Πως το ΕΑΜ προστάτευσε τα Δάση της Ευρυτανίας...

"Το ΕΑΜ τούς έδινε τα δάση, που από καταβολής ρωμαίικου ήτανε δημόσια, βιός όχι του χωριού, μα του κουβέρνου."

Ένα πολύτιμο ιστορικό ντοκουμέντο σάς παρουσιάζουμε σήμερα μέσα από τις ηλεκτρονικές σελίδες του "Ευρυτάνα ιχνηλάτη" . Πρόκειται για μία πρωτοποριακή Διακήρυξη του - πάντα ριζοσπαστικού - ΕΑΜ Ευρυτανίας, που αφορούσε την προστασία των Δασών μας επί κατοχής. Εμπνευστής και συγγραφέας της ήταν ο πρωτοπόρος αντιστασιακός αγωνιστής  Γεωργούλας Μπέικος ο οποίος υπήρξε και ο συντάκτης του περίφημου "Κώδικα Ποσειδώνα" αυτής της εμβληματικής χάρτας της Λαϊκής Αυτοδιοίκησης!

Και ποιος ήταν ο σωστός τρόπος, η καλύτερη μέθοδος για την προστασία των δασών μας; 

Να παραχωρηθούν αυτά στις Κοινότητες των Αγροτών οι οποίες θα είχαν και την ευθύνη της διαχείρισης, της περιφρούρησης και της μελλοντικής προσεκτικής και μετρημένης αξιοποίησής τους προς όφελος όλων των ανθρώπων.

Όπερ σημαίνει Συλλογική Λαϊκή Περιουσία όλης της Κοινότητας και ΟΧΙ απλά κτήμα του εκμεταλλευτικού αστικού κράτους και των κυβερνήσεών του. Ένα τρανταχτό παράδειγμα για το τι σημαίνει αληθινή κοινωνικοποίηση των δημοσίων αγαθών, με πολύτιμα διαχρονικά συμπεράσματα χρήσιμα και για το σήμερα και για το αύριο!

Παραθέτουμε, στη συνέχεια, το σχετικό απόσπασμα από το βιβλίο του αλησμόνητου Γεωργούλα Μπέικου, υπό τον τίτλο: "Η λαϊκή εξουσία στην Ελεύθερη Ελλάδα, εκδ. Θεμέλιο, 1977). Κατά τη μεταφορά διατηρήσαμε την ορθογραφία του πρωτοτύπου.

Ιδού:

*****

Εν' απόβραδο το Δεκέμβρη του 42 βλέπω να περνάει στην πλατεΐτσα του χωριού μου ένανε Κοριτσιώτη με φορτωμένο το μουλάρι του κορμιά ξεφλουδισμένα νεαρών ελατόδεντρων, για πασάλους. Για όσους δεν ξέρουνε: η φασουλιά είναι αναρριχητικό φυτό. Της μπήχνουμε στη φωλιά της ένανε πάσαλο, το λεγόμενο φασουλόκλαρο, ανεβαίνει κι ανθίζει και καρπίζει. 

Μα είναι σωστό έγκλημα να πετσοκόψεις εκατοντάδες νεαρά έλατα για το σκοπό αυτό, όταν μπορείς να χρησιμοποιήσεις κλαδιά από πλάτανο.

Σαν είδα το μουλαροφόρτι, βγήκ' από τα ρούχα μου. Και του έψαλα τον αναβαλλόμενο εκείνου του ελαφρόμυαλου.

Στο σπίτι φιλοξενούσα τότε, μισοπαράνομους, τον πρόεδρο και το γραμματέα της Επαρχιακής Επιτροπής ΕΑΜ Ευρυτανίας. Τον πρώην διοικητή της Υποδιοίκησης Χωροφυλακής Ευρυτανίας ταγματάρχη Σταύρο Ξανθάκη και τον εν ενεργεία εισαγγελέα πλημμελειοδικών Ευρυτανίας Χρ. Αρχιμανδρίτη. Σαν ανέβηκα και με είδανε αναστατωμένο, ρωτήσανε την αιτία. Τους είπα το λόγο. 

