Πέμπτη 31 Δεκεμβρίου 2020
Σάββατο 19 Δεκεμβρίου 2020
Ο φυλακισμένος γιος στα κάτεργα της εθνικοφροσύνης και το σπαρακτικό Χριστουγεννιάτικο γράμμα της μάνας...
Εικόνα : "Pieta 1945", έργο του Γ. Κεφαλληνού
"Αυτή, λοιπόν, τη μοίρα επιφύλαξε ο αγγλοαμερικάνικος ιμπεριαλισμός κι ο δοσιλογισμός στις Μάνες της Εθνικής μας Αντίστασης...."
Ο αείμνηστος Ευρυτάνας Γεωργούλας Μπέικος (Κλειτσός Ευρυτανίας 1919 - Μόσχα 1975), ένας σπουδαίος λαϊκός αγωνιστής και πρωτοεμπνευστής/συντάκτης του περίφημου "Κώδικα Ποσειδώνα" αυτής της εμβληματικής χάρτας της Λαϊκής Εξουσίας (βλ. εδώ και εδώ), σε μια προσωπική εξομολόγηση τότε στα "πέτρινα χρόνια" μέσα από το θάλαμο μελλοθανάτων του μοναρχοφασιστικού καθεστώτος.
Εκεί όπου, το 1949, βιώνει αρχικά την ξαφνική είδηση του θανάτου του πατέρα του, που έφυγε με το παράπονο της ήττας, και μεταγενέστερα (1953) το επισκεπτήριο-εξομολόγηση της μάνας του για τα απίστευτα δεινά και τους ηθικούς εξευτελισμούς που υπέστη η οικογένεια, σε συνάρτηση και με ένα σπαρακτικό γράμμα που του στέλνει λίγο αργότερα, τα Χριστούγεννα της ίδιας χρονιάς, με το βαθύ πόνο μα και την αδιόρατη ελπίδα της μάνας που προσμένει..
Αυτοί οι λαϊκοί αγωνιστές που ήταν... τίποτα γι' αυτούς και όλα για τους άλλους, πλήρωσαν με βαρύ τίμημα την επιλογή να παλεύουν για τον εξανθρωπισμό του ανθρώπου!
Γεωργούλας Μπέικος
Το εξαιρετικό κείμενο εμπεριέχεται στο δίτομο έργο του ίδιου του Γεωργούλα Μπέικου, που κοσμεί και την προσωπική μας βιβλιοθήκη και φέρει τον τίτλο : "Η λαϊκή εξουσία στην Ελεύθερη Ελλάδα" (εκδ. Θεμέλιο 1979).
Ιδού το σχετικό απόσπασμα:
======================
"Ο γέρος μας πέθανε, ξεσπιτωμένος και φαρμακωμένος για την ήττα μας, το 1949 στη Λάρισα. Ήμουνα στο θάλαμο μελλοθανάτων τότε στη Λαμία. Τρεις μήνες πεθαμένος ο πατέρας, δε μου το γράψανε, δεν το ΄ξερα, έγραφα εγώ στον πεθαμένο!
Και μια μέρα ήρθε στην απομόνωση ο Γιωργαλής ο Κουτσοπάνος.
Και πάνω στην κουβέντα απ' το παραθυράκι του υπόγειου μού λέει:
"Μωρέ σκατοτύχη, τώρα να πάει κι ο γέρος που ΄χε τόσες γνωριμιές!" - εννοούσε πολιτικά μέσα για να μην μ΄ εκτελέσουνε.
Σύξυλος εγώ.
-"Τ' είπες, βρε Γιωργαλή; Πέθανε ο πατέρας μου;"
Σύξυλος κι ο συγχωριανός μου, που δε φανταζότανε να μην το ξέρω, τρεις μήνες τώρα! Ας είναι!...
Ούτε να τον κλάψω δε γινότανε εκεί στο θάλαμο μελλοθανάτων...
Τόνε θάψανε στο νεκροταφείο της Λάρισας κι η μάνα μου πλήρωσε να φυλάνε τον τάφο. Τον Ιούνη του 1953 περνώντας μεταγωγή για τις φυλακές στα Τρίκαλα βρέθηκα στο Τμήμα Μεταγωγών στη Λάρισα, όταν, κατά σύμπτωση είχε έρθει κι η μάνα μου σ' αυτή την πόλη με σκοπό να ξεθάψει το γέρο και να πάρει τα κόκαλά του στο χωριό να τ' αποθέσει στο Κοιμητήρι. Έμαθε το πέρασμά μου, ήρθε στο τμήμα.
Φωτο: "Ευρυτάνας ιχνηλάτης" - `Μουσείο Κορυσχάδων
Οχτώ χρόνια είχα να την ιδώ.
-Δεν τον βρήκα τον πατέρα σου, μου είπε κλαίγοντας. Τον ξέχωσαν, τον πέταξαν! Άλλον, φρεσκοθαμμένο, βρήκαμε στον τόπο του. Ούτε τα κόκαλά του, παιδάκι μου, ν' αξιωθούν να γυρίσουν στο χωριό! Τέτοια μαγκούφα τύχη, δεν του άξιζε του μακαρίτη. Τον πέταξαν! Μούιτε παπάς του νεκροταφείου, μούιτε νεκροθάφτες ξέρουν να σου δώκουν απόκριση. Τι να κάμω κι εγώ δεν ξέρω. Έφυγε ζωντανός απ΄ το χωριό, να γυρνούσε, ας ήταν και μια κάσα κόκαλα! Ούτ' αυτό!...
Σκούπισε τα μάτια της. Εμένα μ΄ έπνιγε κόμπος, δεν μπορούσα να βγάλω λέξη. Τελικά την παρηγόρησα:
-"Υπομονή, μάνα! Εσύ να ΄σαι γερή. Αυτός πάει πια, ο Θεός ας τον σχωρέσει. Κακό, που δεν τον βρήκες, μα τίποτα δε διορθώνεται, μη χολοσκάς!"
-Θυμάσαι τι σου 'λεγα; Ένα κέδρινο παλούκι! Κι όχι μαρμαρένια πλάκα, που μου 'ταζες. Ένα κέδρινο παλούκι, να τον έβρισκα.... Ένα κέδρινο παλούκι. Κι είχε τέσσερα παιδιά, ο μακαρίτης! Και βιό που βόγγαε και την υπόληψή του. Και πάει πλανταγμένος. Ναι, ναι, πλανταγμένος, δε σου το 'πα. Δεν πέθανε έσκασε! Έσκασε απ' το κακό του.
-"Μυαλό, μωρέ, ήταν αυτό που το φόραγαν αυτά τα παιδιά;"- το 'λεγε και το ξανάλεγε μέρα νύχτα, Και τραντάζονταν από τα νεύρα του, δυό δε δύνονταν να τον κρατήσουν στο κρεβάτι, ήθελε να σκοτωθεί.
-"Να ξαρματωθούν, έλεγε, στα καλά καθούμενα, να τους πάρουν και το σουγιά οι κατσ' κοκλέφτες μια ζωή! Και να κάτσουν, μωρέ, να τους πιάσουν στο γιατάκι και να τους βάνουν στο σημαδόβολο (σκοποβολή, εδώ εννοούσε τις εκτελέσεις) οι Σαμαροκώτσηδες κι οι πάσα κερατάδες, ε, δεν το 'λεγα, δεν το 'βαζε ο νους!"
Κι έσκασε! Ήταν νοικοκύρης, να πάει σαν τουρκόγυφτος; Τι να πω τώρα στο χωριό; Δε θέλω να βάλουν οι π'τάνες άσπρη βαμπακέλα (μαντήλα σ΄ ένδειξη χαράς). Θα πω ότι τον βρήκα κι έβαλα τα κόκαλα στο Κοιμητήρι στη Λάρισα, έτσι θα πω. Καλύτερα έτσι να πω. Τον πόνο σου, παιδάκι μου, μην τον βγάζεις στο παζάρι, στον περιγελάν.
Τα 'λεγε αυτά η γριά και ποτάμι το κλάμα. Κι εγώ δεν είχα λόγια να της απαντήσω. Αισθανόμουνα ένοχος, βαριά ένοχος που δε δώσαμε σ' αυτούς τους γέρους τη χαρά της νίκης, που την περιμένανε, τήνε πιστέψανε, τη λαχταρούσανε, προσφέρανε ότι δυνότανε γι' αυτή...
Κι η μάνα μου συνέχισε:
-Κι εγώ τώρα στο χωριό σα δαυλί καμένο μοναχή... Θα πεθάνω και θα με φαν οι γάτες... Όσου να βρωμίσω να πάρουν είδηση οι γειτόνοι... Και μοιρολογάω κλαψοπούλι της νύχτας. Κάθουμαι κουκουβάγια κι αφουγκραίνουμαι τους αέρηδες να σκούζουν στα παραθυρόφυλλα... Που... τους διάλεγε ο μακαρίτης ο πατέρας σου.
...................................................................
Αντώνης Καραγιάννης - Η μάνα του κρατούμενου, χαρακτικό
Τα Χριστούγεννα της ίδιας χρονιάς πήρα ένα γράμμα της, τ' αντιγράφω:
"Μ΄ έφαγε η μοναξιά. Δεν την νταγιαντάω άλλο. Έλεγα θα 'ρχόσουν αυτά τα Χριστούγεννα. Δε βαστιέται η ερημιά. Δεν είμαι αυτή που ήξερες. Τι να σου γράψω που ρωτάς; Ότι δε θα προκάνεις; Ολούθε πονίδια έχω, Κι αδυνάτισα, πολύ αχάμνηνα! Δε βλέπω. Με πατερίτσες πάω, όπου πάω. Και ποιος να μου βάλει έναν κέδρο στον κεφάλι να βρεις το κιβούρι μου, σα γυρίσεις; Να μην πάω σαν τον πατέρα σου... Αγριεύει το μυαλό μου τη νύχτα. Κι ο ύπνος δε με πιάνει. Ανάβω ένα κερί στη μέση στην κάμαρη, το κολλάω στο πάτωμα. Για τους πεθαμένους μας. Και τους μοιρολογάω.
Τη μέρα πάω κούτσα-κούτσα στα χωράφια, για να ξεσκάω. Κι εκεί ξεραίνω τα έλατα και τα κλαριά με τα τραγούδια μου. Λέω τραγούδια για τους σκοτωμένους και μοιρολόγια για τους φυλακωμένους.
-"Μάνα, με τους πολλούς σου υγιούς, μην πολυκαμαρώνεις! Ο ένας θα πάει αρματωλός, ο άλλος θα γίνει κλέφτης. Τον τρίτο τον καλύτερο θα τόνε παρ' ο Χάρος..."
Θα κλείσω τα μάτια και θα πάω με την καρδιά καμένη... Δε μου το χρωστάει ο Θεός ούτε να σε ιδώ, ούτε να με ιδείς. Τι του καμα;
...Κι έλεγα πως θα 'ρχόσουν φέτο τα Χριστούγεννα... Δόλια μάνα βλέπεις..."
Η μάνα μου δεν ξέρει γράμματα. Υπαγορεύει. Κι ύστερα απαιτεί να της διαβάσεις τι έγραψες. Δε δέχεται να της αλλάξεις μήτε λέξη, δεν αντέχει τις ελληνικούρες.
Αυτή, λοιπόν, τη μοίρα επιφύλαξε ο αγγλοαμερικάνικος ιμπεριαλισμός κι ο δοσιλογισμός στις Μάνες της Εθνικής μας Αντίστασης. Τα εγγόνια τους χρωστούνε τον ό ρ κ ο της Εκδίκησης. Το ηφαίστειο του μίσους ας μη σιγήσει στις καρδιές τους. Η Νέμεση είναι θεά ελληνική. Κι αδερφή της Θέμιδας...."
