόνων μας. Το μουρμουρητό του είναι η φωνή τους." (Ινδιάνος Αρχηγός Seattle)
“Ποιοι, πώς, πότε ανέβηκαν την άβυσσο;/ Ποιες, ποιων, πόσων οι στρατιές;/ Τ’ ουρανού το πρόσωπο γυρίζει κι οι εχθροί μου έφυγαν μακριά.” (Οδυσσέας Ολύτης)
“Για μένα ούτε συστήματα, κούφιες ιδέες και νόμοι./ Πολλοί οι θεοί, τον άνθρωπο τον ένα πως να τον κάμω…” (Θανάσης Κυριαζής)
“Αχ! πότε η καταχνιά σου αυτὴ κ’ η τόση σου θολούρα,/ που τώρα στο ατέλειωτο σάβανο σε τυλίγει,/ πότε να γίνει θα την δω καπνούρα απὸ ντουφέκια!” (Κώστας Κρυστάλλης)
“Θέλω να μιλήσω για σένα/ αδερφέ μου/ μα το μολύβι μου σκοντάφτει/ στη σκληρή σου απόφαση/ και στη σκληρή σου ζωή” (Μιχάλης Σταφυλάς)
“Και δίνεις στις ζωὲς ζωή, φέρνεις στις χάρες χάρι/ περήφανο και σπλαχνικὸ βουνό, βουνών καμάρι!” (Γιώργος Δροσίνης)
“Δε χρειάζεται να θυμηθείς. Tο ξέρουμε./ Όλα τα μονοπάτια βγάζουνε στα ψηλαλώνια. O αγέρας είναι/ αψύς κει πάνου…” (Γιάννης Ρίτσος)
“Και λέει η ιστορία για ένα λαό/ απ’ ουρανό πλασμένο και φωτιά…” (Χάρης Σακελαρίου)
“Ο τόπος μας είναι κλειστός, όλο βουνά/ που έχουν σκεπή το χαμηλό ουρανό μέρα και νύχτα…” (Γιώργος Σεφέρης)
“Δίχως αγγίγματα, δίχως περιπτύξεις/ συναντιόμαστε με τη μνήμη” (Τίτος Πατρίκιος)
“Βουνά δικές μας καλλονές και βάσανα δικά μας…” (Δώρης Άνθης)
“Έχεις τα πινέλα, έχεις τα χρώματα,/ ζωγράφισε τον παράδεισο και μπες μέσα!” (Νίκος Καζαντζάκης)
“Είμαι η λόγχη που κοκκίνισε στὸ αίμα της δύσης/ και φρουρεί το Αόρατο/ απ᾿ την άρνηση καὶ την ειρωνεία” (Ζαχαρίας Παπαντωνίου)
“Ένα εμπόρευμα δεν έχει άλλην αξία/ παρά της κατανάλωσης./ Γι’ αυτή και μόνο ενδιαφέρεται το εργαλείο.” (Θοδωρής Σκουρλής)
*****
ΥΓ. Η τελευταία φωτογραφία ΔΕΝ είναι -ευτυχώς- από τα Άγραφα και οπωσδήποτε δεν συνάδει και αισθητικά με τις προηγούμενες! Λειτουργεί απλά σαν μία ακόμη υπενθύμιση ότι χιλιάδες άνθρωποι συνεχίζουν να παλεύουν, αν και με σφεντόνες κόντρα σε πυρηνικά, για να μην υπάρξουν τέτοιες αποκρουστικές εικόνες και στην καλλίμορφη κι ανέγγιχτη γη των Αγράφων (βλ. εδώ), να “μην μολέψει η πατούσα του τυράννου τον τόπο που έμειν’ Άγραφος για πάντα…” όπως έλεγε κάποτε και ο δικός μας αξέχαστος Ευρυτάνας ποιητής Μιχάλης Σταφυλάς (βλ. εδώ). “Για να σταθείς στα πόδια σου και ν΄ αντικρίζεις τον ήλιο, για να κρατήσεις το ταμπούρι σου, για να κρατήσεις την Ιστορία σου, για να κρατήσεις…”! Τίποτε περισσότερο μα ιδίως τίποτε λιγότερο.
ΥΓ (πρόσφατο): Επιπλέον, και με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Βουνού και την Συγκέντρωση-Πορεία που έχει εξαγγελθεί για την ίδια μέρα 11 Δεκεμβρίου στην Αθήνα, κοινοποιούμε προς ενημέρωσή σας και τις αφίσες-καλέσματα των Συλλογικών Φορέων.
