Δευτέρα 5 Μαΐου 2025

Ο Άρης κι η Παπαδογιώργαινα στο Λάστοβο

Λάστοβο (Χελιδόνα) Ευρυτανίας

Ένα έντυπο διαμάντι κοσμεί την προσωπική μας βιβλιοθήκη. Τίτλος του: "Χάραμα Καισαριανής" (εκδ. Μετρονόμος) και συγγραφέας του ο Ευρυτάνας συμπατριώτης μας ιατρός καρδιολόγος (συγγραφέας και συνθέτης) Γιάννης Τσιαντής από το Λάστοβο (σημερινή Χελιδόνα).

Ένα διαλεχτό βιβλίο, που όπως διαβάζουμε στο οπισθόφυλλό του, αποτελεί ένα "Χρονικό της κατοχικής Αθήνας και κυρίως της Καισαριανής, μέσα από ορόσημες αλλά και παραμερισμένες σελίδες της ιστορίας, όπως ζυμώθηκαν και χαράχτηκαν στα προσφυγικά, στις μάχες των γειτονιών, στις ταβέρνες, στα εκτελεστικά αποσπάσματα και στα φριχτά μπουντρούμια της Κομαντατούρ. Ένα θυμίαμα από αίμα και μελάνη μιας εποχής σκληρής επιβίωσης και θυσιαστικής αντίστασης με άσημους, γνωστούς και μυθοπλαστικούς πρωταγωνιστές που διατήρησαν σαν ιερό κειμήλιο τον κυτταρικό μας πολιτισμό... την Ελευθερία, την Αλληλεγγύη, το Γλέντι και το Σεβντά!" 

Μέσα από αυτό το βιβλίο (σημειωτέον ότι συνοδεύεται και από ένα cd με υπέροχα τραγούδια) το οποίο προτείνουμε ανεπιφύλακτα και στους δικούς μας αναγνώστες, ιχνηλατήσαμε και σας παρουσιάζουμε, από τις ηλεκτρονικές σελίδες του "Ευρυτάνα ιχνηλάτη"ένα ξεχωριστό κεφάλαιο που αναφέρεται στον τόπο μας, στην ψυχική μεγαλοσύνη των ανθρώπων του και στην έμπρακτη αλληλεγγύη του στα αγωνιζόμενα παιδιά του...

Απολαύστε το:

*****

Λάστοβο Ευρυτανίας...

Ο Άρης και οι αντάρτικες ομάδες του κατάφεραν να συντρίψουν τις Ιταλικές δυνάμεις κατοχής της Ευρυτανίας, μόλις σε διάστημα δέκα μηνών από την κήρυξη του απελευθερωτικού αγώνα στις 7 Ιουνίου του 1942 στη Δομνίστα. Οι Ιταλοί εγκαταλείπουν το Καρπενήσι στα τέλη Απριλίου του 1943. 

Μετά από ένα δεκάμηνο σερί επιτυχημένου ανταρτοπόλεμου στην ευρύτερη περιοχή - όπως  η συντριβή του ιταλικού καταδιωκτικού αποσπάσματος στη Ρεκά, η κατατρόπωση της Ιταλικής φάλαγγας στο Κρίκελλο, τη συμμετοχή στο θρυλικό σαμποτάζ της ανατίναξης της Γέφυρας του Γοργοποτάμου, την εξόντωση της Ιταλικής εμπροσθοφυλακής στο Χρύσω, την περίφημη μάχη του Μικρού χωριού και άλλα -  η Ευρυτανία ανέπνεε και πάλι. 

Οι ντόπιοι  ζωοκλέφτες και οι πλιατσικολόγοι τιμωρούνταν πλέον παραδειγματικά από τους αντάρτες. Σε αυτόν τον μικρό τόπο έπνεε και πάλι ο γνώριμος άνεμος. Αυτός του οξυγόνου και της λευτεριάς. 

Η Ευρυτανία άρχισε να αυτοδιοργανώνεται και να αποτελεί το ντόμινο προπύργιο μιας Ελεύθερης Ελλάδας. Ο ΕΛΑΣ είχε λάβει πλέον μυθικές διαστάσεις σε όλες τις γωνιές της χώρας. Αποτελούσε το σημαντικότερο αντιστασιακό στράτευμα. Τα αντάρτικα σώματα αυξανόντουσαν διαρκώς από άντρες και γυναίκες που κατατάσσονταν ο ένας μετά τον άλλον, δίνοντας όρκο βαρύ με υψωμένη την αριστερή γροθιά τους…

Ο Άρης με αντάρτες ΕΛΑΣίτες


"Ορκίζομαι στον ελληνικό λαό και τη συνείδησή μου, ότι θ' αγωνιστώ έως την τελευταία σταγόνα του αίματός μου για την πλήρη απελευθέρωση της Ελλάδος από τον ξενικό ζυγό. Οτι θ' αγωνιστώ για την περιφρούρηση των συμφερόντων του ελληνικού λαού και την αποκατάσταση και κατοχύρωση των ελευθεριών και όλων των κυριαρχικών δικαιωμάτων του. Για τον σκοπό αυτό θα εκτελώ ευσυνείδητα και πειθαρχικά τις εντολές και οδηγίες των ανωτέρων οργάνων και θ' αποφεύγω κάθε πράξη που θα με ατιμάζει σαν άτομο και σαν αγωνιστή του εργαζόμενου ελληνικού λαού".

Το Λάστοβο αποτέλεσε ένα ασφαλές λημέρι και κρησφύγετο για τους αντάρτες. Ένα χωριό άγονης γραμμής σκαρφαλωμένο σε χαράδρες και απλάγια, περιτριγυρισμένο από κορυφογραμμές και διάσελα. 

Το Λάστοβο από ψηλά!


Η πείνα στα περισσότερα χωριά δεν έμοιαζε με το λιμό των μεγάλων αστικών κέντρων. Εκείνη την περίοδο, κάποια σπίτια είχαν από μια γέρικη κατσίκα που τους πρόσφερε λίγο ξινόγαλο και μια χούφτα τυρί στραγγισμένο σε τσαντήλα. Τα λιγοστά χωράφια είχαν σπαρτά από καλαμποκιές για να μπορούν να έχει η κάθε φαμελιά μισό καρβελάκι ψωμί, τη λεγόμενη μπομπότα. Στις πεζούλες όμως κρέμονταν αυτόφυτα τα αμπέλια με τον «σκυλοπνίχτη». Ένα είδος κόκκινου σταφυλιού με πλούσιο χρώμα, έντονο άρωμα και μια στιφάδα που σε χόρταινε μέθη και τσαμπουκά. Το κρασί ήταν το χρυσάφι και το γιατρικό του κάθε σπιτιού. Οι ξύλινες κάδες στα κατώγια είχαν δυο μέτρα ύψος, σαν τους κατοίκους του χωριού που παρά το μικρό τους μπόι είχαν μεγάλο ανάστημα. 

Όπως εκείνη η Παπαδογιώργαινα με το αυστηρό της βλέμμα και τα στακάτα λόγια που άνοιγε το σπιτικό της στους αντάρτες για να ξαποστάσουν. Μήτε οι αρματωσιές, μήτε τα φυσέκια την έσκιαζαν και την μπόδαγαν για να τα «χώνει» κοφτά και στα μούτρα, τα καλά μα και τα στραβά. 

Γιατί σε φωνάζουν Παπαδογιώργαινα και όχι με το όνομά σου;

Της είπε ο Άρης με σοβαρό ύφος καθώς άπλωνε τα φυσεκλίκια και την κάπα του στην αυλή του σπιτιού. 

-Γιώργος είναι ο άντρας μου. Ο Αμερικάνος. Έφυγε το ’20 για το Νιουργιόκι, μπας και προκόψει τη φαμίλια μας. Τώρα με τον πόλεμο κόπηκε το δολάριο από Αμέρικα και τα θρέφω μονάχη μου τα παιδιά. Έμεινα ξοπίσω με τον πεθερό. Παπάς και δάσκαλος. Θεός σχωρέστον. Τον χάσαμε πριν μερικούς μήνες.

-Και πως τα βγάζεις πέρα Κατερίνη;

-Όπως όλοι μας. Να ‘ ναι καλά τα χέρια και το κρασί μας. Να σε φιλέψω  μια στάλα ή παριστάνεις τον ακατάδεκτο; 

-Αμέεε

Απάντησαν με μιας όλη η ομάδα.

Ο θρυλικός Πρωτοκαπετάνιος του ΕΛΑΣ
Άρης Βελουχιώτης 


Θα σας φέρω ρε καημένα, αλλά και θα πιείτε και θα λουστείτε με δαύτο!

Ο Άρης χαμογέλασε. Η Κατερίνη έφερε το κατρούτσο με το κοκκινέλι και κέρασε τους άντρες. Παραδίπλα τους άφησε μια σκάφη γεμάτη με βραστό νερό και μια νταμιζάνα με ξύδι.

-Εγώ πάω μέσα. Πιείτε μονοκοπανιά ένα ποτηράκι και μετά ξεβρακωθείτε. Λουστείτε με τη νταμζάνα και ρίξτε τα ρούχα σας μες τη σκάφη. Ψείρες και κοριοί δεν αντέχουν το μεθύσι. 

Η Παπαδογιώργαινα είχε το χούι να φιλεύει, να δωρίσει και να βοηθάει όποιον είχε ανάγκη, ανεξάρτητα με τα πολιτικά πιστεύω του, ακόμα κι αν το στερούτανε η ίδια και η φαμελιά της. Λες και δεν υπήρχε πόλεμος για εκείνη. Ειδικά προς τα κοριτσόπουλα και τις γυναίκες γινόταν χαλί και πέτρα. Πριν μισό χρόνο είχε χάσει το μεγάλο της κορίτσι, που λίγο πριν πεθάνει της άφησε εντολή να μεγαλώσει σα δικό της το τρίχρονο παιδί της. Μια αλλόκοτη ασθένεια με υψηλό πυρετό που δεν την έπιανε ούτε κομπρέσες, ούτε φάρμακα. Το πρόσωπο και το κορμί γέμιζε καθημερινά με μεγάλες φουσκάλες πύου και έλκη που πρόδιδε την υπόνοια κάποιου «απαγορευτικού» αφροδισιακού νοσήματος της εποχής. Η κόρη της είχε αποκτήσει ένα παιδί από τον άντρα που ερωτεύτηκε και στεφανώθηκε, ο οποίος περιπλανιότανε στα βουνά ως αντάρτης. 

Η Παπαδογιώργαινα (Αικατερίνη Τσιαντή)
με το σύζυγό της Γεώργιο Τσιαντή 


Η Κατερίνη μεγάλωνε το παιδί με θαλπωρή και περίσσεια περηφάνιας. Δεν σήκωνε κουβέντες και κουτσομπολιά για το θάνατο της κόρης της. Τους έπαιρνε ο διάολος ή καμιά γερή ματσουκιά από εκείνο το σιδερένιο ξυθάλι, σαν άκουγε πειράγματα. Της σέβονταν μα και την φοβόντουσαν όλοι στο χωριό. Ειδικά οι γυναίκες την είχανε σαν μάνα, σαν αδελφή, σαν εκείνη τη γυναίκα της Πίνδου που ζαλιγκονότανε όλα τα βάρη του πολέμου. 