Πρωτοδημοσιεύθηκε στο ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ "ΚΑΤΙΟUΣΑ" (13-12-2020)
από τον "ΕΥΡΥΤΑΝΑ ΙΧΝΗΛΑΤΗ"
Κυριακή 13 Δεκεμβρίου 2020
Να ζεις στην Ευρυτανία το Σωτήριον Έτος 2020
Για την Πανδημία στην Ευρυτανία
Άρθρο - παρέμβαση του Γιώργου Μ. - Καρπενήσι
στο blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"
Πόσο αξίζει η ανθρώπινη ζωή;
Η απάντηση που θα έδινε κάθε λογικός άνθρωπος θα έπρεπε να είναι: η αξία κάθε ανθρώπινης ζωής είναι ανεκτίμητη.
Αν όμως απευθυνόσουν σε ένα αστό οικονομολόγο πχ από αυτούς που συνέταξαν την έκθεση Πισσαρίδη, και ΑΝ ήταν ειλικρινής, θα σου απαντούσε τελείως διαφορετικά: η ανθρώπινη ζωή κοστίζει, όσο μπορεί να πληρώσει αυτός που την έχει για να τη διατηρήσει.
Αυτή είναι η κυρίαρχη ιδεολογία (αυτός είναι ο καπιταλισμός, θα έλεγε κάποιος άλλος) και με αυτή οδηγό ασκείται η πολιτική στο χώρο της υγείας. Είτε στο Μπουένος Άιρες, είτε στο Μπέργκαμο, είτε στη Μπουρκίνα Φάσο είτε στο Καρπενήσι η ζωή σου αξίζει αν έχεις να πληρώσεις γι’ αυτή.
Αυτή η βασική αρχή, η μετατροπή της υγείας και της ζωής σε εμπόρευμα, εξηγεί πολλά από τα «ακαταλαβίστικα», πολλά από τα «λάθη» και τις «παραλείψεις» της κυβέρνησης την περίοδο της πανδημίας. Πολύ απλά γιατί δεν είναι ούτε «λάθη» ούτε «παραλείψεις» ούτε τόσο «ακαταλαβίστικα». Συνειδητά, για να κερδοφορήσουν οι καπιταλιστικοί όμιλοι, γέμισαν 100% αεροπλάνα και βαπόρια το καλοκαίρι, συνειδητά αύξησαν τα νοσήλεια στις ιδιωτικές κλινικές, συνειδητά δεν προμηθεύουν μοριακούς αναλυτές στα νοσοκομεία για να δουλεύει ο ιδιωτικός τομέας κ.ο.κ
Έτσι, λοιπόν και στην Ευρυτανία, όπως και στην υπόλοιπη Ελλάδα: είναι απλά λάθος και σφάλμα το ότι ο πληθυσμός της υπαίθρου έχει αφεθεί στο έλεος; Και συμβαίνει μόνο τώρα αυτό; και οι προηγούμενοι τι έκαναν; πριν την πανδημία δεν πεθαίναμε εγκαταλειμμένοι; Θυμάστε το περιστατικό πέρυσι στο Λιθοχώρι; Πέντε ώρες έκανε να πάει το ΕΚΑΒ κι ο άνθρωπος πέθανε… Πόσα τέτοια ξέρουμε; Πόσες τέτοιες τραγικές ιστορίες κουβαλάει τούτος ο τόπος;
Η πανδημία στην Ευρυτανία
Για αρκετούς μήνες η Ευρυτανία ήταν συνώνυμο της κατά Μητσοτάκη-Τσιόδρα και Σία επιτυχημένης διαχείρισης της πανδημίας. Ντόπιοι άρχοντες (sic) επιδαψίλευαν δάφνες στους εαυτούς τους και καμάρωναν για την covid free Ευρυτανία. Ο καθένας είχε την δική του ερμηνεία: άλλος έλεγε για την Προυσσιώτισσα, άλλος για το τσίπουρο, άλλος για το ευρυτανικό DNA…
Εκείνη την πρώτη περίοδο, που όλοι ήταν μέσα στα μέλια, όσοι υποδείκνυαν τα στραβά, ήταν εκτός κλίματος, ξινοί που στενοχωριούνται για τις επιτυχίες της σοφής μας κυβέρνησης. Και ξινότεροι όλων οι κουκουέδες που ζητούσαν μέτρα για τη θωράκιση των δομών υγείας και πρόνοιας του Νομού. Παρ’ όλα αυτά, τις ανησυχίες μας τις συμμερίζονταν αρκετοί, αρκετοί άκουγαν προσεκτικά. Άλλωστε ήταν και αρκετοί που είχαν αρχίσει να βιώνουν τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης.
Οι συμβολικές κινητοποιήσεις την ημέρα δράσης για την υγεία και στην πρωτομαγιά αν και είχαν μια απήχηση δεν μπορούσαν αντικειμενικά να διαταράξουν το κλίμα ευδαιμονίας των ντόπιων εκπροσώπων της κυρίαρχης πολιτικής. Δεν ίδρωνε το αυτί τους για τίποτα. Κουβέντα για το Νοσοκομείο, τσιμουδιά για το Θεραπευτήριο, άκρα του τάφου σιωπή για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Κι ας μην υπήρχε γάντι, μάσκα, στολή προστασίας ούτε για δείγμα.
Το καλοκαίρι όλοι ήταν ανακουφισμένοι και οι κάτοικοι του Καρπενησίου και των χωριών προσπαθούσαν να μαζέψουν τα κομμάτια τους. Όλοι οι μεροκαματιάρηδες του Νομού προσπαθούσαν να σώσουν ό,τι σώζεται. Να επιβιώσουν για να γυρίσουν σε μια «κανονικότητα». Όχι «κανονικότητα» σαν αυτή που έταζε ο Μητσοτάκης με φόντο το ηλιοβασίλεμα της Σαντορίνης. Κανονικότητα οι άνθρωποι εννοούν μεροκάματο, ψωμί στο τραπέζι, να μπορούν να σπουδάσουν παιδιά, να στείλουν λεφτά στο φαντάρο, να μην χρωστάνε τα φάρμακα του γέροντα.
Πάλι σφαλιάρες: τα παιδιά που θα έφευγαν για σεζόν στα νησιά να βιώνουν τον εκβιασμό του ξενοδόχου, οι κτηνοτρόφοι να βιώνουν τον εκβιασμό του έμπορα και τις επιπτώσεις του καταρροϊκού πυρετού, οι επαγγελματίες την αναδουλειά.
Όλο αυτό το διάστημα φυσικά τίποτε δεν έγινε για να πούμε ότι έχουμε νοσοκομείο για να νοσηλευτούμε αν κολλήσουμε. Μοναδική διαφορά η πρόσληψη μερικών επικουρικών νοσοκόμων και μια καλύτερη διευθέτηση. Για να βγουν οι εφημερίες επιστρατεύονταν το φιλότιμο των ελάχιστων ειδικών γιατρών και οι αγροτικοί γιατροί.
Το να φτιαχτεί και να επανδρωθεί μονάδα ΜΕΘ στο Καρπενήσι θεωρούνταν (και θεωρείται) «πεταμένα λεφτά». Ο Πέτσας απλώς, με τον κυνισμό που τον διακρίνει, ομολόγησε αυτά που οι υπόλοιποι ντρεπόντουσαν να ξεστομίσουν.
Γιατροί για να μας γιατρέψουν; Δύο ειδικοί παθολόγοι, όλοι κι όλοι και ένας πνευμονολόγος που όταν ήρθε, στήθηκαν πανηγύρια. Πανηγύρια στον 21 ο αιώνα για τα αυτονόητα, αυτά που θα έπρεπε να είναι λυμένα εδώ και δεκαετίες. Όταν όμως η κυρίαρχη αντίληψη θέλει το νοσοκομείο μιας πρωτεύουσας νομού απλό πολυϊατρείο που θα έχει ένα γιατρό από κάθε ειδικότητα, ε τότε ναι ο δεύτερος γιατρός περισσεύει…
Τι κι αν φωνάζαμε; Οι «αρμόδιοι» κάνανε βαρκάδες στη Λίμνη, αγκαζέ νεοδημοκράτες και συριζαίοι.
Η προσδοκία να ανοίξουν τα σχολεία με όρους ασφάλειας γρήγορα αντικαταστάθηκε με την ανησυχία γονέων, μαθητών, εκπαιδευτικών. Σε μια περιοδεία στα σχολεία με τον δημοτικό σύμβουλο της Λαϊκής Συσπείρωσης, διαπιστώσαμε ότι σε όλες τις βαθμίδες υπήρχαν τμήματα ακόμα και με 25 ή 27 μαθητές, ελλείψεις εκπαιδευτικών, ελλείψεις σε καθαρίστριες. Ήταν φανερό ότι τα σχολεία σε ενδεχόμενο ξέσπασμα επιδημίας εύκολα θα μετατρέπονταν σε εστία υπερμετάδοσης. Κι αυτό όταν ήδη τα κρούσματα πανελλαδικά είχαν πάρει την ανηφόρα και φαινόταν ότι ήταν θέμα χρόνου να χαθεί ο έλεγχος.
Στις 15 Οκτώβρη, με την επίμονη δουλειά των κομμουνιστών, αλλά και άλλων αγωνιστών εργαζομένων, πέντε εργατικά σωματεία και ο Αγροτοκτηνοτροφικός Σύλλογος Αγράφων οργάνωσαν συγκέντρωση για την υγεία όπου μπήκε συγκεκριμένο πλαίσιο πάλης. Στο κοινό ψήφισμα που υιοθετήθηκε αναφέρονταν:
«… τα «ήξεις αφίξεις» της κυβέρνησης όσον αφορά τα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας, τα ελλιπή μέτρα και πρωτόκολλα στα σχολεία, και οι τεράστιες ελλείψεις στο Σύστημα Υγείας εντείνουν την ανησυχία για τις εξελίξεις του επόμενου διαστήματος».
Αυτή η κινητοποίηση -που ενόχλησε πολύ- μπορεί και πρέπει να αποτελέσει καμπή για το εργατικό κίνημα στο Καρπενήσι. Γιατί πέρα από τη μαζικότητα ήταν η πρώτη φορά μετά από δεκαετίες που έγινε κατορθωτή μια συσπείρωση σωματείων σε ταξική βάση και σε αντιπαράθεση με την κυβερνητική πολιτική.
Εν τω μεταξύ την 28 η Οκτωβρίου το Καρπενήσι πλημμύρισε τουρίστες από Θεσσαλονίκη και Αθήνα. Ήταν πια θέμα χρόνου να επέλθει το ξέσπασμα.
Τα πρώτα κρούσματα συνέπεσαν με τα λοκ ντάουν. Επισήμαινε τότε η Κομ. Οργάνωση Ευρυτανίας του ΚΚΕ: «… Δεν θα χρειαζόταν λοκντάουν αν υπήρχαν σοβαρά πρωτόκολλα στα σχολεία, στα Μέσα Μεταφοράς, αν δεν παιζόταν «η κολοκυθιά» με τις μάσκες… Άλλες θα ήταν οι δυνατότητες προστασίας της υγείας του λαού αν είχαν φτιαχτεί οι 3500 ΜΕΘ, αν είχε προσληφθεί το απαραίτητο αναγκαίο προσωπικό που έχει ανάγκη η χώρα βάσει της έκθεσης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας…».
