Σάββατο 27 Ιουλίου 2013

Ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ για την τραγωδία της Νιάλας!


Ο τόπος της θυσίας - Νιάλα Αγράφων (φωτο: "Ευρυτάνας ιχνηλάτης")

Ένας νέος σκηνοθέτης ο Στάθης Γαλαζούλας πραγματοποίησε ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ για την άγνωστη τραγωδία της Νιάλας, αυτό το μοναδικό συγκλονιστικό ιστορικό γεγονός για το οποίο το blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης" είχε κάνει παλαιότερα αναλυτικά αφιερώματα μνήμης [δείτε: α) εδώ και β) εδώ].

Η ταινία φέρει τίτλο: "ΝΙΑΛΑ, ΜΙΑ ΞΕΧΑΣΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ"! Πρόκειται για μια σπουδαία κινηματογραφική δουλειά που συγκινεί βαθιά, ενώ παράλληλα εκπέμπει σημαντικά διαχρονικά μηνύματα! Το εν λόγω ντοκιμαντέρ γυρίστηκε στη Νιάλα των Αγράφων με πρωταγωνιστή τον επιζώντα αντάρτη του ΔΣΕ Βασίλη Φυτσιλή!

Όπως αναγράφεται και στους τίτλους: «το σπικάζ της ταινίας στηρίχτηκε κυρίως στο κείμενο “ψυχή βαθιά στη Νιάλα” του blogspot Ευρυτάνας ιχνηλάτης». 

Απ' ότι γνωρίζουμε η ταινία θα προβληθεί σύντομα και σε κάποια φεστιβάλ, για τα οποία θα σας ενημερώσουμε και από την πλευρά μας.

Με τη σύμφωνη γνώμη του σκηνοθέτη προβάλλουμε στο blog μας το ντοκιμαντέρ...

(Κάντε "κλικ" στον παρακάτω σύνδεσμο)

https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=Qhaye5rsjMQ#t=15






Δευτέρα 22 Ιουλίου 2013

Μια αγνή ψυχή



Μια αγνή ψυχούλα πέταξε ψηλά στους αιθέρες της ελευθερίας! Η Μαίρη μας ήταν άνθρωπος αληθινά ελεύθερος και αδέσμευτος από τις συμβατικότητες και τα ευτελή! Μια βαθιά ανθρώπινη ύπαρξη και καλλιτεχνική φύση που ήξερε να αγαπάει! Είναι προτέρημα αυτό: να αγαπάς! Όχι μόνο την οικογένειά σου και τους «δικούς σου» αλλά ευρύτερα τον Άνθρωπο! Για τη Μαίρη αυτή η αντίληψη δεν ήταν κάτι σαν… καθήκον, αλλά μια αυτονόητη διαδικασία, απόλυτα συνδεδεμένη με την ίδια την ανθρώπινη υπόσταση. Η καλοσύνη, η τρυφερότητα, ο αλτρουισμός, η αλληλεγγύη απέναντι στον διπλανό, στον γνωστό και στον άγνωστο, ήταν για εκείνη συνειδητή στάση και τρόπος ζωής. Και όλα τούτα τα έκανε πράξη, σε κάθε βήμα της, από παιδί μέχρι τη δύση του βίου της! Στα εύκολα και στα δύσκολα, με ένα μαγικό δικό της «κλικ», έβρισκε «τον τρόπο» να στηρίξει και να βοηθήσει διακριτικά χωρίς ποτέ ο αποδέκτης να νιώσει προσβεβλημένος! Ίσως γι’ αυτό κιόλας να ήταν τόσο αξιολάτρευτη σε τόσους διαφορετικούς ανθρώπους. Η Μαίρη αγάπησε και αγαπήθηκε, άρα ΕΖΗΣΕ αληθινά! Ήταν παράφορα ερωτευμένη με την τέχνη, με τον κινηματογράφο, το θέατρο, τη φωτογραφία, την ποίηση, τη συγγραφή και σε αυτούς τους τομείς δημιούργησε προσφέροντας τις πιο ευαίσθητες πτυχές της ίδιας της ψυχής της. Λένε ότι ο άνθρωπος πεθαίνει μονάχα όταν ξεχνιέται. Η Μαίρη θα ζει και θα είναι παντοτινά μαζί μας, σε εκείνα τα αγαπημένα διαχρονικά φιλμάκια, στις σελίδες των βιβλίων που θα ξεφυλλίζουμε, στην παρεούλα με το κρασάκι, στις χειμωνιάτικες νύχτες δίπλα από το τζάκι, στα καλοκαιρινά βράδια στην αστροφεγγιά, στα κατακόκκινα λουλούδια που λάτρευε…

Πέμπτη 11 Ιουλίου 2013

Σαρακατσάνικο κονάκι!



Τούτη η καλύβα-κονάκι που βλέπετε ήταν το αυτοσχέδιο σπίτι των Σαρακατσάνων, των νομάδων ορεσίβιων βοσκών που από αρχαιοτάτων χρόνων ζούσαν και περιδιάβαιναν τον ευρύτερο ορεινό κορμό της Πίνδου με κύρια κοιτίδα τους τα δυσπρόσιτα Άγραφα.