Σε τούτο το χωριουδάκι και σε εκείνο το σπίτι της Παπαδογιώργαινας στήθηκε και η πρώτη αντιστασιακή εφημερίδα της ευρύτερης περιοχής. 

«Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΝΤΑΡΤΩΝ».


blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"



Παρασκευή 2 Μαΐου 2025

Και στα ψηλά βουνά χτυπά ανυπότακτη καρδιά!


Με φλάμπουρο την Περηφάνια της Αντίστασης, με ακατάβλητη την Πίστη στο Δίκιο του Λαού, κρατώντας γερά το Κόκκινο Νήμα της Αθάνατης Μνήμης των Εργατικών Αγώνων από το Σικάγο μέχρι την Καισαριανή και ως την Ανταρτομάνα Ευρυτανία, με Υψωμένες τις Γροθιές και με Ψυχή Βαθιά τιμήσαμε την Παγκόσμια Ημέρα της Πρωτοπόρας Εργατικής Τάξης και στο δικό μας τόπο.

Η διαχρονική ηρωική εποποιία της Μαχόμενης Εργατιάς μάς διδάσκει ότι...

Κανένας τύραννος δεν είναι ανίκητος όταν οι αδικημένοι εξεγείρονται ενάντια στους γδάρτες των ονείρων τους.

Οι εξουσίες των καταπιεστών δεν είναι παρά χάρτινες τίγρεις μπροστά στη δύναμη και στην αποφασιστικότητα των λαών.

Γι' αυτό και είμαστε βέβαιοι ότι το φως θα νικήσει το σκοτάδι, το δίκιο θα συντρίψει την αδικία και την εκμετάλλευση, ο κόσμος θα γίνει καλύτερος κι ο άνθρωπος θα εξανθρωπιστεί στη νέα κοινωνία που οραματιζόμαστε... γιατί είμαστε ρεαλιστές αφού επιδιώκουμε το "αδύνατο"!

Κι αν είμαστε (ακόμη) λίγοι για να φέρουμε την πολυπόθητη Άνοιξη στις ζωές μας, είμαστε (ήδη) πολλοί για να προετοιμάσουμε τον ερχομό της.

V E N C E R E M O S 


(Ακολουθεί μια σειρά φωτογραφιών του "Ευρυτάνα ιχνηλάτη" από την Πρωτομαγιάτικη Συγκέντρωση στο Καρπενήσι)





















Εμπρός Λαέ μην σκύβεις το κεφάλι
και στην Ευρυτανία Αντίσταση και Πάλη!



Δευτέρα 28 Απριλίου 2025

Κρικελλιώτικο ντέρμπι με φουστανελοφόρο διαιτητή!


Το ιχνηλατήσαμε από ένα παλιό τοπικό περιοδικό ("Κρίκελλον Ευρυτανίας", τεύχος 1, 1986) και σας το παρουσιάζουμε μέσα από τις ηλεκτρονικές σελίδες του "Ευρυτάνα ιχνηλάτη"

Απολαύστε το!

*****

Στις 12 Απριλίου του '85 ιδρύονται καινούργιες ομάδες (για ποδόσφαιρο μιλάμε πάντα) κι ονομάζονται "Δύσπνοια - Κοντανάσα" με ηλικία παικτών άνω των 35 χρόνων.

Ιδρυτής ο Λάζος Αθανάσιος. Αποτελείται από τους: Λάζο Αθανάσιο, Κατσούλη Ευθ., Κατσούλη Κων/νο, Γιαταγάνα Νίκο, Τριανταφύλλου Αθαν., Ζάρρα Τριαντάφυλλο, Ζάρρα Νίκο, Τσιορτό Ιωαν., Χαβελέ Νικ., Ζάρρα Ιωάννης, Λεπίδα Βασίλειο, Λεπίδα Ελευθέριο, Χατζηβασίλης, Χαντζή Νάκο, Παπαδήμα Ιωάννης, Πολύζο Γεώργιο, Τραχήλη Νίκο, Αλαφοδήμο Ντίνο, Αλαφοδήμο Σπύρο, Πολύζο Κων/νο, Μπαλκούρα Ιωάννη κι άλλους.

Στις 14 Απριλίου '85 (Δευτέρα του Πάσχα) δώσανε τον πρώτο αγώνα. Γύρω στα 2000 (!) άτομα παρακολούθησαν τον αγώνα. Νικήτρια ομάδα αναδείχτηκε η "Κοντανάσα" με 1-0. Το γκολ σημείωσε ο Γεώργιος Πολύζος από πέναλντυ. Ο αγώνας ήταν πολύ δυνατός, παρόλες τις... δύσπνοιες και κοντανάσες απ' τους παίχτες.

Φέτος την Δευτέρα του Πάσχα 5-5-86 δόθηκε ο δεύτερος αγώνας (ετήσιος), μεταξύ των δύο ομάδων.

Σημειώθηκαν πολλά γεγονότα, κάτω από ψιλή βροχή και κρύο. Κέρδισε η "Κοντανάσα" την "Δύσπνοια" με 3-1. Τα γκολ σημείωσαν οι: Λάζος, ο Μπαλκούρας κι ο Αλαφοδήμος. Το μοναδικό γκολ της "Δύσπνοιας" το σημείωσε ο Ζάρρας Τριαντάφυλλος.

Πολλά άτομα παρακολούθησαν τον αγώνα.

(και το αποκορύφωμα. Απολαύστε το).

Διαιτητής του αγώνα ήτανε ο Νίκος Τραχήλης, που φορώντας φουστανέλα και κρατώντας γκλίτσα έδειχνε τις πολλές (κι απίθανες...) φάσεις...

Κι οι δύο ιστορικοί αγώνες γράφτηκαν σε βιντεοκασσέτες.

Συγχαρητήρια και επειγόντως να τις δούμε.


blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"


Τρίτη 22 Απριλίου 2025

1000 αναρτήσεις!


Συμπληρώθηκαν 1000 αναρτήσεις στο ιστολόγιο του "Ευρυτάνα ιχνηλάτη"!

1000 θέματα για την αγαπημένη μας Ευρυτανία ή με αφορμή την Ευρυτανία, στη συντριπτική πλειοψηφία τους πρωτο-δημοσιευμένα σε τούτες τις ηλεκτρονικές σελίδες. Μέσα από ένα ευρύ φάσμα από εκατοντάδες ιχνηλασίες, έρευνες, σπάνια ντοκουμέντα, δυσεύρετες αναφορές, κείμενα μα και πλούσιο φωτογραφικό υλικό, για την αετόμορφη Γη, την ανυπότακτη Ιστορία, τη Λαογραφία, τον Πολιτισμό και τους Ανθρώπους μας, ξετυλίγοντας, μέσα από αυτή τη διαδικασία, αναρίθμητες γνωστές και άγνωστες πτυχές!

Είναι μια κομβική στιγμή για την όλη προσπάθεια που ξεκίνησε πριν από 15 σχεδόν χρόνια και συνεχίζεται με αγάπη, με ανιδιοτέλεια, με κόπο, με αγώνα, και αγωνία, για τη μικρή ορεινή πατρίδα που δεν θα επιτρέψουμε ποτέ να τη σκεπάσει η λήθη και η αγνωσία, ούτε να την αλώσει η μπότα της βαρβαρότητας υπό οποιαδήποτε μορφή.

Οι 1000 αυτές αναρτήσεις είναι κατανεμημένες σε 20 διαφορετικές θεματικές ενότητες που μπορείτε να αναζητάτε στην πλαϊνή κάθετη μπάρα του ιστολογίου μας μέσα από τους ανάλογους τίτλους.

Ένας μεγάλος κύκλος κλείνει και ανοίγει ένας καινούργιος... για όσο είμαστε ακόμη εδώ και αντέχουμε να παλεύουμε για αυτό που λατρεύουμε!

ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΜΕ με συνοδοιπόρους όλους εκείνους-ες που νιώθουν και πράττουν ανάλογα βαδίζοντας αντάμα το δύσκολο και απαιτητικό δρόμο που οδηγεί στα ξέφωτα μιας ριζοσπαστικής πατριδογνωσίας.

"Ευρυτάνας ιχνηλάτης"

Δευτέρα 14 Απριλίου 2025

Η φιλοξενία του Ευρυτάνα


Ένα συγκινητικό άρθρο από την Ευρυτάνισσα κυρά Λένη

 για τους αναγνώστες του blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"


Η φιλοξενία ήτανε κάτι το ιερό για τα χωριά της Ευρυτανίας. Ήταν δείγμα πολιτισμού για τους ορεινούς ανθρώπους. Οι παππούδες μας, οι γονείς μας και γενικά όλος ο κόσμος θεωρούσανε, εκείνα τα χρόνια, ευχή να έρθει κάποιος μακρινός μουσαφίρης στο σπίτι τους και ιδίως αν ήταν να μείνει το βράδυ. Θα στρώνανε τα καλύτερα για να κοιμηθεί, θα φτιάχνανε το νοστιμότερο φαγητό και βέβαια θα κάθονταν το βράδυ για να κουβεντιάσουν, να μάθουν τα νέα από το χωριό του φιλοξενούμενου, να πούνε κι αυτοί τα δικά τους. Βλέπετε τότε δεν υπήρχαν τηλεοράσεις και ακόμη και τα ραδιόφωνα ήταν σπάνια...

Συγκοινωνίες δεν υπήρχαν στα περισσότερα χωριά μας. Εγκαταλειμμένη στη μοίρα της ήταν μια ζωή η Ευρυτανία. Εδώ καλά-καλά δεν υπάρχουν συγκοινωνίες ούτε σήμερα, θα υπήρχαν τότε;; Ξεκίναγε λοιπόν ο καθένας από το μακρινό του χωριό για να πάει με τα πόδια μέχρι την πρωτεύουσα, το Καρπενήσι, να κάνει τις δουλειές του. Καθώς όμως οι αποστάσεις ήταν μεγάλες, ο οδοιπόρος βράδιαζε πολλές φορές στο δρόμο, οπότε σε κάποιο χωριό που τον έπαιρνε η νύχτα κοίταγε να βρει κάπου να μείνει. Χτύπαγε τότε κάποια πόρτα κι όταν του ανοίγανε ρωτούσε: "μπορώ βρε πατριώτη να ξενυχτήσω απόψε στο σπιτικό σου;;". "Μετά χαράς", του έλεγε σχεδόν πάντοτε ο νοικοκύρης. Κι έτσι οι άνθρωποι έβρισκαν απάγκιο.

Βέβαια ακόμη και σήμερα σε μερικές περιπτώσεις, και ειδικά σε κάποια απόμακρα μικρά χωριουδάκια της Ευρυτανίας, έτσι και τύχει να ξεμείνει κανείς βράδυ, σίγουρα θα βρεθεί κάποια γιαγιά ή κάποιος γεροντάκος για να τον φιλοξενήσει. Να λοιπόν και μερικά καλά που μας έμειναν σ' αυτούς τους κακούς καιρούς που ζούμε πια.