Γρήγορα, η κατάσταση πήρε τη μορφή χιονοστιβάδας. Ο κόσμος κλείστηκε στα σπίτια του, όμως τα κρούσματα συνέχισαν να πληθαίνουν. Μπορεί οι μοριακοί έλεγχοι που γίνονταν να ήταν κάμποσοι, όμως δεν γίνονταν δειγματοληπτικά και σταθμισμένα στον πληθυσμό, αλλά όπου εμφανιζόταν κάποιο κρούσμα…... Το χειρότερο όμως ήταν ότι τα αποτελέσματα των ελέγχων πολλές φορές καθυστερούσαν να βγουν με αποτέλεσμα να μην υπάρχει σαφής και έγκαιρη επιδημιολογική εικόνα, ενώ και η ιχνηλάτηση παρουσίαζε αδυναμίες, όπως και ο έλεγχος της καραντίνας όσων ήταν θετικοί και των στενών τους επαφών.
Την ίδια στιγμή, οι διάφοροι μηχανισμοί κατέγραφαν λαμπρές επιδόσεις σε πολλά σπορ: στην στοχοποίηση («αυτός μας έφερε τον ιό, έχει παιδί στη Θεσσαλονίκη), στην καταστολή μέσω προστίμων, στις «πατρικές» νουθεσίες («να φυλάγεστε») στον καταλογισμό όλων των ευθυνών στους κατοίκους («τι θέλετε; καμιά δεκαριά χιλιάδες ΜΕΘ;» ή «όποιος κολλήσει θα φταίει ο ίδιος» κ.α). Τελευταίο, αλλά όχι έσχατο, η επίθεση στις «ψεκασμένες αντιλήψεις» και στους «αρνητές του ιού», ξεχνώντας όμως ότι αυτές τις αντιλήψεις οι ίδιοι τις καλλιέργησαν με την αλλοπρόσαλλη πολιτική τους, ενώ ανοιχτά και οι ίδιοι φλέρταραν με τους φορείς αυτών των αντιλήψεων όταν ήμασταν …covid free. Τώρα οι «ψεκασμένοι» είναι ο βολικός εχθρός για να κρύψουν τις ευθύνες τους για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί. Πραγματικά, η υποκρισία τους σπάει κόκκαλα. Αυτοί που καταλογίζουν δεξιά και αριστερά ατομικές ευθύνες, ποτέ δεν διανοήθηκαν να αναλάβουν τις δικές τους ατομικές και συλλογικές ευθύνες για το πώς φτάσαμε ως εδώ.
Τώρα πια, η εικόνα είναι πολύ δύσκολη. Υπάρχει μεγάλη διασπορά του ιού που απ’ ότι φαίνεται μετατοπίζεται προς την Δυτ. Ευρυτανία, η οποία σε ένα βαθμό σώζεται επειδή είναι αραιοκατοικημένη. Το παράδειγμα του Ραπτόπουλου είναι χαρακτηριστικό: ενώ υπάρχουν διασωληνωμένοι από την προηγούμενη εβδομάδα, οι μοριακοί έλεγχοι δεν έγιναν κατευθείαν, αλλά με καθυστέρηση. Άλλωστε, όταν υπάρχει μόνο ένα συνεργείο του ΕΟΔΥ που να πρωτοπάει; Φυσικά δεν υπήρξε καθυστέρηση στη… συκοφαντία αφού οι ασθενείς κατηγορήθηκαν ότι γλεντούσαν σε κάποια γιορτή (αλήθεια, ποιος άγιος γιόρταζε;). Και μπορεί η κατηγορία να διαψεύστηκε, ωστόσο η ρετσινιά έμεινε.
Σήμερα, μετράμε τρεις νεκρούς, έξι διασωληνωμένους και πολλές δεκάδες ενεργά κρούσματα. Στην κλινική covid του νοσοκομείου νοσηλεύονται περίπου 15 ασθενείς, ενώ ο πνευμονολόγος και ο ένας ειδικός παθολόγος είναι εκτός επειδή νόσησαν. Μένει ένας (!) παθολόγος να τα βγάλει πέρα με 10-12 μέρες συνεχή εφημερία, ενώ ταυτόχρονα το νοσηλευτικό προσωπικό παλεύει για να μην νοσήσει γιατί τότε θα κλείσει το νοσοκομείο. Οι εργαζόμενοι έχουν φτάσει στα όρια της κατάρρευσης ενώ κλήθηκε γιατρός που νοσούσε από covid να διασωληνώσει 32χρονο ασθενή! Και ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ καβγαδίζουν για το ποιος από τους δυο βούλιαξε περισσότερο το νοσοκομείο!
Μάλιστα ο βουλευτής της ΝΔ το πάει ένα βήμα παραπέρα: μαλώνει όποιον κάνει κριτική ότι δήθεν επιδιώκει «μικροπολιτικά οφέλη». Πόσο θράσος χρειάζεται για να το εκστομίζει αυτό ειδικά ο συγκεκριμένος άνθρωπος;
Σήμερα, 12 Δεκέμβρη, η μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου είναι κλεισμένη μέσα.
Βασιλεύει ο φόβος και η οργή.
ΤΩΡΑ όμως, κι όχι μετά, ΤΩΡΑ είναι η ώρα ο καθένας να βγάλει τα συμπεράσματα του και να αποφασίσει με ποιους θα πάει και ποιους θα αφήσει. Κανένας δεν θα μας σώσει, μόνοι μας έχουμε το χρέος να σηκωθούμε από τον λάκκο που μας έχουν ρίξει.
Και σίγουρα δεν θα μας σώσουν όλοι εκείνοι που τόσα χρόνια μας παράτησαν στην τύχη μας, εκμαύλισαν συνειδήσεις, εξανδραπόδισαν τους κτηνοτρόφους, έκλεισαν τα εργοστάσια, λεηλάτησαν τον πλούτο του τόπο μας, περιθωριοποίησαν τους «ενοχλητικούς».
Η πανδημία κάποια στιγμή θα τελειώσει, όμως τα βάσανα που περνάμε τώρα δεν πρέπει να ξεχαστούν. Αν μη τι άλλο, αυτή την περίοδο φάνηκε τι αξία έχει ο καθένας:
Ποια αξία έχει ο γιατρός κι ο νοσοκόμος, ποια αξία έχει ο δάσκαλος, ποια αξία έχει ο εργάτης καθαριότητας, ο υπάλληλος στο σούπερ μάρκετ, ο ντελιβεράς, ο κτηνοτρόφος και τόσοι άλλοι.«Είναι οι φτωχοί, οι δικοί μας, οι δυνατοί, είναι οι ξωμάχοι κι οι προλετάριοι…» που λέει κι ο ποιητής. Χωρίς αυτούς, χωρίς τον εργαζόμενο λαό δεν επιβιώνουμε ούτε μια μέρα.
Χωρίς τους άλλους, μεγαλοσχήμονες που καταβροχθίζουν εκατομμύρια θα περνούσαμε μια χαρά!
Μπορούμε λοιπόν!. Έχουμε τη δύναμη να βαδίσουμε μαζί, να ζητήσουμε ζωή κι όχι απλά επιβίωση. Έχουμε το δικαίωμα να ζήσουμε με αξιοπρέπεια στα αγαπημένα μας βουνά και όχι μια χαμοζωή γεμάτη βάσανα και αγωνία!
Άρθρο - παρέμβαση του Γιώργου Μ. - Καρπενήσι
Τρίτη 8 Δεκεμβρίου 2020
"Σαν να το ζώνη τρανή λύπη..."
ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΟΥ
Ω! νάτο!νάτο, ξεπροβάλλει
με τα λευκά του τα σπιτάκια
που τα στολίζουν μύρια κάλλη
και μοιάζουνε με παλατάκια.
Δροσόλουστο κι ανθολουσμένο
σκορπάει γλυκειά μοσχοβολιά
Ω! το χωριό μ' τ' αγαπημένο!
σαν ανθισμένη μυγδαλιά.
Ω! νάτο! νάτο το αυλάκι
με το τρεχούμενο νερό
Ω! νάτο! νάτο το ρεματάκι
που παίζαμε ένα καιρό.
Ω! νάτο!.. ίδια όλα μένουν
η ΚαμαρόΡουσ' η Ξυνή
το λαγκαδάκι που λευκαίνουν
και μια εκκλησούλα μακρυνή.
Ω! να το σπίτι μου Ω! νάτο!
που μέσα είμαι γεννημένος
στέκει ολόλευκο χιονάτο
το σπίτι πουμ' αναθρεμμένος.
Το ίδιο είναι ούτε τρίχα
δεν μεταβάλθηκε σ' αυτό
ό,τι μικρό παιδάκι είχα
το βρίσκω πάλι το κρατώ.
Το ίδιο μα κάτι του λείπει
και μένει αμίλητο κρυφό
σαν να το ζώνη τρανή λύπη
κι έχει παράπονο κρυφό.
Το σπίτι που αχολογούσε
χίλιες φωνές δαιμονικά
και από κλάματ αντηχούσε
και από γέλια παιδικά.
Βουβάθηκε!.. μικρούς μεγάλους
τους πήραν δυο τρανά θεριά
του χάρου το δρεπάνι άλλους,
κι άλλους η μαύρη ξενητιά.
Κάτι με σέρνει στο χωριό μου
κάτι μακριά του μ' απωθεί
το βλέπω πάντα στ' όνειρό μου
πάντα η ψυχή μου το ποθεί.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
(ΤΥΜΦΡΗΣΤΟΣ) 1905
ΥΓ. "Συναντήσαμε" το... θέμα στην πετρόχτιστη βρύση της Ανατολικής Φραγκίστας, γενέτειρα του Ευρυτάνα λογοτέχνη Δημήτρη Παπαδόπουλου - "Τυμφρηστού" (1870-1930) και συγγραφέα, μεταξύ άλλων, και του εμβληματικού έργου "Η Ωραία του Πέραν"!
Τρίτη 1 Δεκεμβρίου 2020
Ευρυτανική πρασόπιτα
Από την Ευρυτάνισσα κυρά-Λένη
για τους αναγνώστες του blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"
Στην Ευρυτανία από παλιά οι νοικοκυρές έφτιαχναν πολλές και διαφορετικές πίτες. Να ξέρετε, παιδιά μου, ότι τότε ήταν φτωχικά χρόνια και δεν υπήρχαν και πολλά κρέατα στη διατροφή μας. Άντε να τρώγαμε κρέας μια φορά το μήνα ή το πολύ-πολύ μία στο δεκαπενθήμερο. Αν κάποιος συγχωριανός μας πούλαγε καμιά γίδα, όσοι μπορούσαν αγόραζαν από κάνα κιλό. Κι αυτό διότι εκείνοι που διέθεταν κάποια λίγα αιγοπρόβατα, τα είχανε πιο πολύ για να συντηρούν με τα προιόντα τους την οικογένεια και όχι για να τα καταναλώνουν άσκοπα οι ίδιοι. Όσο για το ψάρι; κάπως σπάνιο ήταν κι αυτό... όταν τύχαινε να πάει κάποιος μέχρι το ποτάμι, κι αν βέβαια αυτό είχε ψάρια εκείνη την εποχή, ίσως να έφερνε καμιά πέστροφα ή κάποιο άλλο μικρό ψαράκι για καμιά τηγανιά! Βέβαια από κοτόπουλα, κουνελάκια και γαλακτοκομικά είχαμε αρκετά! Επίσης και από κηπευτικά, υπήρχαν σχεδόν τα πάντα, από τα δικά μας τα κηπάκια!
Οι πίτες που φτιάχναμε με κάθε λογιών χορταρικά είχαν όμως... την τιμητική τους! Και ήτανε αρκετές. Θα αναφέρω μερικές από αυτές: Σπανακόπιτες, τυρόπιτες, κολοκυθόπιτες, καλαμποκόπιτες (ζυμαρόπιτες), γαλατόπιτες, τραχανόπιτες και πιο σπάνια τα Χριστούγεννα καμιά κρεατόπιτα με χοιρινό κρέας και χυλοπίτες!
