Τρίτη 13 Φεβρουαρίου 2024

Αναμνήσεις από το χωριάτικο γάμο.


Αφηγείται η Ευρυτάνισσα κυρά Λένη 

στους αναγνώστες του blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"

Τα παλιά τα χρόνια στα ευρυτανικά χωριά οι γάμοι γίνονταν διαφορετικά απ' ότι σήμερα. Κατ' αρχάς εκείνη την εποχή γινόντουσαν κυρίως με προξενιά. Τα έθιμα των καιρών ήταν βλέπετε πολύ αυστηρά και τον πρώτο λόγο τον είχαν οι οικογένειες και οι προξενητάδες και γι' αυτό μην σας φανεί παράξενο που συνήθως οι ενδιαφερόμενοι ερχόντουσαν σε... δεύτερη μοίρα!! Οι συγγενείς, οι φίλοι και οι γνωστοί σύστηναν στους γονείς της νύφης ή του γαμπρού κάποιο παλικάρι ή κάποια κοπέλα από το ίδιο χωριό ή και από άλλα χωριά λέγοντας ότι αυτά τα παιδιά αξίζουν να γίνουν ζευγάρι κι οι οικογένειες να συμπεθερέψουν. Αφού γινόταν η γνωριμία, μετά οι γονείς κανονίζανε αναμεταξύ τους τα της προικός. Γιατί είχαμε κι αυτά, δυστυχώς. Μάλιστα πολλές φορές κάτι τέτοια πάρε-δώσε οδηγούσαν και σε παρατράγουδα, άλλα αστεία κι άλλα δυσάρεστα, αν οι οικογένειες δεν τα βρίσκανε στην προίκα!!! 

Βέβαια δεν γινόταν όλοι οι γάμοι με προξενιά. Υπήρχαν και τότε οι έρωτες, οι αγάπες οι κρυφές, τα νυχτοπερπατήματα και τα ανταμώματα των ερωτευμένων ζευγαριών που χτυπούσε η καρδούλα τους:

"Φέξε μου φεγγαράκι μου να πάω στην αγάπη μου/ εγώ φέγγω ως το πρωί, κι όπου αγάπη ας περπατεί"!

Γιατί η δύναμη της αγάπης κατορθώνει και να ξεπερνάει και να νικάει πολλές φορές τις σκουριασμένες ιδέες.

Όταν οι οικογένειες συμφωνούσαν μεταξύ τους την ημερομηνία του γάμου ξεκινούσαν και οι σχετικές ετοιμασίες. Πρώτα έστελναν τα "καλέσματα" που συνήθως ήταν κουφέτα τυλιγμένα σε λευκό χαρτί κι ένα μικρό μπουκαλάκι με γλυκό κόκκινο κρασί!

Την τελευταία εβδομάδα όμως ήταν τα πιο σπουδαία.

Την Τετάρτη, οι οικογένειες των νεόνυμφων έφτιαχναν τα "προζύμια" δηλαδή την κουλούρα του γάμου! Επάνω χάραζαν διάφορα όμορφα σχέδια με το πηρούνι ή με ξυλοσφραγίδες (πουλιά, σταφύλια, φύλλα, λουλούδια, όλα πανέμορφα)! Μ' αυτά σταύρωναν το γαμπρό και τη νύφη σε κάθε σπίτι χωριστά, όπου γινόταν και μια μικρή γιορτή για αυτό το γεγονός. Την επόμενη μέρα, την Πέμπτη, τα κορίτσια, με τραγούδια, γέλια και πειράγματα, αναλάμβαναν να ψήσουν τα ψωμιά στη γάστρα. Μοσχομύριζε ο τόπος όλος από την ευωδιά της "κουλούρας"!