Όμως η φιλοξενία δεν ήταν μόνο στα χωριά. Αυτή τη νοοτροπία του Ευρυτάνα τη συναντούσες και στην Αθήνα τα πιο παλιά χρόνια. Όσοι δικοί μας κατοικούσαν στην πρωτεύουσα φιλοξενούσαν τους συγγενείς τους, τους συγχωριανούς τους και γενικά τους συμπατριώτες τους, πολλές φορές και για αρκετό καιρό μέχρι να τελειώσουν τις διάφορες υποχρεώσεις τους ή ώσπου να πιάσουν καμιά δουλειά αν τύχαινε να έρθουν στην πόλη για πιο μόνιμα θέλοντας έτσι να ξεφύγουν από τη φτώχεια ή από άλλες καταστάσεις στα χωριά.

Τότε ήταν που συναντούσες το μεγαλείο της ψυχής του Ευρυτάνα. Θα σας πω για την Κυρία, με Κάππα κεφαλαίο, τη Βασιλική. Φτωχό κορίτσι ήρθε στην Αθήνα στο θείο της και δούλεψε σκληρά. Αργότερα έφτιαξε το δικό της σπιτικό με τον άντρα της και το μικρό της παιδάκι. Ένα δωματιάκι είχε όλο κι όλο. Φτωχό σε τετραγωνικά μα πλούσιο σε καρδιά. Απ' αυτό το χώρο πέρασαν πολλοί φιλοξενούμενοι, από το χωριό της, από το χωριό του άντρα της και από τα γύρω χωριά. Πόσοι και πόσοι δεν περάσανε από το σπιτικό της Κυρίας Βασιλικής. Και όλοι χωρούσαν! Πως;;; Έπαιρνε τσιμεντόλιθους, έβαζε τρεις από δω-τρεις από κει, ακούμπαγε μετά από πάνω σανίδες και έτοιμο το... κρεβάτι για τον μουσαφίρη! Και πάντα θα υπήρχε κι ένα πιάτο ζεστό φαγητό. Ευγενική ψυχή η Κυρία Βασιλική. Και εκείνο το μωρό της έγινε ένας υγιέστατος άντρας και ένας τέλειος οικογενειάρχης. Πως θα γινόταν κι αλλιώς αφού είχε μια τέτοια υπέροχη μάνα και ένα σπουδαίο πατέρα. Κι ας κοιμόταν το μωρό στο ίδιο δωμάτιο με άλλα 10 άτομα!

Ο κυρ-Γιάννης πάλι... Φτωχός άνθρωπος και αυτός, βιοπαλαιστής, όπως και ο αδερφός του ο Κλεομένης, φιλοξενούσαν, αυτοί και οι γυναίκες τους, τα αδέρφια τους, ακόμη και ξαδέρφια, για χρόνια, στην αρχή ώσπου να πιάσουνε δουλειές, κι ύστερα μέχρι να αποκατασταθούν και να παντρευτούν, άλλοτε να παντρέψουν και αδερφές και όλα αυτά χωρίς ποτέ να βαρυγκομούν κι ας είχαν κι εκείνοι ήδη τις δικές τους οικογένειες, τις γυναίκες τους και τα παιδάκια τους. Το σπιτικό τους ήταν ανοιχτό και φιλόξενο.

Ή ο κυρ Χρήστος με τη γυναίκα του την Αντιγόνη που μαζί με τα τέσσερα υπέροχα παιδιά που μεγάλωσαν, είχανε μαζί τους ώσπου να κλείσουν τα μάτια τους, τούς παππούδες, τούς γονείς δηλαδή και των δύο!, που τους γηροκόμησαν ως τα βαθιά τους γεράματα με μεγάλη αγάπη και με όλες τις φροντίδες.

Πολλές από αυτές τις οικογένειες που σας αναφέρω είχανε φύγει από την Ευρυτανία μετά τον εμφύλιο για να αποφύγουν σκληρές καταστάσεις.

Δεν είχαν πλούτη και ανέσεις, ίσα-ίσα που ήταν μεροκαματιάρηδες. Όμως το γέλιο και η χαρά ήταν ζωγραφισμένα στα πρόσωπά τους! Γιατί η επικοινωνία και η προσφορά δεν σε αφήνουν να μελαγχολήσεις όσο δύσκολα κι αν περνάς.

Σιγά-σιγά χαθήκανε όλα αυτά τα ωραία, άλλαξε ο κόσμος. Σε υλικά αγαθά είμαστε σαφώς καλύτερα κάπως. Αλλά ψυχικά;; Χάλια μαύρα...

Ο κόσμος απομονώθηκε, κλείστηκε καθένας στο καβούκι του, κατάφεραν να μας αποξενώσουνε και να μας μικρύνουν την καρδιά που κάποτε ήταν μεγάλη και ανοιχτή για όλους. Η ψυχική η μιζέρια είναι χειρότερη κι από τη φτώχεια. 

Σας εύχομαι σε όλους Καλό Πάσχα και να θυμάστε να ανοίγετε με χαμόγελο την πόρτα και την καρδιά σας. Θα δίνετε χαρά και θα είστε και οι ίδιοι πιο ευτυχισμένοι.


Ήταν ένα υπέροχο κείμενο 

από την Ευρυτάνισσα κυρά Λένη

(στο blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης")

Πέμπτη 10 Απριλίου 2025

Λίμνη Κρεμαστών: η απειλή


Λίμνη Κρεμαστών : ένα τεράστιο σώμα νερού με γαλαζοπράσινη φορεσιά. Μία υδάτινη οπτασία χαμένη μέσα στην αγκαλιά των ψηλών βουνών μας.

Πίσω όμως από τη φαντασμαγορική εμφάνισή της ενυπάρχει ένα θλιβερό ιστορικό αποτύπωμα, καθώς η Λίμνη κρύβει μια πικρή ιστορία όταν στα μέσα της δεκαετίας του '60, και κατά τη διάρκεια της κατασκευής του φράγματος, πλημμύρισε ολόκληρη η περιοχή με τα άφθονα ύδατα τεσσάρων μεγάλων ποταμών : Αγραφιώτη, Μέγδοβα, Αχελώου και Τρικεριώτη. Οι κάτοικοι ξεριζώθηκαν από τον τόπο τους, αφού  κάτω από αυτά τα νερά θάφτηκαν για πάντα κάμποσα χωριά και οικισμοί, ιστορικά μνημεία, βυζαντινές εκκλησιές, παλιά γεφύρια, χωράφια, μαζί με μνήμες, προσδοκίες και όνειρα. Το τραγικότερο όλων όμως ήταν ότι θυσιάστηκαν στο έργο αυτό πάνω από 30 άνθρωποι!!!

Πέρασε πολύς καιρός από τότε...

Σήμερα πια η Λίμνη Κρεμαστών πέρα από τη χρηστική της αξία για την παραγωγή ρεύματος από το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο της ΔΕΗ, αποπνέει την αίσθηση της γαλήνης μα και της ασύλληπτης φυσικής ομορφιάς με τα ατελείωτα φιόρδ, τα διάσπαρτα νησάκια, τις δαντελωτές ακτές, τα απόκρυφα ειδυλλιακά σημεία και τα μαγικά ολόχρωμα ηλιοβασιλέματα! 

Βέβαια μια ωραία ύπαρξη την εποφθαλμιούν πολλοί εν δυνάμει εραστές ή μάλλον για να το πούμε πιο ωμά, στη συγκεκριμένη περίπτωση, ακόμη και... βιαστές!

Κάποιοι εξ' αυτών ορέγονται να πληγώσουν και να ατιμάσουν το υδάτινο κορμί της με φωτοβολταϊκά ανοσιουργήματα για τα οποία δικαίως αντιδρούν οι Αγραφιώτες και γενικότερα οι Ευρυτάνες και Αιτωλοακαρνάνες που την ονειρεύονται πάντοτε αγνή με ήπιες οικολογικές δραστηριότητες (βαρκάδες, ερασιτεχνικό ψάρεμα, περιηγήσεις με άλογα και μερικά σεμνά ταβερνάκια και μικρούς ξενώνες στις παρυφές της).

Και όχι με άθλια αντιαισθητικά τερατουργήματα για τον πλουτισμό μιας μικρής παρασιτικής ελίτ εις βάρος του περιβάλλοντος και των ανθρώπων του τόπου μας.

Η δυναμική νεολαία αντιδρά, οι ευαισθητοποιημένοι πολίτες αντιστέκονται.

Οι απέναντι... ακονίζουν τα δόντια τους!

Θα τους αφήσουμε;;;

blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"




Δευτέρα 7 Απριλίου 2025

Του ΕΡΓΑΤΗ - ένα διαλεχτό ποίημα του Ρήγα Γκόλφη*

 


Του ΕΡΓΑΤΗ


Ένας χορός αδέρφια μου είν' η ζωή εδώ κάτου.

Να τονέ σύρουμε όλοι μας ελάτε αγκαλιασμένοι,

κι όποιος λεβέντικα ακλουθά μακρύ το πάτημά του,

κι όποιος λυγίζεται άγουρα και καταγή απομένει.


Κι ας μην τραβάμε αβόλεφτα, τυφλά κατά το δρόμο

που χάραξαν απελπισμού κ' υπομονής σκοτάδι,

μ' ας δώσουμε τα χέρια μας στης λευτεριάς το νόμο 

και γύραθε ας σκορπίσουμε κ' ενός ρυθμού το χάδι.


Αληθινά τα μάτια μας μέσα στον παιδεμό μας,

ας νιώσουνε τον Τύραννο που τάθελε κλειστά,

και πως το χέρι που κρατάει σφιγμένο το λαιμό μας

μάς καάρφωσε τις όψες μας σαν έργατα φριχτά.


Στη νέα τη στράτα ανέγγιχτο θ' αφήνουμε το χώμα,

τι θα πατάμε του Άσπλαχνου τις χίλιες τις μορφές 

και τα πεδούκλια σπάνοντας θε να τηράμε ακόμα

οι Πόρτες που διαβαίνουμε να μη σταθούν κρυφές.


Και ας χυθεί παντού το φως της Νίκης κ' η γαλήνη,

σαν απλωθεί η αγάπη μας κι ως των ανθών το χνούδι,

αχ! τότες άλλο αδέρφια μου εδώ δε θ' απομείνει

παρά ο χορός μας να τραβάει μ' ένα γλυκό τραγούδι.


{Σπάνιο ποίημα που τιτλοφορείται "Ζωή κι Ανάσταση" και φέρει ως υπότιτλο "Του ΕΡΓΑΤΗ" - από τον διαπρεπή λόγιο Ρήγα Γκόλφη (1886-1958) φιλολογικό ψευδώνυμο του Δημήτρη Δημητριάδη ο οποίος κατάγονταν, εκ του πατρός του, από το Καρπενήσι}


* ΥΓ: ΑΠΕΡΓΙΑ 9/4/2025 : 

Κανείς για δουλειά. 

Να νεκρώσουν τα πάντα!


✓ Απεργιακή Συγκέντρωση στην Κεντρική Πλατεία Καρπενησίου στις 11 π.μ.


blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"

Πέμπτη 3 Απριλίου 2025

ΑΠΟΔΩΣΤΕ ΣΤΑ ΘΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΝΑΖΙΣΤΙΚΗΣ ΘΗΡΙΩΔΙΑΣ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΜΑΣ ΟΦΕΙΛΗ!

Τμήμα του καμένου Καρπενησιού (φωτογραφία Σπύρου Μελετζή)


ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ

Δημητρίου Γκορόγια

Πρόεδρου της Επιτροπής εισήγησης 

για την ανέγερση Μνημείου Θυμάτων των δύο ναζιστικών επελάσεων εναντίον της πόλης Καρπενησίου και των περιχώρων τα έτη 1943 και 1944.