Η πιο συχνή και πεντανόστιμη πίτα ήταν η παραδοσιακή μας πρασόπιτα!
Γι' αυτό σας δίνω τη συνταγή ώστε να μάθετε να την φτιάχνετε και εσείς η νέα γενιά!
ΥΛΙΚΑ:
*Για την παρασκευή των φύλλων θέλουμε :
1/2 κιλό αλεύρι, λίγο λάδι σε ένα φλυτζανάκι του καφέ και λίγο αλατάκι.
**Για να φτιάξουμε τη γέμιση χρειαζόμαστε :
1,5 κιλό πράσα, δύο τουλάχιστον ματσάκια φρέσκα κρεμμυδάκια, 1/2 κιλό τυρί φέτα, 1/2 κιλό κλωτσοτύρι (αν δεν βρείτε, τότε βάλτε ανθότυρο), 3 αυγά, και ένα νεροπότηρο λάδι. Αν σε κάποιους αρέσουν κι άλλα μυρωδικά χόρτα (όπως για παράδειγμα σέσκουλο) μπορούν να προσθέσουν. Εγώ συνήθως δεν βάζω, προτιμώ την πιο παραδοσιακή συνταγή για την οποία αρκεί το άρωμα από το πράσο και το φρέσκο κρεμμυδάκι.
ΕΚΤΕΛΕΣΗ:
Καθαρίζουμε σχολαστικά τον πάγκο μας για να λάμπει από καθαριότητα.
Ζυμώνουμε ώστε η ζύμη να βγει μαλακή. Πάντα ζυμώνουμε με κρύο νερό. Αφήνουμε για λίγη ώρα τη ζύμη να "ξεκουραστεί" και μετά την κόβουμε κομματάκια-κομματάκια στο μέγεθος μπιφτεκιού!
Στη συνέχεια παίρνουμε τον ξύλινο πλάστη και ξεκινάμε να ανοίγουμε τα φύλλα.
Τα φύλλα είναι 7 στον αριθμό και λίγο χονδρούτσικα!
Πλένουμε με άφθονο νερό τα πράσα και τα κρεμμύδια. Κατόπιν τα ψιλο-κόβουμε και τα τοποθετούμε σε μια λεκανίτσα. Ρίχνουμε αρκετό αλατάκι και τα τρίβουμε πολύ καλά με τα χέρια μας. Τα αφήνουμε για 10 λεπτά...
Ύστερα τα ξε-πλένουμε με πολύ νερό μέσα στο σουρωτήρι. Τα στίβουμε πολύ καλά και τα βάζουμε σε μία λεκανίτσα.
Εδώ να πω ότι κάποιοι μπορούν, αν θέλουν, να ζεματίσουν τα πράσα και τα κρεμμύδια για την αψάδα.
Τρίβουμε με τα χέρια μας τα τυριά, κι αυτά επίσης, σε κάπως χονδρούτσικα κομματάκια.
Χτυπάμε τα αυγά και τα ρίχνωμε μέσα, όπως επίσης και το λάδι.
Αλάτι δεν θα βάλουμε τώρα, διότι περιέχει το τυρί. Τα ανακατεύουμε όλα μαζί πολύ καλά.
Στη συνέχεια, λαδώνουμε το ταψί μας και απλώνουμε μέσα σε αυτό το πρώτο φύλλο. Μετά το ραντίζουμε από άκρη σε άκρη με τη γέμιση που φτιάξαμε, κατόπιν απλώνουμε το επόμενο φύλλο στο οποίο επαναλαμβάνουμε ξανά το ίδιο, δηλαδή ραντίζουμε και πάλι, και συνεχίζουμε με αυτό τον τρόπο ώσπου να τελειώσουνε τα 7 φύλλα.
Αφού στρώσουμε και το τελευταίο φύλλο μας, κατόπιν κόβουμε την πίτα σε τετράγωνα κομμάτια ή "μπακλαβαδωτά"! Την αφήνουμε να ψηθεί στο φούρνο μας στους 180 βαθμούς, για μία περίπου ώρα.
Αν έχετε και γάστρα για να ψήνετε, τότε το αποτέλεσμα θα είναι απίστευτα πιο νόστιμο! Όπως και να 'χει, ενδιάμεσα πρέπει να προσέχουμε την πίτα για να μην μας αρπάξει. Όταν ροδίσει, τότε τη σκεπάζουμε με μια λαδόκολλα.
Αυτή είναι η παραδοσιακή μας ευρυτανική πρασόπιτα και... καλή σας όρεξη!!!
'Ηταν μια γευστική συνταγή
από την Ευρυτάνισσα κυρά-Λένη
για τους αναγνώστες του blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"
Τρίτη 24 Νοεμβρίου 2020
Τετάρτη 18 Νοεμβρίου 2020
Αλάνθαστο κριτήριο!
Άκουσε τον Άνεμο... τραγουδάει!
Άκουσε τη Σιωπή... μιλάει!
Άκουσε την Καρδιά σου... ξέρει!
(Ινδιάνικη ρήση)
Τετάρτη 11 Νοεμβρίου 2020
Χωριό χωρίς... μπακάλικο;;;
Είπαμε, ντε, να χαμογελάσουμε, έστω και λίγο, ξορκίζοντας έτσι τις δυσοίωνες μέρες που βιώνουμε. Γι' αυτό το λόγο σας παρουσιάζουμε ένα σπαρταριστό κείμενο του αείμνηστου λογοτέχνη συμπατριώτη μας Δημοσθένη Γούλα (1916-1990) εκ Γρανίτσης Ευρυτανίας.
Το ιχνηλατήσαμε από το εξαιρετικό όσο και σπανιότατο βιβλίο του με τίτλο: "οι χωριανοί μου" (εκδ. Στέφανος Δ. Βασιλόπουλος, Αθήνα 1978 - το βιβλίο αποτελεί ανατύπωση, με μικρές προσθήκες, της πρώτης έκδοσης του 1953).
Πρόκειται για ένα ηθογραφικό πορτρέτο που αφορά... τον μπακάλη του χωριού, του οποίου το επάγγελμα στην εποχή των σούπερ μάρκετ έχει σχεδόν εκλείψει, πλην ελαχίστων "εκσυγχρονισμένων" εξαιρέσεων. Κάποτε όμως "στις δόξες του" ο μπακάλης του χωριού εκτός από παντοπώλης, καφετζής και χασάπης... διέπρεπε και ως λογιστής ή και ως... φαρμακοποιός, ενώ το ταπεινό μαγαζάκι του λειτουργούσε από κέντρο ψυχαγωγίας μέχρι... εκλογικό κέντρο!!!
Ας γυρίσουμε λοιπόν πίσω το ρολόι του χρόνου, σε μια ολότελα διαφορετική εποχή κι ας σας αφήσουμε να απολαύσετε το σχετικό κείμενο, με τη γλαφυρή γραφή του Ευρυτάνα Δημοσθένη Γούλα...
=============================================
Ο μπακάλης
Παντοπωλείο με όλη τη σημασία της λέξης. Τι θέλει η ψυχή σου και δεν το βρίσκεις εκεί μέσα! Από εικόνες θαυματουργές αγίων ως τα ράμματα και τα ζαχαράτα. Κι όλα, στοιβαγμένα σ' ένα κουτσομάγαζο με λίγα σκονισμένα ράφια.
Πίσω απ' τον πάγκο, πάντα γελαστός, κεφάτος και πρόθυμος ο μπακάλης, σκουπίζει με την ανάποδη του χεριού του το μουστάκι του που γιομίζει ιδρώτες και σκόνη.
Σκέπτομαι αν έχω δει έστω κι ένα μπακάλη κατσούφη. Των αδυνάτων αδύνατο. Όλοι τους λες κι είναι κομμένοι και ραμμένοι απ' το ίδιο πανί.
Το μπακάλικο για το χωριό είναι το άπαντο. Αν είναι κλειστό, ερημιά και των γονέων. Κάθονται οι χωριάτες στα σπίτια τους.
-Που στο δείνα να πάω, σου λέει ο άλλος, είναι κλειστά τα μαγαζιά.
Πρακτορείο των νέων, κέντρο του κουτσομπολιού και των καυγάδων.
Ο ταχυδρόμος σαν έρθει, εκεί θα μαζώξει τον κόσμο βαρώντας την τρουμπέτα του, όμοια με Αρχαγγελική σάλπιγγα, για να δώσει τη χαρούμενη είδηση του ερχομού του και κει θ' αφήσει τα γράμματα και τις εφημερίδες που θα διαβαστούν και θ' ακουστούν με απληστία.
Ο ξένος που θα πρωτορθεί, για το μπακάλικο θα ρωτήσει τη γριούλα που ακουμπά στο κατώφλι κουρασμένα το κορμί της. Εκεί θα σηκωθούν να τον καλωσορίσουν, να τον κεράσουν οι χωριανοί και να του κάμουν βροχή τις ερωτήσεις, πως ως εδώ, για που με το καλό και τα τέτοια.
Δυό-τρία μακρουλά τραπέζια όλα-όλα. Λίγοι ξύλινοι πάγκοι, που και που καμιά ψάθινη καρέκλα για κανένα ξένο υπάλληλο που την προσφέρουν οι χωριανοί με σεβασμό. Αυτά είναι τα έπιπλα του μαγαζιού. Κι η λερωμένη τράπουλα που δίνει και παίρνει. Τα τραπέζια και τα παράθυρα είναι μουτζουρωμένα με τα τεμπεσίρια που σημειώνουν τ' αποτελέσματα.
Γλέντια και γλέντια γίνονται δώ μέσα. Το μαρτυρούνε ως κι οι τοίχοι, που πάνω στα μεράκια δέχονται τα ποτήρια και τα κάνουν χίλια κομμάτια. Το σπάσιμο των γυαλικών στο γλέντι είναι εκδήλωση του τσακίρ -κέφι. Δείχνει λεβεντιά, πλούτη και προ παντός λιγομυαλιά.
Ο μπακάλης του χωριού, φυσικά, διατηρεί και το καφενείο. Ο καφές με το "καϊμάκι" σερβίρεται σε χοντρά φλυτζάνια και πάντα είναι ανάλογος με την παραγγελία. Εδώ νομίζουμε πως πρέπει να προσθέσουμε και λίγα "περί καφολογίας".
Κατά την πείρα του καφετζή, το μπρίκι του καφέ διατηρείται άπλυτο πάντα. Του χωριού μου ο μπακάλης, ισχυρίζεται ότι όλη η νοστιμάδα, αν μπορούμε να ονομάσουμε έτσι με μια λέξη αυτή την μοναδική γευστική απόλαψη του απογευματινού καφέ με το δροσερό νερό, οφείλεται ακριβώς στο άπλυτο μπρίκι.
Πρέπει να προστεθεί ακόμα πως ο μπακάλης διατηρεί και... φαρμακείο. Πουλάει ασπιρίνες, κινίνο και... ρετσινόλαδο, ακόμα και βδέλλες.
Στους καυγάδες ο μπακάλης πρέπει να παίζει πάντα μεσολαβητικό ρόλο. Δεν κάνει να πάρει το μέρος και να κακοκαρδίσει κανέναν. Οι καυγάδες ξεκινάνε απ' το πιοτί πρώτα κι έχουν αφορμή το κλέψιμο των χαρτιών στην κοντσίνα, τη σειρά των χορών κι ένα σωρό άλλα μικροπράματα.
