Κυριακή 25 Φεβρουαρίου 2018

Μία πολύτιμη μαρτυρία του θρυλικού ΔημοΤσέλιου για τους πρώτους Κατσαντωναίους!

Ο ατρόμητος Κατσαντώνης - του λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου

Σας παρουσιάζουμε μία σπάνια εξομολόγηση του θρυλικού αγωνιστή του '21 Δήμου Τσέλιου (πιθανόν ο "Γεροδήμος" των δημοτικών τραγουδιών μας;) που αναφέρεται στη σύνδεσή του με τον πρώτο ένοπλο πυρήνα του Κατσαντώνη στα 1804, εποχή που -κατά τον ΔημοΤσέλιο- ο αδούλωτος σταυραετός των Αγράφων δρούσε με μια χούφτα μόνο παλικάρια. Σημαντικής ιστορικής αξίας η αναφορά του Δημοτσέλιου στους πέντε πρωτοξεκινητάδες της επαναστατικής απειθαρχίας εκείνων των καιρών, καθώς και στην μετέπειτα ένταξη του Γ. Καραϊσκάκη στον, αυξανόμενο πλέον, Κατσαντωνέικο  νταϊφά!

Ιδού:

================

"Ηύρα ένα Ζαφείρη κλεφτικάτον από την Ακαρνανία, κάθονταν στην Αγία Μαύρα. Μου λέει αυτός: Δήμο τι χαλεύεις να πας με καράβια; Έρχεσαι να πάμε στο Καρπενήσι; Βγαίνεις και κλέφτης. Μ' επήρε τον Ιούλιο μήνα στα 1804...

Ο Γιωργάκης ήτον Καπετάνιος και ο Ζαφείρης ήτον γαμπρός του. Εστάθημεν, τον Ιούλιον μήνα εξεκινήσαμεν. Επήγαμεν στο Καρπενήσι. Αρματολός ο Καπετάν Γιωργάκης με μπουγιουρντί. Εκάθησα ως τις 10 Απριλίου, Λαμπρή.

Έσμιξα τον Κατζαντώνη. 4 νομάτοι εγινήκαμε πέντε. Αντώνης, Λεπενιώτης, Τζόγκας και ένας Θοδωρής 4,  εγώ 5.  Ξακολουθάγαμεν την κλεψιά τότε διάφορους πολέμους. Ερχόντανε και μεγαλώναμε. Εξακολουθάγαμε. Εμεγάλωσε ο Αντώνης, έτρεμε η τουρκιά. 

Στα 1805 ήλθε και ο Καραϊσκάκης. Έσμιξε με τον Αντώνη κι αυτός. Έφυγε ο Καραϊσκάκης από το Πρεμέτι, από τη φυλακή. Εγίνηκε και αυτός πρώτη σκάλα, καθώς ήμουν και εγώ. Λεπτότερος και ψηλότερός μου, δεν είχε όψη καλή. Τότε με τον Καραϊσκάκη απόκτησα πιστή αγάπη. Από τότε. Εσκοτώσαμε τον Λιάζαγα τον Βεληγκέκα. Εμείς είμεθα 40, εκείνοι χίλιοι... "

[Γεωργίου Τερτσέτη, Έργα (επιμέλεια Ντίνου Κονόμου) τόμ. Γ', Απομνημονεύματα Αγωνιστών 1821, Αθήνα 1970, σ. 428.] 


ΥΓ: Η... ιχνηλασία από το βιβλίο του αείμνηστου εκλεκτού Ευρυτάνα συγγραφέα Δημήτρη Σταμέλου υπό τον τίτλο: "Κατσαντώνης, η αποθέωση της παλικαριάς", βιβλιοπωλείον της Εστίας).

Παρασκευή 16 Φεβρουαρίου 2018

"Είμαι του Ε.Λ.Α.Σ αντάρτης και στα όρη τριγυρνώ..." !