Προς: το Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο Καρπενησίου

Αξιότιμοι εκπρόσωποι της Δημοτικής Αρχής 

Με το πέρας των εργασιών του συνεδρίου "Καρπενήσι Αύγουστος 1944 -80 χρόνια από την καταστροφή της πόλης. Εθνικές και Ευρωπαϊκές διαστάσεις" :

-Σας εκφράζω ως απλός δημότης αλλά και ως πρόεδρος της επιτροπής, την δυσαρέσκεια μου για κάποιες δικές σας σχετικές παραλείψεις.

-Σας υποβάλλω ταυτόχρονα συγκεκριμένα αιτήματα που συνδέονται με το μνημείο θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας.

Στο ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ που πραγματοποιήθηκε εδώ στο Καρπενήσι, εσείς όσοι οι συμμετέχοντες αιρετοί άρχοντες, παραλείψατε να ενημερώσετε τους παρευρισκόμενους, για την ύπαρξη δημοτικής απόφασης έργου που σχετίζεται άμεσα  με το αντικείμενο που το φόρουμ διαπραγματεύτηκε στις εργασίες του. Ξεχάσατε να μνημονεύσετε το έργο που θα έπρεπε να σηματοδοτεί και επισφραγίζει την έμπρακτη βούληση του Δήμου, έστω και 80 χρόνια μετά, να αποδοθεί το χρέος μνήμης και τιμής προς τα μαρτυρικά θύματα.

Αρκεσθήκατε στις συναισθηματικά φορτισμένες διατυπώσεις περί λεβεντογέννας και αδούλωτης Ευρυτανίας, περί γενικευμένης αντίστασης ενάντια στον εισβολέα, τότε και τώρα. Καινοφανής και αντιδιαλεχτική αυτή η θεωρία του "όλοι μαζί" που παίζει παντού, σε όλα τα εργαστήρια παραχάραξης της ιστορίας.

Επιτρέψτε μου την ταπεινή παρατήρηση: Ο απλός λαός ΝΑΙ ΗΤΑΝ ΣΧΕΔΟΝ ΟΛΟΣ ΜΑΖΙ  ΚΙ ΑΓΩΝΙΣΘΗΚΕ ΜΕ ΑΥΤΑΠΑΡΝΗΣΗ μέσα από τις γραμμές της Εθνικής Αντίστασης, όχι όμως κι όλοι οι άλλοι! Όχι δα τόση διάχυση, τόση οικουμενικότητα πατριωτισμού και αυτοθυσίας!  

Αναφερθήκατε με τους προσωπικούς σας χαιρετισμούς στην ανάγκη να διδαχθούμε σωστά απο τα γεγονότα εκείνων των ημερών, να κρατήσουμε άσβεστη μνήμη...

Τι κρίμα, εσείς οι θεσμικοί θεματοφύλακες των υψηλών ιδανικών του έθνους να θυμίζετε το "δάσκαλο που διδάσκε και νόμους δεν εκράτει". Δεν έχετε καταλάβει σωστά, ποιο χρέος σας ανέθεσαν με την ψήφο τους οι πολίτες, τι θέλουν από σας που ξεχώρισαν ως τους καλύτερους των καλύτερων.

Μένω με την ελπίδα ότι κάποτε αυτά τα γεγονότα θα επιστρέψουν στη μνήμη σας, με τον ασυνείδητο τρόπο, και τότε θα  σκεφθείτε καλά-καλά το πόσο "λίγοι" υπήρξατε για την περίσταση.

Σε επαναλαμβανόμενες παρεμβάσεις μου, με δημοσιευμένα κείμενα, με προσωπικές προφορικές αλλά και γραπτές ερωτήσεις προς αρμόδιους (δήμαρχο, αντιδημάρχους, συμβούλους), ουδέποτε, ουδεμία συγκεκριμένη απάντηση έλαβα, πέραν αοριστιών και διφορούμενων προοπτικών.

Δείχνετε επίσης να είστε από εκείνους που δεν επιδέχονται ουδεμίας κριτικής, προχωράτε σταθεροί προς την κατάκτηση των προσωπικών σας επιδιώξεων. Σαν να μην βάζετε υπεράνω αυτού του σκοπού ουδέν έτερον!  Με αντίληψη εξουσιαστών αποφεύγετε να ανταποκριθείτε έστω και στις αυτονόητες υποχρεώσεις σας όπως είναι η ενημέρωση των πολιτών. Αλλά τι να  απαντήσετε; Να πείτε μήπως την αλήθεια πως στην πολιτική εργαλειοθήκη σας έχετε διαθέσιμες τρεις τακτικές; Μια που την μαρτυράτε αλλά δεν την εφαρμόζετε, μια που την εφαρμόζετε αλλά δεν τη μαρτυράτε, και μια που και την μαρτυράτε και την εφαρμόζετε;

Να πείτε μήπως πως η γνώμη σας είναι οτι  εμείς οι πολίτες  δεν χρειάζεται να ξέρουμε τίποτα για την τύχη και την προοπτική του συγκεκριμένου έργου;

 Έστω κι αν έχουν περάσει δύο χρόνια "συνεπούς εκ μέρους σας αδράνειας".....

Έτσι θα είναι, εάν έτσι νομίζετε!!!

Δεν το κρύβω οτι με ξάφνιασαν (και θετικά)  τα σχετικά δρώμενα στην πλατεία της πόλης, που δεν έχει όμως ουτε μια σπιθαμή μαρμαράκι, με μια λεξούλα αφιερωμένη στην ιστορική μνήμη εκείνων των γεγονότων.... Τα παιδιά έκαναν το περισσότερο και το καλύτερο που μπορούσαν, αυτό είναι το μεγαλείο των παιδικών ψυχών. Τι ξέρουν όμως πραγματικά τα παιδιά μας για τα γεγονότα εκείνης της εποχής, τι μάθανε στο σχολείο τους ή και στο σπίτι τους για τον Άρη Βελουχιώτη, το ΕΑΜ, τον ΕΛΑΣ, ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ,  το θηριώδη ναζισμό, τα SS,  τα γερμανικά μπλόκα, τα ολοκαυτώματα, τα τάγματα ασφαλείας, τους δοσίλογους, τους γερμανοτσολιάδες, τους λαδέμπορους, τους μαυραγορίτες, τους κουκουλοφόρους και τους χειροκροτητές;

"Να ναι γλυκό το βόλι" , "του Μικρού Χωριού", αυτά τα τραγούδια ειναι αθάνατοι ύμνοι του λαού μας για το έπος της εθνικής αντίστασης. Όμως οι παράτες, οι χοροί και οι όποιες άλλες εκδηλώσεις πρέπει να συνοδεύονται κι από τις ανάλογες στάσεις και πράξεις αντίστασης.

Κύριε Δήμαρχε, κύριοι δημοτικοί σύμβουλοι σας ρωτάμε άλλη μια φορά και απαιτούμε την απάντησή σας:

-ΘΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΕΤΕ ΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟ ΚΑΙ ΠΟΤΕ;

-ΜΕ ΠΟΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΛΟΓΙΚΗ ΔΕΝ ΑΝΑΦΕΡΘΗΚΑΤΕ ΚΑΝ ΣΤΗΝ ΕΙΛΗΜΜΕΝΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟ;

ΘΕΛΕΤΕ ΜΗΠΩΣ ΝΑ ΑΠΟΔΡΑΣΕΤΕ ΑΠΟ ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΑΥΤΟ ΜΕ ΕΛΑΦΡΑ ΠΗΔΗΜΑΤΑΚΙΑ ΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΝΑΗ ΑΠ ΤΑ ΜΕΓΑΡΑ;

Καιροσκοπείτε και αποφεύγετε την άμεση εκδήλωση των προθέσεων σας, το διαχειρίζεσθε με τη λογική του "βλέποντας και κάνοντας";

Πολλοί και πολλά τα είπατε στο συνέδριο, αλλά η απαίτηση των συμπολιτών μας και η δική μου παραμένει αμετάβλητη:

ΦΤΙΑΞΤΕ ΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟ ΘΥΜΑΤΩΝ ΤΩΡΑ, ΑΠΟΔΩΣΤΕ ΣΤΟΥΣ ΗΡΩΙΚΟΥΣ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥΣ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΜΑΣ ΟΦΕΙΛΗ.

Υπάρχει απόφαση του ΔΣ, αν δεν τη σέβεσθε και δεν θέλετε να την υλοποιησετε τότε σας μένει μια και μοναδική επιλογή:

ΔΗΛΩΣΤΕ ΤΗΝ ΑΡΝΗΣΗ ΣΑΣ

*Η επιστολή υποβάλλεται με το αίτημα να δημοσιευθεί στην επίσημη σελίδα του Δήμου, προκειμένου οι πολίτες να έχουν από εκεί την πληρέστερη δυνατόν ενημέρωση.

* Ύστερη Υποσημείωση (Δημητρίου Γκορόγια ):

Λίγο μετά την αποστολή προς το Δήμο και τα τοπικά ΜΜΕ της επιστολής μου, καλοπροαίρετοι φίλοι και συνοδοιπόροι της προσπάθειας μου για την ανάδειξη του διπλού ολοκαυτώματος, επικοινώνησαν μαζί μου και μου ανέφεραν ότι: 

Υπήρξαν συγκεκριμένα προσυνεδριακά συμβάντα στα οποία διαπιστώνεται αρνητική διάθεση των διοργανωτών να καλέσουν ως εισηγητές, ανθρώπους που αποδεδειγμένα έχουν πολύχρονη, δημόσια και συνεπή δράση για την ανάδειξη όλων των ιστορικών πλευρών αυτού του θέματος από τη μία, αλλά και την εκφρασμένη άρνηση τους από την άλλη, να συμπεριλάβουν αυτοπροτεινόμενους εισηγητές που διέθεταν σε  επάρκεια την επιστημονική κατάρτιση και την ιστορική γνώση. Συμμετοχές δηλαδή που θα διεύρυναν  το περιεχόμενο και το κύρος του συνεδρίου. Συνεπώς  μπαίνει εξ αντικειμένου το ερώτημα:  

Όχι εάν, αλλά σε ποιο βαθμό αυτό το συνέδριο ήταν πολιτικά χειραγωγημένο, σε πιο βαθμό δηλαδή ήταν ιδεολογικά περιχαρακωμένα τα τελικά συμπεράσματα των εργασιών του;

Κρίμα για το λαό αυτής της ηρωικής άγονης γης, κρίμα κι άδικο. Διαχρονικά με τον δικό του ιδρώτα οι πολυεπίπεδοι και ποικιλόμορφοι εξουσιάζοντες χρηματοδοτούσαν και συνεχίζουν  να χρηματοδοτούν ανούσιες κοστοβόρες φιέστες ή ακόμα χειρότερα ανελεύθερες, καθοδηγούμενες έρευνες. Που στην καλύτερη των περιπτώσεων υποβαθμιζουν την πραγματική σημασία των μεγάλων ιστορικών γεγονότων. Δράσεις που σκόπιμα και μεθοδικά  παραποιούν τις αλήθειες. Ακόμα και εκείνες που αφορούν θηριωδιες στις οποίες ο λαός θυσίασε τα πάντα  μέχρι και το αίμα των ίδιων των παιδιών του. Όπως είναι το ολοκαύτωμα του Καρπενησίου από τις ναζιστικές ορδές και τα ντόπια μιάσματα-συνεργάτες τους. 