Συχνά στ' απόμερα χωριουδάκια ή στις ποταμιές το μπακάλικο στήνεται στο μύλο. Έχει όμως άλλη χάρη τούτος ο συνδυασμός και χρειάζεται ειδική απασχόληση.
Δε λείπουν στο μπακάλη τα βερεσέδια. Έπειτα δα " η κιμωλία βγήκε στην Ευρώπη για να γράφονται τα βερεσέδια", "όποιος πίνει βερεσέ δυό φορές μεθάει". Μα πολλές φορές ο μπακάλης αναγκάζεται να κρατά ιδιαίτερα βιβλία. Για τη λογιστική και την τάξη τους, μη ρωτάτε.
-Μπακάλικο τεφτέρι κατάντησες το τετράδιό σου, λέει ο δάσκαλος στο μαθητή, που το μουτζούρωσε.
Αν τύχει κι είναι εντελώς αγράμματος ο μπακάλης, όπως είναι συνήθως, τότε σκαλίζει ιερογλυφικά που δεν βγάνει ούτε ο ίδιος. Θυμάμαι πως έβανε την υπογραφή του ένας μπακάλης στο χωριό μου. Μακρύ το όνομά του. Και όμως έμεινε να μολογιέται ως Γ. Πλίτς.
Συχνά ο μπακάλης είναι και χασάπης. Έξω απ' το μαγαζί κρεμάει το σφαχτό ώσπου γιομίζει η αυλή κοιλιές και αίματα.
Όταν γίνονται τα πανηγύρια, στους αγίους των εξωκκλησιών που αφθονούν στα χωριά, θα τρέξει βιαστικά αποβραδίς ο μπακάλης να στήσει το τσαντήρι του για να πουλήσει ποτά, λουκούμια κι άλλα μικροπράματα.
Ακόμα και εκλογικό κέντρο γίνεται το μπακάλικο. Εδώ θα μιλήσουν οι ψηφοθήρες και θα κατασταλάξουν οι υποψήφιοι. Ο μπακάλης συνήθως κολλάει τις φωτογραφίες ολονών, για να μην κακοκαρδίσει κανένα. Όσοι όμως είναι βαμμένοι, χαλούν τον κόσμο με το κόμμα τους. Κερνάνε κιόλας τον κόσμο, σαν έρχεται το συστημένο απ' τον υποψήφιο.
Πάντως τους μπακάληδες, τους έχει τόσο πολύ σπουδάσει το επάγγελμά τους και η πείρα, που ξέρουν απ' έξω την πολιτική ιστορία του τόπου τους και της Ελλάδας ολάκαιρης.
Σε κάθε συζήτηση μπαίνουν στη μέση. Ο δάσκαλος του χωριού μου έλεγε μια μέρα στον μπακάλη τον Χανδραγόρη, έναν απ' τους σπουδαίους τύπους της επαρχίας, που τον χαμό του τον αισθάνεται ακόμα σήμερα.
-Περίεργος άνθρωπος είσαι τζάνεμ'. Δε μας αφήνεις να κουβεντιάσουμε. Μιλάμε για πολιτικά, για αστρονομία, για ζωολογία, παντού θα χωθείς. Δεν τηράς τη δουλειά σου!
Όπως και νάχει το πράμα, ο μπακάλης είναι ο πιο αξιαγάπητος κι απαραίτητος άνθρωπος του χωριού. Οι γυναικούλες τού εμπιστεύονται τα μυστικά τους. Κρυφά του φέρνουν κανένα φασόλι, αυγά ή τίποτ' άλλο για να ψωνίσουν καμιά βαμπακέλλα, λίγο τσίτι ή καμιά καραμέλλα για τα παιδιά τους.
Επειδή μένουν όλη την ώρα στο χωριό, πάντα τους αναθέτουν τα αξιώματα του προέδρου, του επιτρόπου της εκκλησίας, του τηλεφωνητή ή του ψάλτη ακόμα. Η μπακαλική όμως είναι που τους κάνει αγαπητούς. Γιατί, χωρίς μπακάλικο, το χωριό είναι μοναξιά, νεκροταφείο, φαΐ δίχως αλάτι.
Απ' τη στιγμή που τα μουλάρια φορτωμένα απ' τα μεγάλα κέντρα ξεφορτώνουν τα ψώνια στο μπακάλικο του χωριού, κάτι καινούργιο κι απαραίτητο μπαίνει στη ζωή των χωρικών.
Τετάρτη 4 Νοεμβρίου 2020
Οι εκκαθαριστικές επιχειρήσεις των γερμανών ναζί στην Ευρυτανία και οι αντεπιθέσεις του ΕΛΑΣ στα διάφορα πολεμικά μέτωπα - δια χειρός στρατηγού Στέφανου Σαράφη!
Ανταρτόπουλα του ΕΛΑΣ, φωτο: Σπ. Μελετζής
Μία μαύρη επέτειος για τον τόπο μας η 7η Νοέμβρη.
Πριν από 77 χρόνια (7-11-1943) οι γερμανοί ναζί εισέβαλαν στην Ευρυτανία και πυρπόλησαν το Καρπενήσι και πολλά χωριά (βλ. ιστορικό αφιέρωμα "Ευρυτάνα ιχνηλάτη"). Σε λίγους μήνες επανέλαβαν για δεύτερη φορά το εγκληματικό τους έργο (9-8-1944) αφήνοντας πίσω τους στάχτη, ερείπια και δολοφονημένους αθώους συμπολίτες μας (βλ. εδώ).
Το blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"σας παρουσιάζει μία ιδιαίτερη ιστορική καταγραφή για τις δύο βάρβαρες ναζιστικές επελάσεις προς (και στην) Ευρυτανία, που συντελέστηκαν μέσω διαφορετικών γεωγραφικών κατευθύνσεων, και τις αντεπιθέσεις των ανταρτών του ΕΛΑΣ εναντίον των κατακτητών στα διάφορα μέτωπα των πολεμικών συγκρούσεων.
Πρόκειται για ένα πολύτιμο ντοκουμέντο που αποκτά πρόσθετη αξία καθώς προέρχεται από τον αλησμόνητο Στέφανο Σαράφη, Στρατιωτικό Διοικητή του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ, μέσα από το βιβλίο του υπό τον τίτλο : " Ο Ε.Λ.Α.Σ., στρατηγού Στέφανου Σαράφη, εκδόσεις Σύγχρονο Βιβλίο, Αθήνα 1964).
Το ντοκουμέντο, που παραθέτει με το ανάλογο "στρατιωτικό πνεύμα" τη ροή των γεγονότων, αποτελεί σημαντική πηγή πληροφόρησης για τον τόπο μας.
Κατά την παρουσίαση του εν λόγω κειμένου, και εξαιτίας της πυκνής γραφής του, επιλέξαμε να αφήσουμε ενδιάμεσα κενά με σκοπό τη διευκόλυνση της ανάγνωσης.
Ιδού:
----------------------------------------
----------------------------------------
5 Νοέμβρη (1943)
Ισχυρή γερμανική δύναμη πλέον από 1500 με αυτοκίνητα, πυροβολικό και άρματα κινήθηκαν από Λαμία προς Καρπενήσι. Η κίνησή τους επιβραδύνθηκε από τις καταστροφές που έγιναν στο δρόμο και συγκρούσεις με τμήματα ΧΙΙΙ μεραρχίας κατά τις 5 και 6 του Νοέμβρη.
Ύστερα από σκληρόν αγώνα στις 7 του Νοέμβρη μπήκαν στο Καρπενήσι.
Ταυτόχρονα γερμανική δύναμη πλέον από 600 άνδρες με αυτοκίνητα και πυροβολικό κινήθηκε από Αγρίνιο προς Άγιο Βλάση. Εκεί συγκρούστηκε με τμήματα ΧΙΙΙ μεραρχίας και επιβραδύνθηκε 24 ώρες. Πέρασε τη γέφυρα Σίδερα συγκρούστηκε στις 7 με τμήματα ΕΛΑΣ νότια Φραγκίστας και τέλος προχώρησε προς Καλεσμένο.
Ύστερα από σύγκρουση με τμήματα ΕΛΑΣ αφού έκαψαν μέρος από κεντρικό τμήμα Καρπενήσι και αρκετά χωριά στις 13 Νοέμβρη γύρισαν στη Λαμία και Αγρίνιο.
Κατά τις επιχειρήσεις αυτές είχαν σοβαρές απώλειες. Δικές μας απώλειες επίσης σοβαρές.
Πρωτομαγιά στη Βίνιανη - Τιμές στον Σαράφη, φωτο: Σπ. Μελετζής
5-25 Αυγούστου (1944)
Έγιναν εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στην περιοχή Καρπενησίου με γερμανικές φάλαγγες που κίνησαν από διάφορα σημεία:
α)
μια φάλαγγα κινήθηκε από Αγρίνι Μακρύνεια προς Θέρμο και προς Αετόπετρα και στις 7 Αυγούστου μπήκε στο Μπερίκο το οποίο και έκαψε. Η φάλαγγα αυτή κινήθηκε ως Πλάτανο και τέλος αφού χτυπήθηκε επανειλημμένα συμπτύχθηκε.
β)
6 Αυγούστου άλλη φάλαγγα με πολλά τανκς και πυροβολικό κινήθηκε από Αγρίνι προς Άγιο Βλάση τον οποίον κατέλαβε ύστερα από μάχη και έκαψε. Σε συνέχεια κινήθηκε προς βορράν και κατέλαβε τα χωριά Χούνη, Σίδερα.
Εκεί έγινε νέα μάχη με τμήματα της ΧΙΙΙ μεραρχίας τα οποία τέλος αναγκάστηκαν να συμπτυχθούν γιατί κινδύνευαν να κυκλωθούν από άλλη φάλαγγα που προχωρούσε δυτικότερα.
Νοτιανατολικά της Φραγγίστας δόθηκε άλλη μάχη και τελικά ο εχθρός υπερίσχυσε και τα τμήματά μας αναγκάστηκαν ν' αποσυρθούν βορειότερα. Κατέλαβε και έκαψε τα χωριά Ανατολική και Δυτική Φραγγίστα, Μαραθιά και στις 10 ενώθηκε στο Καλεσμένο με γερμανικά τμήματα που ήρθαν από Καρπενήσι και στις 11 μπήκε στη Βίνιανη.
Στο Κεράσοβο τελικά μόλις έμπαινε χτυπήθηκε από τμήμα του Γενικού Στρατηγείου που έφτασε για ενίσχυση και ανατράπηκε, άρχισε δε την αποχώρησή της.
Στις 13 πέρασε τη γέφυρα των Σιδήρων και στις 14 συμπτύχθηκε στη Χούνη. Εκεί χτυπήθηκε από τμήματά μας και στις 14 το βράδι αποσύρθηκε στον Άγιο Βλάση με την υποστήριξη τανκς και πυροβολικού.
γ)
Στις 5 Αυγούστου άλλη φάλαγγα 300 γερμανοί κινήθηκε από Άμφισσα δυτικά προς Καρούτια. Εκεί χτυπήθηκε από τμήματα της V ταξιαρχίας και εκμηδενίστηκε. Πιάστηκαν 105 αιχμάλωτοι και οι υπόλοιποι σκοτώθηκαν.
7 Αυγούστου νέα φάλαγγα 500 γερμανοί κινήθηκε από Άμφισσα προς Έλατο. Χτυπήθηκε και γύρισε πίσω.
8 Αυγούστου ξανακίνησε χωρίς επιτυχία.
9 Αυγούστου. Νέα επιθετική κίνηση προς Λιδωρίκι αποκρούστηκε με μεγάλες απώλειες. Στην περιοχή Καρούτια-Γαρδικίτσα και Ταράτσα Γκιώνας γίνεται σκληρότατη μάχη. Την ίδια μέρα μικρό γερμανικό τμήμα 26 ανδρών στο δρόμο Γραβιά-Άμφισσα εκμηδενίστηκε.