Και πάνω στην κουβέντα μού ήρθε και  διατύπωσα τη γνώμη να κάνουμε μια Διακήρυξη τώρα δα στον Ευρυτανικό λαό να του παραχωρούμε εξ ονόματος του ΕΑΜ τα δάση και να του ζητάμε να τα προστατέψει ο ίδιος μ' όλη την αυστηρότητα που χρειάζεται.

-Γράψε την, είπε ο Ξανθάκης, και να την υπογράψουμε. Αμ' έπος, αμ' έργον! Τι λες, Χρήστο;

-Και με τα τσαρούχια, που λένε στο χωριό μου το Κομπότι, συμφώνησε κι ο γραμματέας.

Βάλιας Σεμερτζίδης- Συνεδρίαση Αυτοδιοίκησης στα Άγραφα

Έκατσα και την έγραψα.

Έλεε, πως, τα δάση, ανεχτίμητος πλούτος και το αυριανό βασικό εισόδημα του Ευρυτανικού λαού, πρέπει να διαφυλαχτούνε σαν κόρη οφθαλμού. Ότι μέχρι σήμερα ο Ευρυτάνας δεν είχε κανένα ή ελάχιστο διάφορο από τα δάση, γιατί του τα είχε απαλλοτριώσει το κράτος. Ότι τα δάση δικαιωματικά ανήκουνε στις κοινότητες, στις οποίες υπάγεται η περιοχή του κάθε δάσους. Το ΕΑΜ, αποκαθιστώντας δικαιοσύνη σ' αυτόν τον τομέα, παραχωρεί από σήμερα τα δάση στο φυσικό δικαιούχο τους, τις Κοινότητες. Οι Κοινότητες από σήμερα πρέπει να θεωρούνε ιδιοκτησία τους και περιουσία τους τα δάση της περιοχής τους και να τα περιφρουρήσουνε από κάθε απειλή, από το τσεκούρι, τη φωτιά, την αλόγιστη υλοτόμηση. Κι ως την ημέρα που θα γίνει δυνατή η αξιοποίησή τους κι εκμετάλλευσή τους από τις ίδιες τις Κοινότητες, που οι κάτοικοί τους θα καρπώνονται στο εξής το εισόδημα από τα δάση.

Αυτά έλεγε περίπου η Διακήρυξη. Την υπογράψανε ο Πρόεδρος Γιωργάκης Ολύμπιος κι ο γραμματέας της Ε.Ε. ΕΑΜ Ευρυτανίας Ν. Σκουφάς.

Την άλλη μέρα την τοιχοκολλήσαμε στο μαγαζί, τη διάβασε ο κόσμος, έκανε δυνατή εντύπωση. Το ΕΑΜ τους έδινε τα δάση, που από καταβολής ρωμαίικου ήτανε δημόσια, βιός όχι του χωριού, μα του κουβέρνου.

Τη στείλαμε και στ' άλλα χωριά, διαβάστηκε στις εκκλησιές. Παντού τη δεχτήκανε τουλάχιστο με ικανοποίηση. Και θέλω να πιστεύω, πως εκείνη η Διακήρυξη έπαιξε τον ευεργετικό της ρόλο στο να μη γίνουνε ζημιές στα δάση της Ευρυτανία τον καιρό της κατοχής. Ο λαός τα θεωρούσε δικό του βιός και σαν τέτοιο τα διαφύλαξε, τα προστάτεψε.

Απ' ότι ξέρω εκείνη η Διακήρυξη ήτανε και το πρώτο ντοκουμέντο στον καιρό της Αντίστασης αναφορικά με τα δάση*

(* Στο "Πρόγραμμα της Φιλοπροόδου Ενώσεως Καροπλεσίου, 1933, περιλαμβάνεται ότι "τα δάση πρέπει να παραχωρηθούν στις Κοινότητες και η εκμετάλλευση αυτών να γίνεται με σύστημα από συνεταιρισμούς εκάστης κοινότητας...")

blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"