Ο τιμώμενος στο συνέδριο αποθανών δημοσιογράφος,  δεν δίστασε σε προηγούμενο ανάλογο για την εμπορική ζωή του Καρπενησίου αφιέρωμα, να ταυτίσει τη διπλή πυρπόλυση του Καρπενησίου και τις θηριώδεις εκτελέσεις αθώων συμπολιτών μας από τα ναζιστικά στρατεύματα, με τις ζημιές που υπέστη η πόλη κατά την κατάληψη της από τις δυνάμεις του ΔΣΕ το 1949!!! 

Επικαλούμενος μάλιστα, για να ισχυροποιήσει την άποψη του, μια αισχρή διασωσμένη αναφορά του τότε εγκάθετου διευθυντή της Εθνικής Τραπεζας προς την κεντρική διοίκηση του ευαγούς ιδρύματος που υπηρετούσε!!!

Είναι τέτοια η διαχείριση που επιφύλαξε ο τιμώμενος στην ιστορική πραγματικότητα που σε κάνει να νιώθεις ότι η αντικειμενικότητα του  υπερχειλίζει! Συναγωνιζόμενη την αντίστοιχη και κατά τι ισχυρότερη αγωνιστική του διάθεση!

Προφανώς εζήλεψαν σφόδρα το μεγαλείο των ιδεών του και οι ίδιοι οι τιμητές (μιμητές) του έργου του.

(Δημοσίευση:

blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης")


Τρίτη 1 Απριλίου 2025

Πρωταπριλιάτικο από το... μέλλον!



Αγαπητοί συμπολίτες, αλλά και κλέφτες και λωποδύτες, γεια σας.

Σας ομιλεί ένας ακραιφνής ευπατρίδης, ένα εκλεκτό τέκνο της γ-Ελλάς, ένας έντιμος πολιτικός, που τα λόγια του γίνονται πάντοτε πράξη. 

Σήμερα την 1η Απριλίου του σωτηρίου έτους 2125, Μετά Μητσοτάκη, έχω να σας αναγγείλω ένα χαρμόσυνο γεγονός που αφορά εσάς, τους ορεσίβιους Ευρυτάνες, τους υπερήφανους ψηφοφόρους ημών.

Προτού όμως τη σπουδαιοτάτη αναγγελία θέλω να σας πω δυο τιμητικά λόγια για αυτόν τον προσοδοφόρο δι' Ημάς, κι όχι δι' Υμάς, τόπον που ακούει στο όνομα Ευρυτανία.

Δεκάδες και δεκάδες χρόνια, πλην ενός μικρού διαστήματος που παραστρατήσατε και παρασυρθήκατε από Βελουχιώτηδες και λοιπούς κατσαπλιάδες, ακολουθείτε το δικό μας σχέδιο, βαδίζετε στη δική μας στράτα και στις δικές μας ράγες γι' αυτό και... προκόψατε!

Η Ευρυτανία βρίσκεται πλέον στην κορυφή των επενδυτικών δράσεων. Επρασίνησε όχι από την καταθλιπτική μονοτονία των αχρήστων ελάτων που ουδεμία χρησιμότητα έχουν, αλλά από τις χαρούμενες πράσινες επιχειρηματικές δραστηριότητες που είναι απολύτως χρήσιμες δια-όλους ΗΜΑΣ!

Δείτε ολόγυρά σας : Τους τεράστιους σιδερένιους ανεμιστήρες στις κορυφές των βουνών σας που σας δροσίζουν τις τσουρουφλιστές μέρες των καλοκαιριών και σας παρέχουν ολίγον ρεύμα, πολύ ακριβό μεν, χρήσιμο όμως δε για τα πουγκιά των επεν-γδυτών που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της  οικονομίας, η οποία οικονομία βεβαίως-βεβαίως είναι εθνική διότι το έθνος είναι η κοινή αναφορά όλων μας, δγιότι όπως λέει και η σοφή ευρυτανική παροιμία "τα δικά μου... δικά μου - και τα δικά σου... δικά μου"!

Κοιτάξτε τους αναρίθμητους καθρέπτες, στις πλαγιές, στα ανενεργά βοσκοτόπια και στη λίμνη, που συλλέγουν το ζωοδότη ήλιο που λαμπυρίζει πλέον σαν χρυσός, πραγματικός χρυσός αφού απέφερε 300.000 ράβδους χρυσού στους επεν-γδυτές για να (...) ξέρετε τώρα η εθνική οικονομία, κτλ, κτλ, μην τα επαναλαμβάνω και σας κουράζω αδίκως άοκνοι συμπολίτες μου.

Δείτε το υπερσύγχρονο και υπερπλήρες νοσοκομείο σας που επιτέλους απέκτησε και νέα πτέρυγα, αυτή των μελλοθανάτων, με το νεκροτομείο που εγκαινιάσαμε προσφάτως.

Δείτε τα γεμάτα με παιδιά σχολεία σε κάθε τοπική κοινότητα... που λέει ο λόγος κοινότητα καθότι τις καταργήσαμε προ πολλού ως ασύμφορες διότι μην αυταπατάσθε ότι είναι πάντοτε συμφέρων το συμφέρον των πολλών.

Καμαρώστε τα περήφανα γηρατειά που βαστούν Θερμοπύλες σε χωριά των 5 και 5+ κατοίκων. Τι θα απογίνονταν η Ευρυτανία χωρίς αυτούς τους ηρωικούς ακρίτες της;; Τούτο σκεφτήκαμε και εμείς και είπαμε να μην μετατρέψουμε τα χωριά σας σε πολύβουες κοσμοπόλεις με τα τόσα προβλήματα.

Δεν έχει σημασία που το Καρπενήσι έχει πλέον λιγότερους από 4.000 κατοίκους. Έφυγαν όλοι εκείνοι οι γκρινιάρηδες νέοι που αποτελούσαν τροχοπέδη για την ανάπτυξη. Άλλωστε η Ευρυτανία σας ήτο πάντοτε πρωτοποριακή στην εξεύρεση καινούργιων ευκαιριών για τους νέους που κατέκτησαν τα 4 σημεία του ορίζοντα στα μήκη και τα πλάτη της γης. Αυτό σκεφτήκαμε και εμείς και είπαμε να διατηρήσουμε αυτή την παλαιά παράδοση των ποντοπόρων Ευρυτάνων εξερευνητών.

Να επανέλθω όμως στο θέμα μας :

Έφτασε, λοιπόν, η ώρα να σας ευχαριστήσω για τη συνετή στάση σας και την προσήλωσή σας στο Μαυρογιαλούρειο ένδοξο και διαχρονικό Κόμμα μας, εγκαινιάζοντας την... πρωτοποριακή Μακέτα για το σιδηροδρομικό δίκτυο που ΘΑ συνδέσει την Αθήνα με το εξωτικό Καρπενήσι.

Σήμερα η Μακέτα, αύριο, μεθαύριο, παραμεθαύριο, το Έργον. Το τρένο ΘΑ είναι γεγονός για την ευρυτανική πρωτεύουσα. Λίαν συντόμως μάλιστα. Σε 20 χρόνια ΘΑ έχουν τοποθετηθεί οι ράγες, σε 30 ΘΑ έχει αγορασθεί ο συρμός και το πολύ τον επόμενο αιώνα ΘΑ λειτουργήσει και η τηλεδιοίκηση, όπως επίσης και τα φανάρια του σιδηροδρόμου για γρήγορες και ασφαλείς μετακινήσεις (όπως τότε...).

Όμως το μελλοντικό έργο θα δοθεί ΑΠΟ ΤΩΡΑ στους φίλους Ιδιώτας που θα το ΑΠΟΓΕΙΩΣΟΥΝ - εεε συγνώμη μπερδεύτηκα με τα εγκαίνια του αρεοδρομίου Καρπενησίου τα οποία θα γίνουν κι αυτά λίαν συντόμως - ΘΑ ΤΡΟΧΙΟΔΡΟΜΗΣΟΥΝ, ήθελα να πω, τις ράγες ανάπτυξης για το νομό σας.

Γι' αυτό και θα τριχοτομήσουμε, εδώ και τώρα, όπως έλεγε κι ο μακαρίτης, το σιδηροδρομικό δίκτυο Αθηνών-Καρπενησίου. Εξηγούμαι αναλυτικά: Τα μπικικίνια, δηλαδή το μαρούλι, οι εισπράξεις θέλω να πω, θα δοθούν στον ιδιώτη επεν.γδυτή κύργιο Αργύριο Αλεπουδιάρη φίλο της κυβερνήσεως. Η προμήθεια του νέου συρμού, αξίας 4 δις εβρό θα δοθεί ασφαλώς στον εβροπέο εταίρο μας μίστερ Arpax. Κι όσο για τη συντήρηση του δικτύου και τα λοιπά κερατιάτικα - εεεε συγνώμη την αποκατάσταση των φθορών ήθελα να πω - αυτά θα τα αναλάβει το Κράτος μας, δηλαδή εσείς, διότι Κράτος είναι ο λαός, ασχέτως αν ο λαός δεν είναι κράτος. Πως θα πάμε, άλλωστε, μπροστά χωρίς τη συμμετοχή του πολίτη και εάν δεν υλοποιήσουμε το σύνθημα "πάρε την υπόθεση στα χέρια σου λαέ".

Εσείς ηρωικοί πολίτες θα στηρίξετε το μελλοντικό σιδηρόδρομο της Ευρυτανίας. Γι' αυτό θα σας παρακαλέσω θερμά να συναινέσετε στην ενίσχυση των φίλων ιδιωτών ΑΠΟ ΤΩΡΑ μέσω της συμβολής σας στο ειδικό τέλος που θα εμπεριέχεται στους λογαριασμούς της άνεμο.ΔΕΗς με την ένδειξη "σιδηροδρομικό δίκτυο ο καρβουνιάρης", όπως έγινε, αν ενθυμείστε, και για τους ανεμομύλους με τη συμβολή σας στο επίσης ειδικό τέλος περί "ανανεώσιμων πηγών ενεργείας". Διότι των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν. Γι' αυτό εμπιστευτείτε τους μαγείρους, και ιδιαιτέρως τους εκλογομαγείρους.

Αγαπητοί συμπολίτες, διακατέχομαι από βαθιά συγκίνηση λέγω, λέγω συγκίνηση βαθιά, επειδής λέγω, λέγω επειδής, γκουχ, γκουχ, γκουχ...

(Ευχαριστώ για το νερό. Ελπιζω να είναι από αυτό της εταιρίας "Κοράκιασα" και όχι από εκείνο των πηγών τις οποίες βεβαίως παραχωρήσαμε σε υγιείς επενδυτές διότι ήσαν ανθυγιεινές).

Συνεχίζω τον εμπνευσμένο λόγο μου...

Αγαπητοί Ευρυτάνες, θα σας εξαφανίσωμεν - εεε συγνώμην, θα σας εξασφαλίσωμεν ήθελα να πω - σύγχρονες συγκοινωνιακές υποδομές στο νομό σας. 