Την Παρασκευή μαζεύονταν τα κορίτσια με τα δώρα τους στο σπίτι της νύφης όπου αυτή θα έκανε επίδειξη στα προικιά της. Ρούχα, κεντήματα, οικιακά σκεύη κι άλλα καλούδια, νοικοκυριό ολόκληρο! Ύστερα τα "σάκιαζαν" και τα τοποθετούσαν με τάξη στα μπαούλα ώστε να είναι έτοιμα, διότι στη συνέχεια θα έρχονταν με κάθε επισημότητα οι συγγενείς του γαμπρού, οι "προικιαραίοι", με τα άλογά τους, για να φορτώσουν τα μπαούλα με τα προικιά και να τα πάνε με τουφεκιές στο σπίτι του γαμπρού όπου εκεί συνήθως θα έμενε το ζευγάρι. Κι όλα αυτά με τραγούδια, μεζέδες, κρασί και τσίπουρο.

Το Σάββατο γίνονταν και οι ετοιμασίες για το τραπέζι όπου ήταν καλεσμένοι όλοι! Μάλιστα στην Ευρυτανία το χωριό Καλεσμένο πήρε το όνομά του από αυτό. Έβγαινε ο τελάλης στους μαχαλάδες του χωριού και φώναζε: "Χωριανοί, ακούσατε-ακούσατε, την Κυριακή ο Γιάννης παντρεύει την κόρη του κι είστε όλοι καλεσμένοι"!!! 

Στο χωριό υπήρχαν δυο-τρεις άνθρωποι που αναλάμβαναν τα μαγειρέματα. Συνήθως στιφάδο ή κοκκινιστό με μακαρόνια. Η προετοιμασία γίνονταν με επιμέλεια: να καθαριστούν τα κρεμμύδια, η δάφνη, να γίνουν οι σάλτσες, μέχρι το πιπέρι και την ξυλοκανέλα φρόντιζαν, διότι έπρεπε να είναι όλα προσεγμένα και πανέτοιμα ως την παραμικρή λεπτομέρεια. Την Κυριακή από τις 5 το πρωί, άρχιζε να καίει η φωτιά και τα καζάνια να μαγειρεύουν. Άλλοι πάλι ετοίμαζαν τις σούβλες με τα ψητά και τα κοκορέτσια.

Οι γυναίκες έφτιαχναν από την παραμονή η καθεμιά και το δικό της γλυκό. Πιο συνηθισμένα ήταν: ο μπακλαβάς με 20-30 φύλλα ανοιγμένα στο χέρι με μπόλικα καρύδια και σιρόπι από αγνό μέλι, καθώς και λαχταριστές καρυδόπιτες, σιροπιασμένο παντεσπάνι, κουραμπιέδες και πολλά άλλα. 

Εν τω μεταξύ στα σπίτια των νεόνυμφων είχαμε τις τελευταίες ετοιμασίες των παιδιών. Να πω εδώ ότι απαγορεύονταν αυστηρά να δει ο γαμπρός τη νύφη πριν τη μέρα του γάμου. Κι αυτό να ξέρετε ότι τηρούνταν, τότε, σαν κόρη οφθαλμού.

Το Σάββατο το βράδυ στο σπίτι της νύφης  γίνονταν γλέντι. Η κοπέλα πλενόταν με το "αμίλητο νερό" που έφερναν οι φίλες της μαζί με το κόκκινο μήλο της νύφης που είχε επάνω μπηγμένα κέρματα. Αυτό το μήλο θα το πέταγε αργότερα η νύφη στους συγγενείς για την καλή την τύχη.

Την Κυριακή το πρωί οι κοπέλες στόλιζαν τη νυφούλα τραγουδώντας. Την χτένιζαν, την αρωμάτιζαν, της έβαζαν τα φυλαχτά της για το "κακό το μάτι". Κατόπιν της φορούσαν το νυφικό που το είχανε υφάνει στον αργαλειό με νήμα λευκό από ψιλό γνέσιμο στο χέρι. Κεντημένο αριστοτεχνικά χαμηλά και γύρω-γύρω με διάφορα μοτίβα. Πέπλο κοντό ή βέλο δαντελένιο. Παπούτσια μαύρα με χονδρό τακούνι. Στα παπούτσια της νύφης έγραφαν και τα ονόματα των ελεύθερων κοριτσιών κι οποιανής το όνομα έσβηνε θα παντρεύονταν γρήγορα! Ζώνη κεντητή στη μέση της. Στο στήθος φλουριά δύο και τρεις σειρές. Και η ομορφοστόλιστη να λάμπει σαν τριαντάφυλλο τ' Απρίλη.