Πως έφτιαχναν όμως αυτή την καλύβα οι Σαρακατσαναίοι; Αφού πρώτα διάλεγαν το κατάλληλο σημείο για την εγκατάσταση και το καθάριζαν καλά, κατόπιν έμπηγαν στο έδαφος έναν μικρό ξύλινο πάσσαλο με μια διχάλα (“φουρκάκι”) όπου από εκεί θηλύκωναν μια τριχιά την οποία και τέντωναν σε μια απόσταση- περίπου 20 πόδια. Στην άκρη αυτού του σχοινιού έδεναν ένα μυτερό ξύλο που περιστρέφοντάς το στο χώμα χάραζαν την περίμετρο ενός κύκλου που θα όριζε και τα «θεμέλια» της καλύβας (πέντε έξι μέτρα ήταν η διάμετρος).

Στη συνέχεια διάλεγαν γερά ελατίσια κλαριά (“μπηχτάρια”), τα οποία φύτευαν ολόγυρα βαθιά μέσα στο χώμα και έτσι κατασκεύαζαν τον περιμετρικό κάθετο σκελετό.

Σειρά είχε τώρα το σκάρωμα της θολωτής στέγης του κονακιού, η επονομαζόμενη “κατσούλα”! Αρχικά έφτιαχναν τη βάση, δηλ. ένα στρογγυλό στεφάνι από βίτσες. Εκεί επάνω έδεναν ψηλόκορμα ευλύγιστα κλαριά, τόσα όσα και τα μπηχτάρια. Τούτα τα λύγιζαν όλα μαζί και τα έδεναν στην κορφή τους, με αποτέλεσμα να έχουμε ένα ιδιόμορφο «τρούλο», τον οποίο και σήκωναν με ένα μακρύ ξύλο σε ύψος περίπου 2,5 μέτρων. Τον κατακόρυφο στύλο στήριξης τον κάρφωναν στο κέντρο της καλύβας. Σχεδόν πάντοτε στην εξωτερική κορυφή του θόλου τοποθετούσαν έναν ξύλινο σταυρό για την «προστασία» ή κάποιο κλαράκι για το «γούρι», όπως όριζε η παλιά σαρακατσανέικη παράδοση!   
    
Ακολουθούσε το “χάρτωμα”, το δέσιμο όλου του σκελετού! Αυτόν, λοιπόν, τον έπλεκαν με απίστευτη μαεστρία, από κάτω προς τα πάνω και γύρω- γύρω, χρησιμοποιώντας εύκαμπτες βέργες από λεπτόκλαρα, τα λεγόμενα “λούρα”. Σχημάτιζαν έτσι αλλεπάλληλους ομόκεντρους κύκλους ως προς την περιφέρεια της καλύβας, στεριώνοντας κατ’ αυτό τον τρόπο και με φυσικές δεσιές όλη την κατασκευή που αποδεικνύονταν ιδιαίτερα ανθεκτική στους αέρηδες των βουνών. 


Στο τελικό στάδιο είχαμε το σκέπασμα του σκελετού (“σάλωμα”)! Καλύπτονταν με ότι προστατευτικό υλικό παρείχε ο τόπος, π.χ. άχυρα, διάφορα φυλλώματα όπως φτέρες, πυκνές στρώσεις από θάμνους, καλάμια, ακόμη και με ελατολατσούδες! Κάθε ψηλότερη στρώση καβαλούσε τη χαμηλότερη ούτως ώστε το νερό της βροχής να ρέει χωρίς να διεισδύει στο εσωτερικό. Πολλές φορές πασάλειβαν την καλύβα και με ένα είδος αυτοσχέδιας λάσπης που λειτουργούσε ως επιπλέον μόνωση! Αξίζει να αναφερθεί ότι στα διάφορα στάδια της κατασκευής συμμετείχαν άντρες και γυναίκες.

Στο κονάκι τους οι Σαρακατσάνοι άφηναν μονάχα ένα άνοιγμα, την πόρτα, η οποία τοποθετούνταν είτε προς την ανατολή είτε προς το νότο. Η φωτιά έκαιγε πάντα στη μέση της εστίας και η οικογένεια κοιμόταν συνήθως κατάχαμα, γύρω από τη φωτιά και με τα πόδια στραμμένα σε αυτήν. Σε πολλές περιπτώσεις όμως σκάρωναν, σε απόσταση 30-40 πόντους από το χωμάτινο δάπεδο κάνα ντιβανοκρέβατο ή τραπεζοκάθισμα, ακόμα και ξυλόραφα στα πλαϊνά. Το εικονοστάσι βέβαια ήταν πάντα σε… περίοπτη θέση! Τα κονάκια έλαμπαν από περιποίηση και καθαριότητα πάντα με τη φροντίδα της άξιας και ικανής Σαρακατσάνισσας  γυναίκας.



Κι’ όμως, σε τούτα τα ταπεινά καλύβια έζησαν οικογένειες, μεγάλωσαν και σπούδασαν παιδιά που βγήκαν επιστήμονες!