Δεν έχει σημασία εάν τα λε-φορεία δεν εκτελούν τακτικά δρομολόγια προς τα χωριά σας, παρά μόνον στη χάση και στη φέξη. Οι ιατροί λέγουν πως το περπάτημα ωφελεί την καρδιακή λειτουργία και ευνοεί την μακροημέρευση. Αυτό σκεφτήκαμε και εμείς και είπαμε να μην σας επιβαρύνουμε άλλο!

Τέλος να σας ανακοινώσω ότι η μακέτα του σιδηροδρομικού δικτύου Ευρυτανίας θα φέρει ως έμβλημα το μυστρί των εγκαινίων για να θυμίζει παλιές καλές μέρες.

Επιτέλους ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΑ, διότι χωρίς να ολοκληρώσει ένας πολιτικός πως θα αφομοιώσει την ολοκλήρωση ο αδαής πολίτης;;

Παρακαλώ χειροκρότημα, ξέρετε εσείς, όπως δεκάδες χρόνια τώρα...

Καρπενήσι, του Απρίλη του 2125.

Μετά  τιμής...

Μικές Παρλαπίπας

του ενδόξου και διαχρονικού

Μαυρογιαλούρειου Κόμματος.


blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"



Παρασκευή 28 Μαρτίου 2025

Φοβού τους "σωτήρες"...


 
Φοβού τους "σωτήρες" και δώρα φέροντας - κατά παράφραση της γνωστής ρήσης.

Αν περιμένουμε να μας "σώσουν" οι υποτακτικοί των δυναστών, ή έστω όλοι εκείνοι που δεν θέλουν και δεν μπορούν να αντιπαρατεθούν με τους εξουσιαστές και το σύστημά τους, τότε προτιμότερο είναι να κάνουμε το σταυρό μας ώστε να έχουμε περισσότερες πιθανότητες να "σωθούμε" παρά να περιμένουμε από δαύτους.

Και για να το σοβαρέψουμε λίγο, δεν υπάρχει μεγαλύτερη πληγή για έναν λαό από την "ανάθεση". Να αφήνεται δηλαδή ο ίδιος ανενεργός και απαθής εξουσιοδοτώντας τους τάχα "σοφούς εκπροσώπους του" για να τον λυτρώσουν, εν απουσία του, με συνηθέστερο βέβαια αποτέλεσμα να τον πουλάνε και να τον προδίδουν.

Μόνο η ενεργή συμμετοχή όλων μας στο κοινωνικό γίγνεσθαι, η μετατροπή μας σε ενεργούς πολίτες και η μαζική παρουσία μας στους λαϊκούς αγώνες για ένα καλύτερο αύριο, μπορεί να φέρει την ελπίδα σε μια κοινωνία που την αναζητά απεγνωσμένα.

Και τότε δεν θα έχουν και πολλά περιθώρια οι "σωτήρες" για να... μας τη φέρουν. Αφήστε που δυνητικά μπορεί η παρουσία τους να μας είναι και εντελώς αχρείαστη έως άχρηστη!

(Με αφορμή μια απρόσμενη εικόνα στα πανέμορφα μα και χιλιοπαιδεμένα Άγραφα που έχουν χιλιοχορτάσει από υποσχέσεις, από τους εκάστοτε κυβερνώντες, διαχρονικά...)


Δευτέρα 24 Μαρτίου 2025

Ο λαϊκός θρήνος - αντιεπετειακό (;)


Τους είπαν κλέφτες, παραβατικούς, ληστές, κατσαπλιάδες, κλαρίτες, αντάρτες, ζορμπάδες και με χίλια δυο ακόμα ονόματα και παραονόματα. Όπως όμως κι αν τους ονόμασαν οι εξουσιαστές αυτοί ήταν οι απροσκύνητοι, οι περιφρονητές των αφεντάδων και οι πρωτομάχοι του ελεύθερου βίου σε καιρούς που λίγοι τολμούσαν να σηκώσουν κεφάλι.


Οι λαϊκοί ήρωες αυτοί που μάχονται για την προσωπική τους ελευθερία μα και για το δίκιο του αδικημένου ραγιά (όλων των εποχών) θα συγκινούν και θα συνεγείρουν πάντοτε τους λαϊκούς ανθρώπους που στο πρόσωπό τους νιώθουν τους δικούς τους "Προμηθέες", εκείνους των "περήφανων ταπεινών" αυτού του τόπου.

Ο ΚΑΤΣΑΝΤΩΝΗΣ ΤΩΝ ΑΓΡΑΦΩΝ ήταν ένας από αυτούς, μπορεί και το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αυτών, στα αδούλωτα ευρυτανικά κορφοβούνια της ανυποταξίας και της παλικαριάς.

Τους είπαν κλέφτες, παραβατικούς, ληστές, κατσαπλιάδες, κλαρίτες, αντάρτες, ζορμπάδες και με χίλια δυο ακόμα ονόματα και παραονόματα. Όπως όμως κι αν τους ονόμασαν οι εξουσιαστές αυτοί ήταν οι απροσκύνητοι, οι περιφρονητές των αφεντάδων και οι πρωτομάχοι του ελεύθερου βίου σε καιρούς που λίγοι τολμούσαν να σηκώσουν κεφάλι.

Μα ο λαός ήξερε και ξέρει. Ότι εκείνοι οι "ξεροκέφαλοι" και ανυπάκουοι ήταν και θα είναι οι προάγγελοι της συλλογικής λεφτεριάς γιατί πολύ απλά ξέρουν να παλεύουν πρώτα για τη δική τους τιμή και αξιοπρέπεια. Ήξερε και ξέρει ο λαός ότι αυτοί ήταν και θα είναι οι πρωτοξεκινητάδες στην πορεία του Ανθρώπου από το σκοτάδι στο φως, τότε, τώρα κι αύριο...

Ο Λαϊκός Θρήνος για την Απώλεια ενός Παλικαριού, πόσω δε μάλλον ενός σαν τον Αλύγιστο Κατσαντώνη, αποτελεί μια ιδιαίτερη στιγμή Σεβασμού και Τιμής.

Γι' αυτό και επιλέξαμε -και ενόψει 25ης- όχι ένα από τα συνηθισμένα "επετειακά" αφιερώματα, αλλά κάτι διαφορετικό...

Είναι  ένα γραπτό του συμπατριώτη μας βραβευμένου Ευρυτάνα λόγιου Δημήτρη Σταμέλου (1931-2005) μέσα από το βιβλίο του, που κοσμεί και την προσωπική μας βιβλιοθήκη και φέρει τίτλο: "Κατσαντώνης η αποθέωση της παλικαριάς", βιβλιοπωλείον της Εστίας και το οποίο συστήνουμε ανεπιφύλακτα στους αναγνώστες του "Ευρυτάνα ιχνηλάτη" .

Αναφέρεται στο θρήνο των απλών ανθρώπων για το χαμό του Αγραφιώτη σταυραετού μα και πως ο αυτός ο θρήνος γίνεται εν τέλει φλάμπουρο ξεσηκωμού στη λαϊκή ψυχή που γυρεύει παντού και πάντοτε τη δική της λύτρωση από κάθε είδους τυραννία, ξένη και ντόπια...


*****


"Ο χαμός του Κατσαντώνη, αντιλάλησε σα βαρύ και πρωτάκουστο μοιρολόι σ' ολάκερη την Ελλάδα. Ο μεγάλος ελευθερωτής, ο ακατανίκητος προστάτης των ραγιάδων, σφράγιζε με το μαρτυρικό του θάνατο, πάνω στα τριαντατρία ανθισμένα του χρόνια, την αξιοσύνη της ζωής του.

Μέσα ωστόσο στο πολύπικρο τραγούδι, αντιφέγγιζε η ελπίδα και θέριευε η απαντοχή. Το θλιβερό μαντάτο χύμηξε στις αγραφιώτικες κορφές, σα φθινοπωρινή νεροποντή κ' έδερνε τη γης, βροχοτόπια και διάσελα και μικροπερίβολα, σπίτια και καρδιές, που όλα είχανε σκοτεινιάσει.

Γύρω στις φωτιές οι άνθρωποι κοίταζαν ο ένας τον άλλο και δε μιλούσαν. Τι να πουν; Ανησήκωναν μονάχα τα στηριγμένα στα γόνατά τους σκληρά και ροζιασμένα από τη δούλεψη χέρια τους και σκούπισαν τα μάτια τους. Κι όλο απλωνόταν ο θρήνος. Κι όλο μεγάλωνε το μίσος για τον τύραννο. Κι όλο στεριωνόταν μέσα τους η φλογισμένη λαχτάρα της λευτεριάς.

Όμως ετούτος ο θρήνος γινόταν αγάλι, ώρα την ώρα, σαρακατσάνικο, κλέφτικο τραγούδι. Κ' ήταν σα να πήγαιναν σε γάμο, με διπλές και τρίδιπλες ζυγιές. Σα να κινούσανε με γερόντους, γριές, κοπέλες και νιούς πάνω στ' άλογα και με το φλάμπουρο μπροστά για το περίτρανο γιορτάσι. 

Για μια στιγμή φάνηκε σα να μαυροφόρεσε η γης ολάκερη. Μ' άξαφνα πύργωσε πάλι η ζωή κ' έγινε ποτάμι φουρτουνιασμένο ο πολύπικρος χαμός.

Σε τούτη τη γη τη δουλεμένη με τη λαχτάρα της λευτεριάς την αβασίλευτη δεν της πάει μαύρα μαντήλια να φοράει. Τόνιωθαν οι πικραμένοι κι άστραφτε στα μάτια η ελπίδα. Κι άστραφαν στον ήλιο που ξάνοιγε στις κορφάδες τα γιαταγάνια. Κι άστραφε ολούθε η παλικαριά κ' η ομορφιά του Κατσαντώνη, έτσι καθώς ολοζώντανος, τρόμος της τουρκιάς, σιγουριά κι αποκούμπι του ραγιά, ανυψωνόταν και διαφέντευε τη μνήμη του λαού."


Πρωτο-δημοσιεύθηκε στο Περιοδικό "ΚΑΤΙΟUΣΑ" (20/3/2025) από τον "Ευρυτάνα ιχνηλάτη"

Παρασκευή 21 Μαρτίου 2025

Ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου στας εξοχάς του... Γαλατσίου!


Πριν από 114 χρόνια ο πολυταξιδεμένος και πολυγραφότατος Ευρυτάνας λογοτέχνης Ζαχαρίας Παπαντωνίου (1877-1940) μας ξεναγεί στο... εξοχικό και ολόδροσο Γαλάτσι παραθέτοντας αρκετά πολύτιμα στοιχεία για την αθηναϊκή συνοικία. Το εξαιρετικό γραπτό τού Ζαχαρία Παπαντωνίου διανθίζεται και με ένα εκλεπτυσμένο χιούμορ που το κάνει ακόμη πιο απολαυστικό. Το εν λόγω δημοσίευμα, το οποίο παρεμπιπτόντως ιχνηλατήσαμε από την ηλεκτρονική βιβλιοθήκη του Δήμου Γαλατσίου, πρωτο-δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Εμπρός" με ημερομηνία 24 Απριλίου 1911.

Ιδού:

*****

«ΤΟ ΓΑΛΑΤΣΙ»

24 Απριλίου 1911

Ζαχαρίας Παπαντωνίου..