Στο άλλο σπίτι πάλι, του γαμπρού, είχαμε κι εκεί ετοιμασίες. Μαζευόντουσαν οι φίλοι του κι ο κουμπάρος για να τον ξυρίσουν με διάφορα αστεία, γέλια, μεζέδες και κρασοπότι. Του εύχονταν νάναι "σιδεροκέφαλος" ενώ τον σταύρωναν με νομίσματα που κατόπιν τα έριχναν σε μια πιατέλα με νερό. Ύστερα τον έντυναν με τα επίσημά του: λευκό ή μαύρο πανταλόνι, υφασμένο από τα χέρια της μάνας, γιλέκο με ρολόι κι αλυσίδα στο τσεπάκι, άσπρο πουκάμισο με φαρδιά μανίκια, ζώνη με διάφορα σιρίτια, παπούτσια που είχε παραγγείλει στον τσαγκάρη και μαύρη σκούφια στο κεφάλι. Ο κουμπάρος, που ήταν πολύ σημαντικό πρόσωπο, φόραγε του γαμπρού κι ένα λουλούδι στο πέτο!

Μόλις ολοκληρώνονταν οι ετοιμασίες, ο γαμπρός μαζί με το συμπεθερικό, τους οργανοπαίχτες και με τον στολισμένο φλάμπουρα μπροστά, πήγαιναν στο σπίτι της νύφης. Εκεί γινόταν "το πόδεμα" της νύφης. Ο κουνιάδος πήγαινε να της φορέσει το παπούτσι όμως αυτή έκανε τάχα πως δεν έμπαινε στο πόδι της. Τότε εκείνος έβαζε στο γοβάκι της χαρτονομίσματα ξανά και ξανά μέχρι που η νύφη να δεχθεί τελικά να το φορέσει.

Η ώρα για την εκκλησία πλησίαζε...

Με βαθιά συγκίνηση η νύφη αποχαιρετούσε το πατρικό της. Ειδικά αν έφευγε για άλλο χωριό:: "Μανούλα τα λουλούδια μου συχνά να τα ποτίζεις... Αφήνω γεια στη γειτονιά, στα παλικάρια του χωριού, στα όμορφα κορίτσια..."!

Η νύφη πάνω σε άσπρο, συνήθως, άλογο και ο γαμπρός σε μαύρο, με φανταχτερά χαϊμαλιά και λευκά κεντημένα μαντίλια στα καπίστρια, ξεκινούσαν με τα σόγια τους για την εκκλησία. 

Οι οργανοπαίχτες συνόδευαν με κλαρίνα, βιολιά νταούλια κι όμορφα τραγούδια:

" Σήμερα στεφανώνεται αετός την περιστέρα..."!


Μπροστά στην πόρτα της εκκλησίας ο πατέρας ή ο αδερφός κατέβαζε τη νύφη από τ' άλογο και την παρέδιδε πια με κάθε επισημότητα στο γαμπρό. Παλαιότερα ο πεθερός συνήθιζε να δίνει  κι ένα... χαστούκι στο γαμπρό!!! Που να γινόταν αυτό τώρα, θα σχόλαγε ο γάμος στο άψε-σβήσε (γέλια).

Η νύφη ασπαζόταν με μεγάλο σεβασμό τα πεθερικά της και μαζί με τον μέλλοντα σύζυγό της έμπαιναν στο ναό...

Αφού τελείωνε το μυστήριο οι καλεσμένοι έραιναν τα νεόνυμφα με ρύζι, ροδοπέταλα και άνθη και τους εύχονταν "βίον ανθόσπαρτον", ενώ αργότερα στο κατώφλι του σπιτικού των νιόπαντρων η μητέρα θα πρόσφερε μέλι με καρύδια στα ζευγάρι. Τα στέφανα θα τοποθετούνταν με μεγάλη ευλάβεια στο εικόνισμα του σπιτιού. Ύστερα όλοι μαζί κατευθύνονταν στο γαμήλιο τραπέζι που ήταν κι αυτό ολοστόλιστο με λουλούδια.

