Τρίτη 29 Νοεμβρίου 2022

Φθινοπωρινές μνήμες


Από την Ευρυτάνισσα κυρά Λένη


Το φθινόπωρο έφτασε στο τέλος του, μπαίνει πια ο χειμώνας, αλλά προτού το αποχαιρετίσουμε ας αφήσουμε την αγαπημένη μας κυρά Λένη να μας θυμίσει αλλοτινά "χινοπωρινά χρόνια".

Ας απολαύσουμε την παρακάτω διήγησή της:


*****

Στην όμορφη Ευρυτανία μας, νιώθεις τις διαφορετικές εποχές του χρόνου. Δεν είναι όπως στην Αθήνα και γενικά στις τσιμεντένιες μεγαλουπόλεις που δεν μπορείς ούτε καν να τις ξεχωρίσεις. 

Το φθινόπωρο, εδώ στα ψηλά βουνά, η φύση φτιάχνει το δικό της ζωντανό ζωγραφικό πίνακα. Καταρχάς το κλίμα είναι ευχάριστο, χωρίς τις ζέστες του καλοκαιριού. Το δροσερό αεράκι του φθινοπώρου συνδυάζεται με τον γκριζογάλανο ουρανό. Τα φύλλα των δέντρων αρχίζουν να κιτρινίζουν και σιγά-σιγά να πέφτουν. Τα φθινοπωρινά χρώματα στα δάση μας, δημιουργούν μια πανέμορφη εικόνα με διάφορες αποχρώσεις. Είναι σαν να βλέπεις μια δεύτερη, αλλά αλλιώτικη άνοιξη. Όλα αυτά μας δίνουν μία αίσθηση μελαγχολίας. 
Όμως μαζί με αυτή, υπάρχει και η χαρά. Ιδίως τα παλιότερα χρόνια... 

Διότι τότε, που τα χωριά μας ήταν ζωντανά, που υπήρχε κόσμος και οι άνθρωποι ασχολούταν με τη γη και ζούσαν από αυτή, το φθινόπωρο είχε κι άλλες χάρες και χρησιμότητα αφού ξεκινούσαμε και τις διάφορες αγροτικές εργασίες. Όπως το πάτημα των σταφυλιών που τα μαζεύαμε αρχάς Σεπτεμβρίου. Στο πάτημα μαζευόμασταν μικροί-μεγάλοι και γινότανε γιορτή! Γέλια, αστεία, τραγούδια. Οι Ευρυτάνες χαιρότανε ιδιαίτερα αυτό το ξεχωριστό γεγονός. Μετά από λίγο καιρό έβγαινε κι ο μούστος και τότε οι μητέρες μας φτιάχνανε μουσταλευριά και μουστοκούλουρα που ήτανε ότι καλύτερο για μας τα παιδιά. 

Το Φθινόπωρο, το μήνα Οκτώβριο, είχαμε και το μάζεμα των καρυδιών. Αυτό δεν ήταν και τόσο εύκολο όπως μπορεί να φαντάζονται μερικοί. Έπρεπε ένας άντρας να μπορεί να ανεβαίνει με επιδεξιότητα επάνω στα δέντρα. Κρατώντας ένα ίσιο μακρύ και χονδρό ξύλο, χτυπούσε τα κλωνάρια της καρυδιάς έτσι ώστε να πέφτουν στη γη τα καρύδια. Από κάτω οι νοικοκυραίοι μάζευαν τον καρπό.

Αυτό το μήνα πάλι είχαμε και τη συγκομιδή στα κάστανα. Άνοιγε το κάλυμμά τους και με παρόμοιο τρόπο γινότανε το μάζεμα. Γεμάτα τα τσουβάλια με φορτωμένα τα γαϊδουράκια έφερναν από το χωράφι στο σπίτι τα δώρα της μάνας γης.