Το Γαλάτσι είναι μία εξοχή που έχει μέλλον. Δένδρα δεν έχει και το θέλγητρόν της είναι μόνο ο λαμπρός αέρας που φυσά εκεί αφθόνως από την μικράν λοφοσειράν του Ψυχικού. Άλλως τε τα δένδρα δεν είναι εύκολον πράγμα εις την Αττικήν. Γενεαί γενεών επέρασαν εδώ χωρίς να τα ιδούν. Ο Πλάτων μας περιγράφει την Αττικήν άφυλλον, τον Υμηττόν φαλακρόν και εις την εποχήν του, όπως είνε σήμερον, και μόνο μας πληροφορεί ότι χίλια έτη προ της εποχής του ήτο κατάφυτος, πράγμα το οποίον μπορεί και να συνέβαινε ή, αν συνέβαινε, δεν μας ενδιαφέρει.

Τέλος πάντων, εγεννήθημεν εις τον τόπον της φαλάκρας. Οι σχολιασταί δεν ημπορούν να εξηγήσουν πού ευρίσκετο αυτό το άλσος Κολωνού, εις το οποίον ο Σοφοκλής ετοποθέτησε τρομεράς θεότητας και πλήθος αηδόνων. Φαίνεται ότι οι ποιηταί της αρχαιότητας, μη βλέποντες δένδρα, τα έγραφαν.

Άδικον λοιπόν να οργισθή κανείς ότι το Γαλάτσι δεν έχει πολλά άλλα δένδρα από τας πελωρίας λεύκας του καφενείου του. Κατά τα άλλα, εφόσον κάθηται κανείς εις αυτό το καφενείον, η διαμονή είναι ευχάριστος, και το αερόλουτρον που παίρνει από τα ηδονικώτερα. Εκεί μάλιστα υπάρχει και πηγή με νερό χωνευτικόν, μέγα και τούτο αγαθόν. Πριν ολίγου καιρού η πηγή είχε την αθλιότητα γούρνας, εις την οποίας εβύθιζαν τα ρύγχη των ζώα και άνθρωποι, αλλά ήδη ο δήμαρχος την έκαμε μαρμαρόκτιστον και άσπρη ως νύφη.

Συνέβη μάλιστα και το νόστιμον ότι οι Γαλατσιώται δυσπιστούσαν εις την γενναιοδωρίας του κ. Μερκούρη, υποπτευόμενοι ότι θα τους πάρει το νερό δια τον δήμον. Και ο δήμαρχος δια να τους καθυσηχάσει έβαλε να σκαλίσουν επί του μαρμάρου τας λέξεις: «Τοις ιδιοκτήταις του ύδατος Γαλατσίου». Με την επιγραφήν αυτήν, επέχουσαν θέσιν όρκου, ησύχασαν και πίνουν αφθόνως.

Πράγμα άξιον μελέτης εις το Γαλάτσι είνε η τεράστια τέντα του καφενείου, ένα υπόστεγον απέραντον που κόστισε 5.000 φράγκα. Το ίδρυμα αυτό ποίος το έκανε νομίζετε; Αι ελληνικαί προπόσεις. Πουθενά δεν γίνονται τόσαι προπόσεις, όσαι εις το Γαλάτσι. Εκεί τα περισσότερα ελληνικά σωματεία εκτελούν τον μόνο και κύριον σκοπόν των – το ετήσιον γεύμα, κατά το οποίον προπίνουν από πρωίας μέχρι εσπέρας και ευχαριστούνται. Φαίνεται λοιπόν ότι ο καφετζής ήτο μεγαλοφυής και εσκέφθη: επειδή πάσα ελληνική μανία είνε κεφάλαιον, το οποίον πρέπει να εκμεταλλευθεί πας έξυπνος επιχειρηματίας, ας κάμω την μεγαλύτερην τέντα της Ελλάδος. Όταν οι Έλληνες μάθουν ότι εδώ μπορούν να προπίνουν όλην την ημέραν, χωρίς να τους κάψη ο ήλιος, όχι μόνον θα έρχωνται να τρώγουν πολλοί μαζί, αλλά θα κάνουν και σωματεία επίρηδες. Όπερ και έγεινε, καθώς υποθέτω.

Προ ημερών ο συμπολίτης μας κ. Κεκάδης εβάπτισε το μικρό του καφετζή. Το ωνόμασεν Αλέξανδρον. Ο δε Αλέξανδρος ούτος είνε αληθώς μέγας διότι περιπατεί, παίζει και προχθές παρ’ ολίγον να μου σκίσει το καπέλλο, ωσεί καταληφθείς από πολεμικόν μένος αμέσως μόλις ήκουσεν ότι του έδοσαν όνομα στρατηλάτου.

Το όνομα παίζει μέγαν ρόλον εις τον κόσμον. Φαντασθήτε ότι ο μικρός ήρχισε να μου τραβά και τα γένεια. Εγώ δε πώς να αντιστώ εναντίον Αλεξάνδρου, αφού ονομάζομαι μόλις Ζαχαρίας; Παρεδόθην ως μαλθακός Πέρσης εις τον κατακτητήν.

Τέλος εκαθήσαμεν εις το γεύμα εις το οποίον παρεκάθησε και ο Δήμαρχος Αθηναίων κ. Μερκούρης. Αλλά το γεύμα ήτο υπό την τέντα. Έπρεπε να γίνη κάποια πρόποσις. Κι επειδή ουδείς εξ ημών ανελάμβανε το βαρύ τούτο έργον, δια το οποίον απαιτούνται τόσα προσόντα, η μικρά δεσποινίς Χαρδουβάκη υψώνουσα το ποτήριον είπε:

«Να ζήσει ο υιός του καταστηματάρχου

και εις υγείαν του κ. Δημάρχου».

Η ομοιοκαταληξία είνε μεγάλη οικονομία. Όταν την εύρη κανείς, όπως η χαριτωμένη εκείνη μικρά, προπίνει ταυτοχρόνως υπέρ της υγείας δύο ανθρώπων. Συνεκρούσαμεν τα ποτήρια και την συνεχάρημεν.

Μετά τούτο οι βιολιντζήδες έκρουσαν ελληνικόν χορόν και τα κορίτσια εχόρεψαν. Ο παίζων το σαντούρι, κινών τον λάρυγγά του ως κότα καταπίνουσα νερό, τραγουδούσε γλυκύτατα δια την πρώτην κόρην που έσυρε λεβέντικα τον χορόν:

«Να σε χαρεί που σ’ έχει

και που σε λαχταρεί

και που σε καμαρώνει

λεβέντικο κορμί»

Ο δροσερός αέρας της εξοχής, τόσον αρμονισμένος με το τρίο των λαϊκών οργάνων, εφτέρωνε τον χορόν και η λεύκα παρέκει εσάλευεν, όλη τρόμον και αγαλλίασιν, δια την νεότητα της χορεύτριας.

Αίφνης ηκούσθη κρότος πηρουνιού εις πιάτο και εφάνη κάποιος εγειρόμενος δια να κάμη πρόποσιν. Θα το πιστεύσετε; Ήταν ο παπάς, ο βαπτίσας το παιδί. Εσιωπήσαμεν βαθέως περιμένοντας να ακούσωμεν τί θα έλεγε ο ιερεύς του Υψίστου, ο οποίος μέχρι της ώρας εκείνης έτρωγε σιωπηλότατος. Θα βρήκε ασφαλώς άλλην ομοιοκαταληξίαν. Και όμως όχι. Δεν κατώρθωσε να βρη άλλην. Επανέλαβεν εκείνην της μικράς κόρης και έκαμε την πρόποσίν του ως εξής:

«Εις υγείαν του καταστηματάρχου

και συγχρόνως του κυρίου Δημάρχου»

-«Σεις δεν θα κάμετε καμμίαν πρόποσιν;» με ηρώτησαν.

-«Να σας πω ειλικρινώς, σκέπτομαι να κάμω την ίδια που έκαμαν η κόρη και ο παπάς». Και προσχωρήσας προς την δροσεράν πηγήν, προέπιον δύο χωνευτικά ποτήρια ύδατος, μονολογήσας περίπου κατά τον επόμενον τρόπον:

«Εις υγείαν του καταστηματάρχου

και του κυρίου Δημάρχου.

Ομοιοκαταληξίαι άλλαι δεν υπάρχου(ν)».


blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"


Τετάρτη 19 Μαρτίου 2025

Ένας αποστάτης στο αρχηγείο ανταρτών της Ευρυτανίας


Ο ύπουλος διασπαστικός ρόλος του αποστάτη Άθω Ρουμελιώτη στο αρχηγείο ανταρτών Ευρυτανίας και η αντιμετώπισή του από τον Άρη Βελουχιώτη στην αντάρτικη συνέλευση στο Παπαρούσι της Ευρυτανίας το 1942. Η λιποταξία  και ο ξεπεσμός του... 

Ιχνηλατήσαμε μία σημαντική μαρτυρία, που σας παρουσιάζουμε μέσα από τις ηλεκτρονικές σελίδες του "Ευρυτάνα ιχνηλάτη", και αφορά ένα πρόσωπο που ελάχιστοι γνωρίζουν. Εμπεριέχεται στο βιβλίο του Γιάννη Χατζηπαναγιώτου (καπετάν Θωμά) με τίτλο: "Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΑΘΗΚΗ ΤΟΥ ΑΡΗ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗ, εισαγωγή κ' επιμέλεια από τον αδερφό του Μπάμπη Δ. Κλάρα", εκδόσεις Δωρικός.

Κατά την (πιστή) μεταφορά του συγκεκριμένου αποσπάσματος, και λόγω της πυκνής γραφής του, επιλέξαμε να αφήνουμε ενδιάμεσα κενά ώστε να είναι πιο εύκολα αναγνώσιμο.

Ιδού:

*****

"(....) Χαρακτηριστική για τη διάβρωση, που επιχειρήθηκε στο αντάρτικο, είναι και η λιποταξία του Άθω Ρουμελιώτη, που προαναφέρθηκε σε προηγούμενα κεφάλαια. 

Καμουφλαρισμένος αντικομμουνιστής ο έφεδρος αυτός ανθυπολοχαγός Σωκράτης Γκέκας και στρατιωτικός του τοπικού αρχηγείου ανταρτών Ευρυτανίας ως Άθως Ρουμελιώτης, επίδοξος αρχηγίσκος, ευθύς ως έγινε ο διαχωρισμός των ανταρτών σε αρχηγεία, δυο σκοπούς είχε βάλει μπρος να πετύχει, σύμφωνα με όσα διαπιστώθηκαν από τον καπετάνιο του αρχηγείου Ευρυτανίας Σπύρο Καπλάνη: 

Ο ένας ήταν να υποσκάψει το κύρος, να υπονομεύσει τη θέση και να προκαλέσει τη χρεοκοπία του Άρη. Δεν τα κατάφερε, αλλά προσπάθησε με σατανικότητα να το πετύχει. Ο άλλος ήταν να ανεξαρτητοποιήσει το αρχηγείο Ευρυτανίας, να στήσει δικό του μπαϊράκι με δικό του καπετανάτο, παίζοντας έτσι το παιχνίδι των αντιδραστικών δυνάμεων. Το 'δειξε αυτό πρώτα με τις προτάσεις που έκανε στον Καπετάν Νάκο Μπελή, καθένας να κρατήσει ως φέουδο την περιοχή του, προτάσεις που τις απέρριψε ο τίμιος αγωνιστής καπετάνιος, στέλνοντάς τον στο διάολο και καταγγέλοντάς τον συνάμα στον Άρη.