Αν ήταν καλοκαίρι οι τραπεζαρίες στηνότανε στην πλατεία του χωριού, αν ήταν χειμώνας στο σχολείο. 

Το γιορτινό τραπέζι του γάμου ήταν πανέτοιμο με μοσχομυριστά φαγητά κάθε λογής που τότε ήταν όλα αγνά και πεντακάθαρα από τη δική τους σοδειά κι όχι όπως σήμερα της βιομηχανίας. Το κρασί έρεε άφθονο και το κέφι άναβε με τα χαρούμενα τραγούδια, τα ιδιαίτερα για την περίσταση:

"Παντρεύεται ο Αυγερινός καλέ σήμερα/ την Πούλια κάνει ταίρι/ και τ' άστρα συμπεθέροι"!

Και στο τέλος να σου και οι πιατέλες με τα γλυκά, και με τον "σερβιτόρο" να λέει : "αυτό το γλυκό είναι από την τάδε οικογένεια, ετούτο από την άλλη..."

Μια φορά ήταν καλεσμένο σε ένα γάμο κι ένα μικρό Σαρακατσανόπουλο κι όταν είδε μπροστά του τόσα φαγητά και γλυκά άρχισε να κλαίει!

- "Γιατί κλαις πιδί μ", το ρωτάει μια θειά.

- "Δεν μπορώ να τα φάω όλα αυτά", απαντάει εκεινο.

- "Μην κλαις καμάρι μ', ούλοι μαζί θα τα φάμε "!!!

Μετά ξεκινούσε ο χορός και το τρικούβερτο γλέντι μέχρι πρωίας. Πολλές φορές τα γλέντια του γάμου κρατούσαν δυό και τρεις μέρες! Και επαναλαμβάνονταν και στα σπίτια των δύο οικογενειών με πολλά ακόμη έθιμα και εκεί! Διότι ο γάμος ήταν το πιο σπουδαίο γεγονός για τη ζωή των ανθρώπων και όχι απλά μια τυπική υποχρέωση που έπρεπε να κλείσει στα γρήγορα!


Αυτά συνέβαιναν τα παλιά χρόνια στην όμορφη Ευρυτανία μας.

Βέβαια πέρασαν πολλά χρόνια από τότε. Ο κόσμος εξελίχθηκε ή μήπως όχι;; Όπως και νάχει, τώρα πια οι γάμοι γίνονται και στα μέρη μας όπως παντού.

Αν και βλέπω ότι κάποια νέα παιδιά αγαπούν την παράδοση και στις χαρές τους προσπαθούν να ξαναζωντανέψουν τα παλιά τα έθιμα. Μακάρι, μήπως και μαζί με αυτά ζωντανέψει περισσότερο και η ανθρώπινη επικοινωνία που στις μέρες μας έχει λιγοστέψει πολύ.

Η ουσία όμως είναι άλλη κι όχι τα έθιμα. 

Γι' αυτό εύχομαι σε όλα τα νεόνυμφα αλλά και σε όλα τα ερωτευμένα ζευγάρια αγάπη, αγάπη, αγάπη! Και κατανόηση. Μέχρι τα βαθιά σας γεράματα παιδιά μου...

Σημείωση : Η εικονογράφηση του αφιερώματος της κυρά Λένης έγινε με φωτογραφίες που "αλιεύσαμε" από το ιστολόγιο του Τροβάτου Αγράφων (με την αναπαράσταση του σαρακατσάνικου γάμου φωτο: 1,2,4,6,7,10,11), την "Ηχώ των Σαρακατσάνων (φωτο: 8,9), από το αρχείο του Κρικελλιώτη Ευθύμη Φλώρου (φωτο: 5,13) και από τον "Ευρυτάνα ιχνηλάτη" (φωτο: 12).