Κι άλλες ακόμα δουλειές μάς περίμεναν το φθινόπωρο. Όπως για παράδειγμα να μαζέψουμε τα κυδώνια για να φτιάξουμε το λαχταριστό γλυκό του κουταλιού με τα ασπρισμένα αμύγδαλα και το άρωμα της αρμπαρόριζας να σου τρυπά τη μύτη. Να μαζευτούν επίσης τα ρόδια. Αυτά τα δέναμε δυο-δυο με σχινάκια και τα κρεμούσαμε στο υπόγειο από τα καδρόνια του ταβανιού.

Το φθινόπωρο, Οκτώβρη και Νοέμβρη, σπέρναμε και τα διάφορα σιτηρά. Ο κάθε νοικοκύρης με το ζευγάρι τα βόδια του και το υνί όργωνε τη γη για να τη σπείρει. Το υνί, για όσους νεότερους δεν γνωρίζουν, ήταν ένα σίδερο μυτερό που τρύπαγε τη γη και ήταν συνδεδεμένο πάνω σε ένα μεγάλο ξύλο κατάλληλο γι' αυτή τη δουλειά, που το λέγανε αλέτρι. Οι Ευρυτάνες αγρότες περιμένανε με αγωνία τη βροχή σαν δώρο για να μαλακώσει η ξερή γη και να είναι πιο εύκολο το όργωμα και η σπορά.

Ποιος μπορεί πάλι να ξεχάσει και τα ξεφλουδίσματα του καλαμποκιού, αυτή την τόσο ξεχωριστή φθινοπωρινή γιορτή! Μαζευότανε τα βράδια ο κόσμος στους μαχαλάδες, στα σπίτια, με τους σωρούς τα καλαμπόκια για ξεφλούδισμα και ξεκινούσαν τα περίφημα νυχτέρια! Μαζί με το ξεφλούδισμα, στο νυχτέρι στηνότανε και γλέντι τρικούβερτο!!! Μεζεδάκια, τσίπουρο, κρασάκι, μαζί με ιστορίες και παραμύθια, όλοι αντάμα, συγγενείς, φίλοι και γείτονες. Αχ, να ακούς τα τραγούδια στις γειτονιές και να ανοίγει η ψυχή σου. Έτσι με το τραγούδι και με το χορό μάς έπαιρνε πολλές φορές το ξημέρωμα. Μπορεί να είχαμε φτώχια και έννοιες, αλλά όχι αυτό το άγχος το σημερινό που σκοτώνει τον άνθρωπο. Και χωρίς τηλεόραση που άλλωστε δεν υπήρχε. Είχαμε αληθινή επικοινωνία, ανθρώπινη και ζεστή.

Ώσπου ήρθε ο πόλεμος, οι Ιταλογερμανοί κατακτητές, ο βάρβαρος ο φασισμός και μετά ο εμφύλιος με τις διώξεις, όπου μας ξερίζωσε με τη βία το κράτος από τα χωριά μας και διαλυθήκανε όλα. Μετά τον πόλεμο, όσοι ξαναγύρισαν, δεν βρήκαν τίποτε όπως παλιά.

Μου δώσατε την ευκαιρία παιδιά μου να θυμηθώ πολλά. Εμείς οι μεγάλοι σε ηλικία, μένωμε πια με τις αναμνήσεις των παιδικών μας χρόνων.

Καλό χειμώνα να έχετε με υγεία και χαρές στη ζωή σας. Και ποτέ να μην το βάζετε κάτω.

blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"

14 σχόλια:

ΕΥΡΥΤΑΝΑΣ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣ είπε...

Ευχαριστούμε κυρά Λένη για το μοίρασμα των αναμνήσεων...

Ανώνυμος είπε...

Τι ωραίο κείμενο!
Σ.Μ.

Ανώνυμος είπε...

Μια ζωντανή ζωγραφιά η διήγηση της Κυρά Λενης.....για όλους εμάς που τα περισσότερα από όσα περιγράφει τα προλάβαμε και τα ζήσαμε είναι ξεχωριστή στιγμή να διαβάζουμε το κείμενο .Για άλλη μια φορά σε ευχαριστουμε από καρδιάς Κυρά Λενη

PHOTO ΤΙΤΛΟΙ είπε...