Πιο καθαρά εκδήλωσε τις προθέσεις του στη γενική συνέλευση που έγινε στις 6 Νοεμβρίου 1942 στο Παπαρούσι, όπου πήραν μέρος πάνω από 200 αντάρτες της Ρούμελης. Είταν μια πρωτοφανής σύναξη καπεταναίων και πολεμιστών, που ζωντάνευαν ένσαρκα και έμψυχα τους Αρματολούς και τους Κλέφτες τού Εικοσιένα. 

Εξετάσθηκαν τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν και τα μέσα που θα χρησιμοποιούσαν για ν' αναπτύξουν τη δράση τους. Όλοι βλέπανε, τονίζανε και συμφωνούσανε, ότι με την αριθμητική και δυναμική ανάπτυξη που έπαιρνε το Ρουμελιώτικο Αντάρτικο, χρειαζότανε και συντονισμός στη δράση του, ώστε το ένα τμήμα να βοηθάει το άλλο κι ο εχθρός να μην καταλαβαίνει από που του έρχεται το ένα χτύπημα κι από πού το άλλο, και να μην ξέρει από πού να πρωτοφυλαχθεί, που να βαδίσει και πως να ξεφύγει. Έτσι, ώστε να ενισχυθεί και η τάση του να εγκαταλείψει την ορεινή περιοχή, να περιοριστεί στις συγκοινωνιακές αρτηρίες και ν' αφήσει το χώρο ελεύθερο για τη δημιουργία της ελεύθερης Ελλάδας.

Μέσα στη γενική αυτή συμφωνία, ακούστηκε η παραφωνία του Άθω Ρουμελιώτη: Ν' ανεξαρτητοποιηθούν τα αρχηγεία και καθένα ν' αναπτύξει αυτοτελή δράση για ν' αποφευχθούν τάχα τα χτυπήματα του εχθρού ! Ο Άρης "ξετίναξε" τις αντιλήψεις αυτές, αποδεικνύοντας πόσο ασύμφορες είταν καθώς οδηγούσαν στον κατατεμαχισμό των δυνάμεων και στο σμπαράλιασμα τελικά του αγώνα, χωρίς καμμιά, όχι επίτευξη των εθνικών απελευθερωτικών σκοπών του, αλλά ούτε καν προσέγγιση σ' αυτήν.

Φυσικά οι προτάσεις του Άθω απορρίφθησαν ως απαράδεκτες απ' όλη την ανταρτοσύναξη. 

Ο Άθως είχε χάσει το διασπαστικό παιχνίδι. Κι όταν το είδε αυτό, το 'σκασε τη νύχτα, σαν τους κλέφτες και τους λιποτάχτες μ' άλλους 25 άντρες που είχε καταφέρει να παρασύρει με το μέρος του, μια κλίκα που την αποτελούσαν κατά το πλείστο πρώην χωροφύλακες. 

Με διάφορες παραπλανητικές πορείες για ν' αποφύγει την καταδίωξη φθάνει στο χωριό Κυριάκη, στα σύνορα Ευρυτανίας - Ηπείρου κι εκεί συναντιέται με τον Ζέρβα και τον υπαρχηγό τότε της Αγγλικής Στρατιωτικής Αποστολής Κρις. Είναι φανερό, ότι δεν αποκλείεται να υπήρξε προσυννενόηση. Αλλά κι αν δεν υπήρξε, η συμπαιγνία έγινε. Ο Κρις, πιστός στην αποικιοκρατική και αντικομμουνιστική, στην πράξη αντιαπελευθερωτική των λαών, πολιτική των Άγγλων συντηρητικών, ανέλαβε να φροντίσει ώστε ο Άθως και το καπετανάτο του να αναγνωρισθεί από το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής, ως ανεξάρτητο τμήμα. Και ο Ζέρβας ανάθεσε σ' αυτόν τον μέχρι πριν λίγο καπετάνιο του ΕΛΑΣ, ν' αναλάβει να διαφυλάξει τις οικογένειες των αδελφών του Αλέκου και Περικλή. Τέτοια εμπιστοσύνη του είχε. Ποιος ; Ο Ζέρβας. Το τι σημαίνει αυτό, ας το εξηγήσει καθένας, όπως θέλει. 

Για να τελειώνουμε, όμως, με τον αποστάτη αυτόν, ας σημειώσουμε και τούτα: Ο Ζέρβας και ο Κρις, όταν σε λίγες μέρες, όπως θα δούμε πιο κάτω, ανταμώθηκαν στη Βίνιανη με τον Άρη, του αποκρύψανε τη συνάντησή τους αυτή με τον Άθω. Κι ο Άθως, ενισχυμένος από τον Ζέρβα με είκοσι χρυσές λίρες Αγγλίας, κατέβηκε στο Ξηρόμερο. Εκεί υποχρέωσε τον διευθυντή του μεγάλου αγροκτήματος Λεσίνι, να τροφοδοτεί αυτόν και το τμήμα του με άφθονα σφαχτάρια και μπόλικο ψωμί. Μαρτύρησε ο άνθρωπος αρκετόν καιρό από το μπελά αυτόν του Άθω, όπως και από ορισμένες ενέργειες των εργαζομένων στο κτήμα και απευθύνθηκε στις εαμικές οργανώσεις.

Είταν λίγος καιρός έπειτα από την αποστασία του Άθω, όταν είχα πια κατέβει κι εγώ στην περιοχή, ως μάχιμος του ΕΛΑΣ. Γι' αυτό οι οργανώσεις απευθύνθηκαν σ' εμένα. Θεώρησα υποχρέωσή μου να πάω στο Λεσίνι να δω τα γεγονότα. Πήρα μαζί μου δυο αντάρτες και πήγα. Εκεί βρήκα τότε και τον Άθω. Με είξερε από προηγούμενες συναντήσεις που είχαμε όταν πήγαινα στον Άρη. Δεν αρνήθηκε να μιλήσουμε για τους λόγους της αποστασίας του. Για να μη χάνουμε, όμως, χρόνο, του είπα ότι το καλύτερο θα είταν να κάνει μια γραπτή έκθεση κι εγώ αναλάβαινα προσωπικά να την προωθήσω στην Αθήνα και να τη διαβιβάσω στην Κ.Ε. Ούτε αυτό το αρνήθηκε. Για να του δείξω τις καλές μου προθέσεις, του είπα να συνεργασθούμε και να συντονίσουμε τη δράση και σαν αρχή να κάνουμε μια πρώτη κοινή εμφάνιση στο Αιτωλικό του Μεσολογγίου, αυτός με το 25μελές δικό του τμήμα κι εγώ μ' ένα δικό μου δεκαπενταμελές. Παρ όλο που αυτό είταν επικίνδυνο, επειδή περνούσαν από τον εκεί δημόσιο δρόμο μηχανοκίνητα των κατακτητών, πραγματοποιήσαμε την κοινή αυτή εμφάνιση και οι κάτοικοι του Αιτωλικού μας υποδεχτήκανε με ανυπόκριτο ενθουσιασμό. 

Όταν, όμως, την άλλη μέρα επιστρέψαμε στο Κάτω Ξηρόμερο και τον επίεσα να συντάξει και να μου δώσει την έκθεση, που είχαμε πει, το 'σκασε πάλι ξαφνικά τη νύχτα με το τμήμα του, χωρίς να γίνει αντιληπτός, χωρίς ν' αφήσει καμμιά εξήγηση, έστω και μ' ένα απλό σημείωμα. Μυστήριος άνθρωπος. 

Τρεις από τους αντάρτες του δεν τον ακολούθησαν και προσχώρησαν στο δικό μου τμήμα. Απ' αυτούς έμαθα πολλά για τον Άθω. Πάντα παράξενη ήταν η συμπεριφορά του.  Καμμιά σταθερότητα δεν είχε. Η ομάδα του είταν έτοιμη να διαλυθεί. Όπως πραγματικά στο τέλος διαλύθηκε. Κι ο ίδιος, πριν περάσει πολύς καιρός, χρεοκοπημένος, παρατημένος απ' όλους και περιφρονημένος, ποιος ξέρει και με τι τύψεις στη συνείδησή του για τη λιποταξία του από τον Άρη, που τόσο εμπιστοσύνη του είχε δείξει και τόσο τον είχε ανεβάσει στα πρώτα βήματα του αντάρτικου, ποιος ξέρει και από το ψυχικά πλέγματα, που μπορεί να τον τυραννούσαν και να τον παράσερναν στα παράξενα παραστρατήματά του, εγκατέλειψε τελικά τα ένδοξα ελληνικά βουνά, όπου μπορούσε κι ο ίδιος να δοξασθεί και κούρνιασε μέσα στην Αθήνα. 

Λέχθηκαν πολλά γι' αυτόν και την κατοπινή του πορεία. Είπαν μερικοί ότι είχε καταφύγει στη Μέση Ανατολή. Είπαν άλλοι ότι μετά τη διάλυση του ΕΛΑΣ είχε τεθεί επικεφαλής στρατιωτικών τμημάτων και καταδίωκε τους Ελασίτες και τους Εαμίτες στην περιοχή της Άμφισσας. Τίποτε γι' αυτά δε μπορώ να ξέρω. Αναγκάστηκα, όμως, να αναφέρω όλα όσα είξερα γι' αυτόν με κίνδυνο να γίνω κουραστικός, επειδή ο συγγραφέας του "Αντάρτικου", Φοίβος Γρηγοριάδης, χωρίς να τον έχει γνωρίσει, πίστεψε όσα του σέρβιρε ο ανεξιχνίαστος αυτός τύπος, που καραδοκούσε πάντα στο σκοτάδι και "φορούσε" πάντα μια "μάσκα", χωρίς να τολμά να δείξει το αληθινό του πρόσωπο, και μια που του δόθηκε άλλη μια φορά η ευκαιρία να επιχειρήσει να πλήξει κι από την πλευρά αυτή τον Άρη, παρουσίασε τον Άθω, ως επικίνδυνο αντίπαλό του και ότι τάχα η ηγεσία του Κ.Κ.Ε.είχε σκοπό να τον προβάλει ως αρχηγό της Ρούμελης και άλλα παρόμοια, λες και η ηγεσία δεν είχε στελέχη δικά της και θα εμπιστευόταν σε ανθρώπους σαν τον Άθω Ρουμελιώτη.

Μία φορά, όπως είπαμε, από γενικότερη σκοπιά, και η περίπτωση αυτή, άσχετα από οποιαδήποτε υποκειμενικά στοιχεία, εντάσσεται αντικειμενικά στο πλαίσιο των αντεθνικών και αντιλαϊκών επιδιώξεων των ξένων και των Ελλήνων αντιδραστικών. Χρησίμευσε κι αυτή, ως ένα ακόμη μέσο για την επίθεσή τους κατά του αντάρτικου αγώνα και η συκοφάντησή τους (....)"

Σημείωση Ε.Ι : οι φωτογραφίες που επιλέξαμε για την εικονογράφηση του κειμένου προέρχονται: η 1η και η 4η από τον Σπύρο Μελετζή, η 2η από τον Δ. Μεγαλίδη, ενώ η 3η εμπεριέχεται στο προαναφερθέν βιβλίο του "Καπετάν Θωμά. 

blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"