Τέλος τα γερμανικά τμήματα αποσύρονται από όλη την περιοχή Γκιώνας προς Καστέλι και Υπάτη.
25 Αυγούστου επαναλαμβάνεται η επίθεση και ο εχθρός ύστερα από σκληρή μάχη φτάνει στις 26 στα Καρούτια όπου αποκρούστηκε με μεγάλες απώλειες.
27 Αυγούστου οι γερμανοί ενισχύθηκαν και συνέχισαν την επίθεσή τους όλη μέρα. Τα τμήματα της V ταξιαρχίας από έλλειψη πυρομαχικών αναγκάζονται να συμπτυχθούν. Στον τομέα Μαλανδρίνο με αντεπιθέσεις συγκρατείται.
28 Αυγούστου οι γερμανοί ενισχύθηκαν ακόμα περισσότερο και φτάνουν τις 3000. Τα τμήματα ανθίσταται ηρωϊκά.
Δεν έχουν πυρομαχικά, ζητήθηκαν επειγόντως πυρομαχικά από τους συμμάχους, μάς υποσχέθηκαν αλλά καθ' όλη τη διάρκεια των μαχών δεν μας έστειλαν.
Οι απώλειες των γερμανών στην περιοχή αυτή υπολογίζονται σε 300.
29 Αυγούστου δεν κινήθηκαν αλλά περιορίστηκαν σε βολή πυροβολικού.
30 Αυγούστου η επίθεση στρέφεται προς Λιδωρίκι. Ισχυρός βομβαρδισμός πυροβολικού και ύστερα διεξάγεται σκληρή μάχη. Τμήματα μένουν χωρίς πυρομαχικά και αναγκάζονται να εγκαταλείψουν το χωριό. Οι γερμανοί μπαίνουν στο Λιδωρίκι βάζουν φωτιά στα σπίτια και στις 31 αποσύρονται.
Από τις μάχες αυτές 400 γερμανοί τραυματίες μεταφέρονται στη Λαμία.
Ναζιστική θηριωδία
δ)
(σ.σ ΑΠΟ ΛΑΜΙΑ ΠΡΟΣ ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ...)
7 Αυγούστου τέταρτη φάλαγγα με πυροβολικό και τανκς κινήθηκε από Λαμία προς Καρπενήσι και ύστερα από μάχη κατέλαβε την Παλιοβράχα και Σπερχιάδα.
Στις 8 κατέλαβε τα χωριά Βίτουλη, Πύργος, Άγιος Γεώργιος πάνω στο δρόμο προς Καρπενήσι και Λευκάδα και Πίτσι νοτίως του Σπερχειού.
Στις 9 ενισχύθηκε περισσότερο με τανκς και μπήκε στο Καρπενήσι ύστερα από σκληρή μάχη.
Άλλη προσπάθεια του εχθρού από Μακρακώμη προς Τσούκα αποκρούστηκε.
Τμήματα ΧΙΙΙ μεραρχίας χτυπούν τις εφοδιοπομπές και τα μετόπισθεν των γερμανών.
Οι γερμανοί εξακολουθούν και μπαίνουν στα χωριά Καλεσμένο, Μεγάλο χωριό, Μικρό χωριό, Ασπρόκαμπο, Νόστιμο, Βουτύρο τα οποία και καίνε κατά το πλείστον καθώς και το Καρπενήσι.
Εικόνα ναζιστικής καταστροφής στο Καρπενήσι, φωτο: Σπ. Μελετζής
Στις 10 Αυγούστου τμήματα ΧΙΙΙ μεραρχίας χτυπούν τους γερμανούς στα χωριά Βίτουλη και Μακρακώμη στις 12 στα χωριά Πύργος και Νεοχωράκι, στις 13 κοντά στο χωριό Δίλοφο, στις 15 στα λουτρά Πλατύστομο και στα χωριά Μάκρη και Καστρί.
Οι γερμανοί επιτίθενται βόρεια και νότια του δρόμου Λαμία-Καρπενήσι για να πλατύνουν την κατοχή.
Στις 14 κατορθώνουν να πάρουν την Τσούκα και προς νότο το Γαρδίκι. Στις 15 με τανκς κινούνται προς Θέρμα Γιαννιτσού αλλά ύστερα από πολύνεκρη μάχη αποκρούονται.
Η ΧΙΙΙ μεραρχία ενισχύεται με 1 τάγμα θεσσαλικό, το τάγμα Γενικού στρατηγείου, τη σχολή εφέδρων αξιωματικών και 1 τάγμα του 54 συντάγματος και αντεπιτίθεται.
Οι γερμανοί αρχίζουν να συμπτύσσονται και στις 16 παρακολουθούμενοι διαρκώς από τμήματά μας εγκαταλείπουν όλη την περιοχή και συμπτύσσονται προς Λιανοκλάδι καλυπτόμενοι από τανκς και πυροβολικό.
Κατά τη διάρκεια της μάχης του Καρπενησιού τμήματά μας άλλων περιοχών ενέργησαν αντιπερισπασμό.
Τη νύχτα 8 Αυγούστου μπήκαν στη Στυλίδα όπου χτύπησαν στρατώνες.
15 Αυγούστου άλλα τμήματα από τον Ελικώνα χτύπησαν την Ιτέα.
Οι γερμανικές δυνάμεις που πήραν μέρος σ' αυτές τις επιχειρήσεις είναι μεγάλες.
Από τη Λαμία προς Καρπενήσι κινήθηκε η 4η μεραρχία (10-11.000 άνδρες) με τανκς και πυροβολικό.
Από Άμφισσα το 3ο σύνταγμα Ες-Ες (3.000 και πλέον) με τανκς και πυροβολικό.
Από Αγρίνι τα 7ο και 8ο συντάγματα της VI μεραρχίας Ες-Ες πολιτσάϊ που μεταφέρθηκαν από Λάρισα, με τανκς και πυροβολικό.
Απώλειες των γερμανών στο σύνολο είνε σοβαρότατες, περνούν τους 700 νεκρούς και 1.500 τραυματίες.
Δικές μας απώλειες περίπου 300 νεκροί και τραυματίες (...)
Τρίτη 27 Οκτωβρίου 2020
Δωσίλογοι: ελεεινά υποκείμενα... παραδομένα στη χλεύη της Ιστορίας!
Ελεεινά υποκείμενα, κατακάθια του υποκόσμου, δίχως αρχές, χωρίς ανθρώπινη υπόσταση, ήταν μια χούφτα σκουλήκια-δωσίλογοι "έλληνες" προδότες που μπήκαν εθελοντικά στη δούλεψη των ιταλών και γερμανών φασιστών κατακτητών.
Στο Καρπενήσι και συγκεκριμένα στο κτήριο του γυμνασίου, εγκαθίσταται, από τις αρχές της γερμανοϊταλικής κατοχής, και συγκεκριμένα από τον Μάη του 1941, μία υποδιοίκηση της "Άλμπα Τζούλια", της πολυπληθούς ιταλικής στρατιωτικής μονάδας της Κεντρικής Ελλάδας που διατηρούσε την κύρια διοίκησή της -κομαντατούρα- στη Λαμία.
Οι "κοκορόφτεροι" του Μουσολίνι, στα πλαίσια της συνεργασίας τους με τους χιτλερικούς συμμάχους τους ανέλαβαν να κρατήσουν αλυσοδεμένη την Ευρυτανία κάτω από τα δεσμά της φασιστικής σκλαβιάς υποβάλλοντας σε αναρίθμητα μαρτύρια τους αγροτικούς πληθυσμούς της περιοχής μας (μέχρι βέβαια την 28η του Απρίλη 1943 όπου αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν ντροπιασμένοι μετά τα αλλεπάλληλα χτυπήματα του Άρη Βελουχιώτη και των Ανταρτών του ένδοξου ΕΛΑΣ).
Οι ιταλοί αποκλείουν την πόλη του Καρπενησίου με... συρματοπλέγματα, στήνουν μπλόκα με πάνοπλες φρουρές στις εισόδους και στις εξόδους της πόλης, επιβάλλουν απαγόρευση κυκλοφορίας, κανείς πολίτης δεν μπορεί να κινείται εάν προηγουμένως δεν έχει υποβληθεί σε σωματικό έλεγχο και δεν διαθέτει την ειδική κάρτα που χορηγείται επιλεκτικά από τις δυνάμεις κατοχής, ενώ σκληροί περιορισμοί τίθονται και στη διακίνηση των τροφίμων και των εμπορευμάτων τα οποία διαχειρίζονται οι κατακτητές παρέα με αδίστακτους μαυραγορίτες.
Πείνα, εξαθλίωση, συλλήψεις, φυλακίσεις, άγρια βασανιστήρια στα μπουντρούμια, βιασμοί και εκτελέσεις, συνθέτουν το μαρτυρολόγιο της Ευρυτανίας, από τον ιταλικό φασισμό.
Θαρραλέοι Ευρυτάνες αγωνιστές με πρωτοπόρους τα στελέχη της παράνομης κομματικής οργάνωσης του ΚΚΕ και μερικούς ακόμη συνεργαζόμενους αντιστασιακούς πολίτες, που στην συνέχεια θα συγκροτήσουν όλοι μαζί το τοπικό ΕΑΜ, διοργανώνουν στις αρχές του Οχτώβρη του 1941 μεγάλο Πανευρυτανικό Συλλαλητήριο μέσα στο κατεχόμενο Καρπενήσι με αίτημα να επιβληθεί στους μαυραγορίτες το λεγόμενο "παρακράτημα", δηλ. το 10% από τα προϊόντα που αγόραζαν να αποδίδεται στις φτωχές οικογένειες ώστε αυτές να σωθούν από τη φονική πείνα εκείνο τον αδυσώπητο χειμώνα του 1941. Η μαχητική κινητοποίηση του ευρυτανικού λαού κάτω από τα μάτια των έκπληκτων ένοπλων ιταλών κατακτητών, σημειώνει επιτυχία και το λαϊκό αίτημα ικανοποιείται (σ.σ. μελλοντικά θα υπάρξει σχετική ανάρτηση εκ μέρους του ιστολογίου μας γι' αυτό το σπουδαίο γεγονός που, πιθανότατα, αποτελεί το πρώτο συλλαλητήριο στην σκλαβωμένη Ευρώπη)!
Από τις πρώτες ενέργειες των ιταλών φασιστών αμέσως μετά την εγκατάστασή τους στην ευρυτανική πρωτεύουσα ήταν να ξεχυθούν στα χωριά για την αγαπημένη τους συνήθεια το πλιάτσικο και για κατασχέσεις τυχόν όπλων που διέθεταν οι χωρικοί.
Σε αυτό όμως το "έργο" τους είχαν ανάγκη από τη συνεργασία ντόπιων ρουφιάνων οι οποίοι γνώριζαν πρόσωπα και καταστάσεις. Βρήκαν λοιπόν πρόθυμα καθάρματα σαν αυτά που αναφέρουμε στον πρόλογο του άρθρου μας.