ΕΛΑΣίτης στο Καρπενήσι - φωτο από "Κόκκινο φάκελο"

Στις 16 Φλεβάρη του 1942, κυκλοφόρησε η Ιδρυτική Διακήρυξη του Ε.Λ.Α.Σ, του λαϊκού στρατού της ΕΑΜικής Αντίστασης! 

Η αδούλωτη Ευρυτανία, ανταρτογέννα και φλάμπουρο της Ελεύθερης Ελλάδας, έγραψε χρυσές σελίδες στο ένδοξο βιβλίο της αντιστασιακής ιστορίας αυτής της χώρας! Μια χούφτα ένοπλοι λεβέντες με επικεφαλής τον αθάνατο Άρη του δίκαιου λαϊκού πολέμου, ξεκίνησαν από τα περήφανα "βελουχιώτικα" βουνά μας ανάβοντας τη φλόγα του ξεσηκωμού κόντρα στο φασίστα κατακτητή και τους δωσίλογους συνεργάτες του (βλ. εδώ). Μέσα στους πρωτοξεκινητάδες του αγώνα ήταν και πολλά διαλεχτά παλικάρια του τόπου μας, αληθινά δισέγγονα του Κατσαντώνη και του Καραϊσκάκη, άξια τέκνα της φτωχής αγροτιάς και της διανόησης του νομού μας. Όνειρό τους η χιλιάκριβη η Λευτεριά και η πολυπόθητη Λαοκρατία, αυτά τα μεγάλα ευγενή οράματα που θα φωτίζουν για πάντα τα μονοπάτια της Απελευθέρωσης του Ανθρώπου από τα δεσμά της σκλαβιάς και της εκμετάλλευσης! 
Το αετόμορφο Βελούχι μας, απ' όπου πήρε το αντάρτικο προσωνύμιό του ο Άρης!

Υπό διαφορετικές συνθήκες, αυτή η σημαντική επέτειος της ίδρυσης του Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού θα εορτάζονταν πανελλαδικά και με ιδιαίτερες τιμές! Η δε πρωτοπόρα Ευρυτανία, η Αγία Λαύρα της Αντίστασης, θα αποτελούσε κομβικό σταθμό στην ιστορική μνήμη της χώρας! "Τη σήμερον ημέρα" όμως... προέχουν "άλλα", αφού στους χαλεπούς καιρούς της λήθης που βιώνει τόσο ο τόπος μας όσο και όλη η πατρίδα, ο σύγχρονος ραγιαδισμός και η υποτέλεια στους ξένους και ντόπιους αφεντάδες φαίνεται να καταλαμβάνουν περισσότερο "ζωτικό χώρο" απ' ότι τα φωτεινά παραδείγματα των λαμπρών αγωνιστών της τιμής και της λευτεριάς. 

Όπως και να 'χει, από το δικό μας δυσδιάκριτο μετερίζι, θα τιμήσουμε με τον τρόπο μας την εποποιία των λαϊκών ηρώων, παραθέτοντας τους παρακάτω στίχους από ένα χαρακτηριστικό αντάρτικο τραγούδι. Άλλωστε... "οι ζευγάδες μπορεί σιγά-σιγά να φεύγουν, η σπορά όμως μένει"!


Είμαι του Ε.Λ.Α.Σ αντάρτης     
και στα όρη τριγυρνώ
και για την ελευθεριά μας 
και τον θάνατο αψηφώ.     

Το τουφέκι μου στον ώμο
το σπαθί μου στο πλευρό
απ' τα όρη κατεβαίνω 
τους φασίστες κυνηγώ. 

Δεν φοβάμαι την κρεμάλα
δεν φοβάμαι το σχοινί
και στο διάβα μας όλοι τρέμουν 
Ράλληδες και Γερμανοί.       

Ράλληδες ταγματαλήτες
Μπουραντάδες, Γερμανοί
τα κεφάλια σας θα πέσουν 
απ' τ' αντάρτικο σπαθί.   