Αναμνήσεις και εικόνες από μια υπέροχη και πραγματικά αξιαγάπητη γυναίκα.

Ανώνυμος είπε...

Μια καταπληκτική διήγηση από την κυρα Λενη με «χρώματα και αρώματά»(όπως λέει και το τραγούδι) μιας άλλης εποχής τόσο ξένη σε εμάς!

Μια διήγηση που κλείνει με έναν κεραυνό του άδικου πολέμου που ακολουθεί ταξικός πόλεμος που θα φέρει μια διαλυμένη γη με αναμνήσεις. Αλλά όπως λέει «… έχουμε τη ζωή παρά πολύ αγαπήσει…» (ακόμη ένα τραγούδι)!

Να είσαι καλά κυρα Λένα!

Αμ.Α.

Φυσιολάτρης! είπε...

Τα γραφόμενα της κυρα Λένης έχουν ιδιαίτερο νόημα και αξία...........γιατί δίνουν με τον καλύτερο τρόπο και μια επιπρόσθετη εικόνα..........αυτήν της εποχής της Αυτάρκειας!!!!!!!!!!!

Giannis Pit. είπε...

Όπως πάντα η Κυρά-Λένη έχει τη δύναμη και τη γλαφυρότητα να αγγίζει κάθε ομορφιά της φύσης. Πολύ όμορφο.
Την καλησπέρα μου.

Scorpion είπε...

Να είναι καλά η κυρά Λένη που ξαναζωντάνεψε τις μνήμες της όμορφης εποχής, των εργατών της γης, που παρά τις όποιες δυσκολίες έκαναν τόσα ωραία πράγματα.
Με τα σημερινά μηχανήματα αυξήθηκε η παραγωγή, αλλά βρήκε παρέα το άγχος της τιμής διάθεσης τού αγροτικού προϊόντος.
Καλό χειμώνα σε όλους!!!

Μαρία Κανελλάκη είπε...

Τι ωραίος άνθρωπος που είναι η κυρά Λένη! Γεμάτη νοσταλγικές μυρωδιές φθινοπώρου η διήγησή της, τότε που "χωρίς τηλεόραση, είχαμε αληθινή επικοινωνία, ανθρώπινη και ζεστή".
Γεμάτο σοφία και επίγνωση το γραπτό της, αυτό που χαρακτηρίζει τους ανθρώπους που ζουν απ'τη φύση και μοχθούν γι' αυτήν.
Ας είναι καλά!...

Άρης Άλμπης είπε...

Τυχεροί όσοι ζήσαμε τέτοιες εμπειρίες από τα παιδικά μας χρόνια.
Τα ξετυλίγει τόσο γλαφυρά η κυρά Λένη.
Με ωραία στρωτή γλώσσα. Τι ωραία κι εκείνη η παλιά διατύπωση «αρχάς Σεπτεμβρίου»!

doctor είπε...

KΥΡΑ ΛΕΝΗ ΕΙΣΤΕ ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΗ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΝΟΗΜΑΤΑ. ΘΕΡΜΑ ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ!

ΕΥΡΥΤΑΝΑΣ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣ είπε...

Ευχαριστούμε εγκάρδια την κυρά Λένη μας, μα και όλους εσάς για τις επισκέψεις, τις αναδημοσιεύσεις και τα όμορφα σχόλια.
Καλό χειμώνα να 'χουμε!

Ελένη Φλογερά είπε...

Υπέροχη λαογραφική περιγραφή από την κυρά Λένη. Μπορεί τότε οι άνθρωποι να ήταν φτωχοί, ήταν όμως πιο χαρούμενοι σε μια κοινωνία που νοιαζόταν για τον διπλανό.

Scorpion49 είπε...

Όμορφες αναμνήσεις μέσα από τα γραπτά της κυρά Λένη. Έχει το χάρισμα!!!