Τέτοια παλιοτόμαρα που τέθηκαν στην υπηρεσία των ιταλών σε Ευρυτανία και Φθιώτιδα ήταν: Ο περιβόητος Κοροκίδας από το Στένωμα Ευρυτανίας ένας ιταλοντυμένος αλήτης πρώην αγροφύλακας που γνώριζε λίγα καλυβοϊταλικά μιάς και είχε κάνει για ένα διάστημα μετανάστης στην Αμερική. Ένας άλλος ήταν ο Θανάσης Κιούσης ένα κοινωνικό περίτριμμα από το Μαυρίλο Τυμφρηστού, ένας ακόμη "όνομα και πράγμα" ήταν ο περιβόητος "Τουρκοχρήστος" ονόματι Χρήστος Δημητρακόπουλος από το Παλαιοχώρι Φθιώτιδας με μαύρο παρελθόν... "απόφοιτος φυλακών" όπως καταγράφονταν, επίσης ο Στέλλας ελεεινός εκβιαστής με καταγωγή από... τη Ρόδο που γνώριζε ιταλικά, ο... ιταλοϋπήκοος Προβιάς από τον Άγιο Γεώργιο, ο Πατακιάς από τα Καμπιά, ένας Βουρλάκης κ.ά.
Όλοι αυτοί καταγράφονται από ερευνητές συγγραφείς, από μαρτυρίες αγωνιστών (βλ. Μηχιώτης, Γκέκας κ.ά) καθώς και από τον Αντιστασιακό Τύπο της εποχής που αναφέρεται στον "βίο και την πολιτεία" αυτών των προδοτών.
Πολλά από εκείνα τα ανθρωπόμορφα κτήνη, ορισμένα δε ενδεδυμένα και με την προβιά του δήθεν δραγουμάνου, έμπαιναν μπροστά και οδηγούσαν τα ιταλικά αποσπάσματα στα ευρυτανικά και φθιωτικά χωριά. Εκεί χτυπούσαν την καμπάνα και συγκέντρωναν όλο το χωριό στην πλατεία. Μπρος-μπρος σε πρώτο πλάνο βρίσκονταν τα ειδικά συνεργεία βασανιστηρίων. Οι δωσίλογοι απαιτούσαν από τους κατοίκους να παραδώσουν ότι όπλα υποτίθεται ότι διέθεταν. Παλιά κειμήλια του 1821, καριοφύλια, γκράδες, κυνηγετικά. Αλίμονο σε όποιον είχε κρατήσει πολεμικό τουφέκι κατά την υποχώρηση από το αλβανικό μέτωπο, αυτός ήταν ξεγραμμένος. Όσοι είχαν και παρέδιδαν κάποιο σκουριασμένο παλιοσιδερικό γλίτωναν. Οι υπόλοιποι είτε σακατεύονταν επιτόπου από το ξύλο είτε οδηγούνταν στο Καρπενήσι στα κρατητήρια για τα περαιτέρω...
Πολλά χωριά μας πυρπολήθηκαν και πολλοί συμπατριώτες μας βασανίστηκαν και σφαγιάστηκαν κατά τη διάρκεια τέτοιων ή παρόμοιων επιδρομών επί των ημερών της μαύρης φασιστικής κατοχής (βλ. Μικρό και Μεγάλο Χωριό , Χρύσω , Κρίκελλο κλπ).
Ενδεικτικά είναι όσα διαβάζουμε στην παράνομη αντιστασιακή εφημερίδα "Η Μαχόμενη Ευρυτανία" (φ. 1, 15-2-1943) η οποία γράφει χαρακτηριστικά : "...των Ιταλών που μας καταδικάσαν σε θάνατο, που λεηλάτησαν και έκαψαν τα χωριά μας, που βίασαν και βιάζουν τις γυναίκες και τα κορίτσια μας, των ίδιων των Ιταλών που μας βασανίζουν μεσαιωνικά, μας σφάζουν, μας ψήνουν ολοζώντανους".
Η ίδια εφημερίδα αναφέρεται ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΔΟΤΕΣ Στέλλα, Κοροκίδα, Κιούση, Τουρκοχρήστο, Πατακιά, αποκαλώντας τους "γνωστά κατακάθια της κοινωνίας μας".
Ανάμεσα σε όλα τ' άλλα οι προδότες επέδιδαν και "εμπιστευτικά" σημειώματα στους προέδρους των κοινοτήτων με την απαίτηση αυτοί να παραδίδουν στους ιταλούς, και βέβαια και στους ίδιους τους δωσίλογους, τοπικά προϊόντα και αγαθά, από γαλακτοκομικά, κάστανα, καρύδια, μέχρι... πίτες και κότες!!! Στερούταν οι άνθρωποι και οι οικογένειές τους κι αυτό το λιγοστό ψωμί τους για να καλοπερνάει το κηφηναριό και το φασιστολόι. Όποιοι αρνούνταν να υποκύψουν υπέφεραν τα πάνδεινα.
Το πιο εφιαλτικό όμως είναι ότι οι χαφιέδες ήταν συνυπεύθυνοι και για τις εκτελέσεις πολλών συμπατριωτών μας τόσο από τους ιταλούς όσο και στη συνέχεια από τους γερμανούς όταν οι τελευταίοι μαζί με τους δωσίλογους πυρπόλησαν δυό φορές το Καρπενήσι και πολλά χωριά της Ευρυτανίας και της Φθιώτιδας (βλ. εδώ! ).
Όσον αφορά την τύχη κάποιων εκ των ανθρωπόμορφων χοίρων, αυτή ήταν η εξής: το αρχικάθαρμα ο Κοροκίδας αφού μετέπειτα πρόσφερε επιπλέον υπηρεσίες και στους χιτλερικούς επιδρομείς, βρήκε το τέλος που του άξιζε όταν τα ίδια τα αφεντικά του οι γερμανοί τον κρέμασαν στο Αγρίνιο. Ο Κιούσης και ο Στέλλας, σύμφωνα με μαρτυρία του Χαρίλαου Μηχιώτη γραμματέα του ΕΑΜ ανατολικού Τυμφρηστού, συνελήφθησαν από τους αντάρτες του Άρη και τιμωρήθηκαν παραδειγματικά με εκτέλεση. Το ίδιο και ο Προβιάς. Ανάλογο τέλος είχε και ο Τουρκοχρήστος, εκείνου μάλιστα δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ κανείς να αναζητήσει ούτε τα κόκκαλά του από το σημείο όπου θάφτηκε. Τον Πατακιά, από ότι λέγεται, τον έφαγαν αργότερα οι ίδιοι οι δικοί του από το συνάφι του, στα πλαίσια εσωτερικών τους αντεκδικήσεων.
Ορισμένοι όμως προδότες και δωσίλογοι συγγενείς τους επέζησαν και πρόσφεραν τις εηκληματικές υπηρεσίες τους μεταπολεμικά και στο μοναρχοφασιστικό κράτος που τους αξιοποίησε δεόντως ως παρακρατικούς φονιάδες και τρομοκράτες των δημοκρατικών πολιτών.
Αν κάποιοι εκ των αναγνωστών αυτού του άρθρου τυγχάνει να γνωρίζουν ή να πληροφορηθούν στο μέλλον (με στοιχεία) το τι απέγιναν και οι υπόλοιποι από τα προαναφερόμενα ή και άλλα τέτοια "μπουμπούκια" ας μας ενημερώσουν ώστε να συμπληρωθούν τα ονόματά τους και να παραδοθούν στην αιώνια χλεύη της Ιστορίας του τόπου μας.
Ως γνωστόν το Καρπενήσι και η Ευρυτανία απελευθερώθηκε από τους ιταλοφασίστες και τα ερπετά συνεργάτες τους στις 28 Απριλίου 1943 από τον ΕΛΑΣ (βλ. το σχετικό αφιέρωμα του "Ευρυτάνα ιχνηλάτη" )
Ο τόπος μας θα ξεβρωμίσει για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα...
Τετάρτη 21 Οκτωβρίου 2020
Ήταν ένας δάσκαλος...
"Όσοι από τους παλιούς θυμούνται αυτή την ιστορία, μας είπαν πως εκεί στη χώρα φάνηκε έπειτα από χρόνια ένας δάσκαλος που άφησε όνομα.
Έπαιρνε τα παιδιά και τα δίδασκε κάτω από τα δέντρα.
Όταν δεν είχε βαρυχειμωνιά, είχαν για σχολείο, πότε ένα πεύκο, πότε έναν πλάτανο. Έπαιρναν το βιβλίο τους και διάβαζαν μαζί του απάνω στους λόφους, στον ήλιο και στον αέρα.
Από κει τους έδειχνε τους γύρω τόπους, τη γη, τον ουρανό, τα πλάσματα όλα. Τους πήγαινε κοντά στις αγελάδες, στα πρόβατα, στα γίδια, στις κότες για να μάθουν πως ζούνε.
Τους μάθαινε τη ζωή των δέντρων, των πουλιών και των εντόμων. Όταν ήταν καθαρή αστροφεγγιά, τους έδειχνε από ένα ύψωμα και τους ονόμαζε τ' άστρα.
Τους μάθαινε να γράφουν όσα έβλεπαν στον κόσμο κι όσα είχαν στον νου και στην ψυχή τους.
Τον δάσκαλο αυτό τον έλεγαν Λάμπρο..."
(Απόσπασμα από το εμβληματικό αναγνωστικό "Τα ψηλά βουνά" του σπουδαίου Ευρυτάνα λογοτέχνη Ζαχαρία Παπαντωνίου. Ήταν το πρώτο αναγνωστικό που γράφτηκε στη δημοτική γλώσσα εν έτει 1918)
Τρίτη 13 Οκτωβρίου 2020
Πόσο μοιάζουν άραγε οι κατακτητές ;
Νιάλα Αγράφων - φωτο: "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"
Ένα κομμάτι γης μοιάζει σ' αυτόν μ' ένα οποιοδήποτε άλλο κομμάτι γης, γιατί είναι ένας ξένος που έρχεται μέσα στη νύχτα και παίρνει ό,τι έχει ανάγκη.
Η γη δεν είναι σύντροφός του αλλά εχθρός του.
Με την απληστία του θα την καταβροχθίσει και δε θ' αφήσει πίσω του τίποτα παρά μόνο έρημο..."
(Απόσπασμα από την απάντηση του Ινδιάνου αρχηγού Σηάτλ προς τον πρόεδρο των ΗΠΑ Φραγκλίνο Πηρς όταν ο τελευταίος εποφθαλμιούσε τη γη των Ντουάμι - εν έτει 1854)
Δευτέρα 5 Οκτωβρίου 2020
Τίποτε δεν πάει χαμένο...
Τελικά επιτεύχθηκε το αυτονόητο..
Ο Δήμος Καρπενησίου μετακίνησε τους κάδους των απορριμμάτων, μπροστά τουλάχιστον από το "νευραλγικό σημείο" όπου βρίσκεται η αναμνηστική πλακέτα του Παιδαγωγικού Φροντιστηρίου του ΕΑΜ, την οποία και (προηγουμένως) κάλυπταν, ασεβώντας κατ' αυτόν τον τρόπο απέναντι στην Ιστορία του τόπου μας και τις πολύτιμες συλλογικές μνήμες του λαού μας.
Έτσι ο εν λόγω Ιστορικός Χώρος "απελευθερώθηκε" μετά από 4 χρόνια συνεχούς ωμής προσβολής.
Χρειάστηκαν-απαιτήθηκαν, όμως, συνεχείς και ποικίλες παρεμβάσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα, έως ότου οι μακάριοι ιθύνοντες της πόλης αφυπνιστούν και αναγκαστούν να αποκαταστήσουν, έστω και μερικώς, το χώρο μπροστά από το μνημείο.
Η πρόσφατη καταγγελία του "Ευρυτάνα ιχνηλάτη" (βλ. σχετικά εδώ και εδώ) προκάλεσε αίσθηση και είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι κάποιοι συμπατριώτες συναγωνιστές δραστηριοποιήθηκαν και ανέλαβαν πρωτοβουλίες, όπως π.χ. να αναρτήσουν ακόμη και επάνω στους κάδους της ντροπής (!) αφισάκια με το άρθρο μας, με στόχο να ηχήσει ο αναγκαίος συναγερμός σε ντόπιους και επισκέπτες.