Μάνα μου, γλυκιά Ελλάδα
ο αντάρτης του Ε.Λ.Α.Σ
θα σ' ανάψει τη λαμπάδα 
της τιμής, της λευτεριάς.



ΥΓ: "Κλικάροντας" στους παρακάτω τίτλους-αφιερώματα του blog μας, μπορείτε να κάνετε ένα ιστορικό ταξίδι στα μονοπάτια του Ε.Λ.Α.Σ στην ανταρτομάνα Ευρυτανία!

Δομνίστα Ευρυτανίας: Η Αγία Λαύρα της Αντίστασης!

Κρίκελλο 1942: Φλάμπουρο Αντίστασης σε όλη την κατεχόμενη Ευρώπη


* Χρύσω μ' , τιμή σου οι πληγές σου!


"Κλέαρχος-Μικρό Χωριό"!


28-4-1943: Γιορτή της Λευτεριάς στο Καρπενήσι




Τρίτη 13 Φεβρουαρίου 2018

Εν επιγνώσει

Στα ελεύθερα λιβάδια - Καμάρια Αγράφων


"Η καρδιά του ανθρώπου, μακριά από τη φύση, γίνεται σκληρή."

(Ινδιάνικη ρήση)

blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"

Τετάρτη 7 Φεβρουαρίου 2018

Για κείνους τους περήφανους ταπεινούς...



Ευρυτανικά βουνά

λεύτεροι βιγλάτορες της Ιστορίας 

και των καθαρών στοχασμών,

κάθε βασανισμένη πέτρα σας

κι αιματοποτισμένη δρασκελιά σας

σέρνουν τραγούδι αγέρωχο,

για κείνους τους ξυπόλητους Προμηθέες 

που σας φύλαξαν άπαρτα κάστρα,

για κείνους τους περήφανους ταπεινούς

που έπεσαν για τη Ζωή!


ΥΓ: Αφιερωμένο στους λησμονημένους Ευρυτάνες αγωνιστές, εκείνους που σε τούτα τα βουνά δίδαξαν με τις θυσίες και τη στάση ζωής τους πως κανείς τύραννος δεν είναι ανίκητος! 


Δευτέρα 5 Φεβρουαρίου 2018

Αμόλευτοι λογισμοί



Από φτωχούς γεννήθηκα σ’ ένα Χωριό ένα βράδυ.
Στην κούνια μου παράστεκαν η Νύχτα η κρύα κι η Φτώχεια.
Το πρώτο ο αγέρας μού 'φερε στα σπάργανα το χάδι.
Το πρώτο κλάμα μου έσκυψαν να πιουν τα πρωτοβρόχια.
Τη γύμνια μου χαρήκανε βοριάδες και λιοπύρια
και την καρδιά μου μοίρασαν της γης οι αγάπες όλες.
Μέσα στη φτώχεια πλούτισα του πόνου τα ζαφείρια
κι όπου το δάκρυ στάλαξε φουντώσαν άγριες βιόλες.
Μπορεί, δε λέω, να διάβασα κι εγώ δυο- τρία βιβλία,
μα στο σκολειό δεν μ’ έμαθαν, όσα οι καιροί στις ρούγες.
Κι οι λογισμοί μου αμόλευτοι, μακριά από τρένα ή πλοία,
με του βοριά ταξίδεψαν μονάχα οι φτερούγες.
Σοφός ο λόγος. Κι έμεινα με του λαού τη γνώμη,
με τη σοφία που κρύβεται χρυσόσκονη στην άμμο.
Για μένα ούτε συστήματα, κούφιες ιδέες και νόμοι.
Πολλοί οι θεοί, τον άνθρωπο τον ένα πως να τον κάμω...

[απόσπασμα στίχων του ποιητή Θανάση Κυριαζή (1887-1950) με καταγωγή από τον Προυσό Ευρυτανίας]