Ήταν μια μικρή αλλά όχι αμελητέα νίκη που, συν τοις άλλοις, υπενθυμίζει ότι "τίποτε δεν πάει χαμένο" όταν κανείς δραστηριοποιείται και αγωνίζεται.
Φυσικά το θέμα δεν κλείνει εδώ. Απομένει να αναβαθμιστεί συνολικότερα ο ευρύτερος χώρος έτσι όπως αρμόζει στην ιστορικότητά του.
Να φωταγωγηθεί η αναμνηστική πλακέτα και να τοποθετηθούν σχετικές επιγραφές με χαρακτηριστικές φωτογραφίες εκείνης της εποχής συνοδευόμενες από τις ανάλογες αναφορές-πληροφορίες για την ιστορία του θρυλικού Παιδαγωγικού Φροντιστηρίου του ΕΑΜ - διαλεχτό στολίδι και καμάρι του λαίκού πολιτισμού από όπου αποφοίτησαν και οι πρώτοι δάσκαλοι της Ελεύθερης Ελλάδας. (βλ. εδώ και εδώ ). Να καθιερωθεί επίσης και ετήσια επετειακή εκδήλωση την ημέρα ίδρυσής του (16 Ιούλη 1944).
Για να μας χαμογελούν από εκεί ψηλά, από τους αιθέρες της ανυπότακτης Ρωμιοσύνης, οι άυλες μα αλησμόνητες μορφές των Παιδαγωγών και Σπουδαστών της λαμπρής Αντιστασιακής Εποποιΐας του Λαού μας που πρόσφεραν τόσο σημαντικό έργο σε έναν τόπο εμβληματικό όπως η ανταρτογέννα Ευρυτανία!
Παρασκευή 2 Οκτωβρίου 2020
Ο τρυποφράχτης
Έχει και έναν έκπτωτο Βασιληά ο Λόγγος. Ονομάζεται τρυποφράχτης. Έχετε ιδή αυτό το φτερωτό ψίχουλο; Υποθέτω, όχι, διότι ακολουθεί το αξίωμα των σοφών μετριοτήτων, αι οποίαι προτιμούν να ακούωνται παρά να φαίνωνται. Δεν ακούεται παρά μόνον όταν τα βάτα και η αγράμπελη σκεπάσουν πλέον την φράχτη, εις τα βάθη της οποίας ζη, γονιμοποιεί, τραγουδεί, θορυβεί μέχρι τρίτου ουρανού. Αυτός λοιπόν ο μικρός κατάδικος της φράχτης ανήλθεν εις τον θρόνον των πουλιών ως εξής:
Όταν ο φτερωτός κόσμος πρωτοαπεφάσισε να συγκροτηθή εις πολιτείαν, ο Τρυποφράχτης, ο σπουδαίος ρήτωρ της πρώτης εκείνης Εθνοσυνελεύσεως (μόνον την νύχτα κλείνει το στόμα του) ηξίωσε να γίνη αυτός βασιλεύς του Κράτους των πουλιών. Το πράγμα επροκάλεσε πολύν θόρυβον, διότι ήτο πολύ μικρός το δέμας, τόσον μικρός, ώστε εις κάμποσα μέρη ονομάζεται και Τρυποκάρυδο, προσεπώνυμον τα οποίον μόνον η Παπαδίτσα (Αιγίθαλος) του αμφισβητεί. Εις την Αττικήν λ.χ. καλούν τρυποκάρυδο την Παπαδίτσα, την οποίαν οι Ακαρνάνες ονομάζουν Μελισσουργόν.
Ο Τρυποφράχτης λοιπόν ή το Τρυποκάρυδο επέμενεν εις την αξίωσίν του και επί τέλους κατάφερε τα άλλα πουλιά να τον δεχθούν ως τον γενναιότερον άνδρα μεταξύ των συγχρόνων του. Ένα πρωί έγινεν η στέψις και ο θρόνος των πουλιών άστραψεν από μεγαλείον γενναιότητος. Πολύν ή ολίγον καιρόν εστάθη εις αυτόν, πώς εκυβέρνησε και αν υπήρξε φίλαλλος η όχι, η παράδοσις δεν αναφέρει τίποτε.
Το μόνον γνωστόν κεφάλαιον της ιστορίας του μετά την αναγόρευσίν του είναι η ενθρόνισίς του, η οποία έγινεν ως εξής:
Μια μέρα αι Αρχαί ειδοποιήθησαν, ότι εις τα σύνορα του βασιλείου ενεφανίσθη ένα πελώριο πουλί. Ήταν ο αετός, άγνωστος μέχρις εκείνης της στιγμής εις τους υπηκόους του Τρυποφράχτη, οι οποίοι φαίνεται ότι δεν ήσαν και πολύ μεγαλοσωμότεροι του Βασιλέως των. Διότι καθώς λέγει ο μύθος, έκαμεν εις τους ιδόντας αυτόν τόσην τρομάραν ώστε όταν σπεύσαντες στην Πρωτεύουσαν παρουσιάθησαν στο Βασιληά τους, δεν κατώρθωσαν να διηγηθούν ποίου μεγέθους ήτο ο εμφανισθείς εχθρός. Ο Τρυποφράχτης έξω φρενών για την δειλία τους, τους επέπληξε διότι ενέσπειρον τον πανικόν, και προς καθησύχασιν του λαού του ενεφανίσθη και τους ενεψύχωσεν ως εξής:
- Μη φοβάσαι! Εδώ είμαι εγώ· κι όποιος είναι μεγαλύτερος από μένα ας κοπιάση...
- Τι λες, Βασιληά; του είπαν τα πουλιά που είδαν τον αετό. Ξέρεις πόσο μεγάλος είναι;
Ο Τρυποφράχτης ετέντωσεν ολίγο το δεξί του φτερούγι και ρώτησε:
- Είναι τόσος;...
- Είναι τόσος;...
- Τι λες Βασιληά!... Είναι μεγάλος!... Εφώναξαν από κάτω τα πουλιά.
Ο Τρυποφράχτης ετέντωσε περισσότερο το δεξί του φτερούγι και ρώτησε πάλιν περιφρονητικώς:
- Αμ’ είναι και τόσος;
- Είναι μεγάλος, Βασιληά... Είναι πολύ μεγάλος, μεγάλος!!!
Ο Τρυποφράχτης απεφάσισε να ανοίξη όλη τη μία φτερούγα του και να ξαναρωτήση:
- Έχει γούστο να μου πήτε ότι είναι και τόσος!! Αλλ’ έξαφνα κάποιος ίσκιος σαν σύννεφο επέρασεν εμπρός του.
- Να τος Βασιληά· αυτός είναι! εφώναξαν τα πουλιά τρομαγμένα.
- Αυτός είναι; είπεν ο Τρυποφράχτης κοιτάζων κάτω τον ίσκιο του Αετού.
- Τώρα θα πηδήση επάνω του ο Βασιληάς μας είπαν τα πουλιά που ήξευραν πως ο αρχηγός των δεν εδέχετο κανένα παλληκαρώτερον του εαυτού του και ο οποίος εξηκολούθει να κοιτάζη αγριεμένος τον ίσκιο του αετού.
- Ξέρετε βρε καλά πως είναι αυτός;
- Αυτός, αυτός, Βασιληά, ο ίδιος! απήντησαν τα πουλιά.
Ο Τρυποφράχτης ώρμησεν από τον θρόνον του προς τα κάτω.
Τι μεγάλο μακελιό έχει να γίνη σήμερα!!! Είπαν τα πουλιά. Ας βάλη ο θεός το χέρι του!...
Μερικά έτρεξαν να τον βοηθήσουν. Άλλα πάλιν, υποπτευθέντα μήπως ο Βασιληάς των επήρε τον ίσκιο γι’ Αετό, του φώναξαν.
- Όχι κατ’ αυτού, Βασιληά... Αυτός είναι ο ίσκιος του... Ο Αετός είναι επάνω...
- Μη με κρατάτε, μωρέ!... φώναξε ο Τρυποφράχτης.
Εν τω μεταξύ έφθασε κοντά στη φράχτη του κάμπου:
- Εδώ είναι ακόμα; ρώτησε...
- Εδώ να τος... στριφογυρίζει από επάνω μας!...
- Ε! τότε φράχτη σας και φράχτη μου και οποίος γλυτώση!!!...
Κι εχώθη στα βάθη της φράχτης, η οποία έκτοτε είναι το παλάτι του. Ανεβοκαταβαίνει μέσα στις αγράμπελαις και τα βάτα, ασώπαστος εις λάλημα το οποίον έχει ένα τέτοιον τόνον θυμού, ώστε νομίζετε ότι ευρίσκεται διαρκώς εις καυγάν.
Άμα όμως πηδά καμιά φορά στην κορυφή της φράκτης, ως επί το πλείστον είναι αμίλητος. Αρπάζει το έντομον, το οποίον σπανίως καταδιώκει έως εκεί και χώνεται ή μάλλον τρυπά τη φράκτη σαν βέλος και αρχίζει πάλι το καυγατζίδικο χαβά του, ο οποίος είναι σαν βροχή στον τσίγγο. Ομοιάζει με τους ανθρώπους εκείνους οι οποίοι έξω είναι ταπεινότατοι ραγιάδες και άμα πατήσουν την πόρτα του σπιτιού των ή του γραφείου των «ποιος είδε το Θεό και δεν εφοβήθηκε».
Ποιος ξέρει τι να τραβάη εκείνη η ατυχής κυρία Τρυποφράχτου και η λοιπή οικογένεια του από τους παλληκαρισμούς του και τας διηγήσεις του!!! Ίσως, επιστρέφων από την καταδίωξιν κανενός εντόμου, η οποία, επαναλαμβάνω, σπανίως επεκτείνεται πέραν της αγραμπελοκορυφάδας, επιμένει να την πείση ότι κατεδίωκε τον Αετόν, αλλ’ ότι εκείνος τώβαλε στα πόδια και του ξέφυγεν. Η μικρότης του σώματός του, η κωμικότης της φκιασιάς του - είναι σαν να φορή το αλησμόνητο κλος σακκάκι το αυθαδέστατο ανατίναγμα του κεφαλιού του και της ουράς του, το θυμώδες λάλημά του, το νευρικό ράμφισμά του, το πηδηχτό περιπάτημά του μέσα στη φράχτη, η ταπεινωσύνη του άμα ξεμυτίζη από τα βάτα διά τον φόβο του Αετού, το σύνολον τέλος των σκέρτσων του δεν είναι δυνατόν να το αφήση ο ελληνικός λαός αχρησιμοποίητον. Το επήρε και έκαμε τον μύθον της θρασύτητος.
Όταν όμως ποτέ το Κράτος ή καμία Εταιρεία αποφασίση να γνωρίση εις τους Έλληνας γεωργούς τους εχθρούς των και τους φίλους των, δίχως άλλο η μικροσκοπική αυτή ύπαρξις, που την έχει ο αγροτικός πληθυσμός ως σύμβολον της θρασυδειλίας, θα φιγουράρη εις πίνακας και βιβλία ως ένα από τα ευεργικώτερα πουλιά του αγρού.
(Από το εξαιρετικό βιβλίο του αείμνηστου Ευρυτάνα συγγραφέα Στέφανου Γρανίτσα με τίτλο : "Τα άγρια και τα ήμερα του βουνού και του λόγγου")
(Από το εξαιρετικό βιβλίο του αείμνηστου Ευρυτάνα συγγραφέα Στέφανου Γρανίτσα με τίτλο : "Τα άγρια και τα ήμερα του βουνού και του λόγγου")