* Ήταν  ένα λαογραφικό ταξίδι στο παρελθόν από την Ευρυτάνισσα κυρά Λένη

(για το blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης")


20 σχόλια:

άγριο κυκλάμινο είπε...

Η λεπτομερής διήγηση της αγαπημένης μας κυρά Λένης είναι απίστευτα ζωντανή και παραστατική. Μας μετέφερε με τρόπο νοσταλγικό σε εκείνα τα παλιότερα χρόνια που τα ήθη και τα έθιμα έδιναν μεγαλοπρέπεια και ανθρώπινη ζεστασιά στο γεγονός του γάμου. Το κάθε τι είχε τη δική του σημασία και το συμβολισμό του για ευτυχία και καλοτυχία στο νιόπαντρο ζευγάρι. Και όλοι το ζούσαν πολύ έντονα και το χαιρόντουσαν με την ψυχή τους. Βέβαια όπως μας λέει και η κυρά Λένη μας η ουσία είναι αλλού, στην πραγματική αγάπη και στον αληθινό έρωτα που και σε εκείνη την αυστηρή εποχή ξεπερνούσε όλα τα απαγορευτικά της κοινωνίας. Να είσαι καλά κυρά Λένη και θα περιμένουμε να μας ξεναγήσεις και πάλι σε εποχές που εμείς οι νεότεροι δεν γνωρίσαμε.

ΑΓΡΑΦΙΩΤΗΣ είπε...

Μπράβο κύρα Λένη, χίλια μπράβο!

Καλεσμενιωτης. είπε...

Ένα μεγάλο ευχαριστώ στην Κυρά Λενη,που για άλλη μια φορά με τον μοναδικό τρόπο γραφής της μας ταξίδεψε σε μια άλλη εποχή, δύσκολη αλλά ταυτόχρονα όμορφη,και ρομαντική.

doctor είπε...

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΚΥΡΑ ΛΕΝΗΣ, ΦΙΛΤΑΤΕ ΙΧΝΗΛΑΤΗ.

Ανώνυμος είπε...

Γέλασα και δάκρυσα, θυμήθηκα και συγκινήθηκα.

Δόλοπας είπε...

Πολύ πλήρης αναδρομή. Αυτή η Ελλάδα δεν υπάρχει πια. Την έσβησε η ευρωποποίηση.

Κική Κωνσταντίνου είπε...

τι ομορφα!!!
η ιστορια μας

ευχαριστουμε!!

Aris είπε...

Δημαρχειο δεν ειχανε ;
Πλακα κανω, η λαογραφικη ξεναγηση της κυραΛενης ειναι ενα πραγματικο ηθογραφικο πορτρετο των τοπικων κοινωνιων της Ευρυτανιας με πολλα διδαγματα.!!

Μάκης Κρίκελλο είπε...

Όντας σήμερα κοντά στα 70 πρόλαβα πολλά απ'αυτά που περιγράφει η κυρά -Λένη. Συνόδευσα κι εγώ λίγα συμπεθεριά κ μου έχουν μείνει εικόνες βαθιά χαραγμένες στη μνήμη μου! Σε μία απ'αυτές η νύφη, Λεμονιά την έλεγαν!, κατεβαίνοντας σκαλί - σκαλί την πέτρινη σκάλα του πατρικού της έκλαιγε γοερά!! Κι εγώ 6-7 χρονών τότε, απορούσα!! Γιατί θεωρούσα κάτι καλό τον γάμο!! Ρώτησα γιατί κλαίει η νύφη κ μου είπαν ότι κλαίει γιατί δεν θα ξανάρθει στο πατρικό της, γιατί αποχωρίζεται από γονείς κι αδέρφια κ πάει στον κάμπο απ'τα βουνά μας!! Και σ εκείνον το γάμο και σε όλους στο Κρίκελλο θυμάμαι μπροστά στην πομπή προς την πλατεία κ την εκκλησία μαζί με τα όργανα ήταν μόνιμα δύο τρείς Κρικελλιωτες βροντόφωνοι που έως ότου φτάσουμε τραγουδούσαν το "τώρα τα πουλιά, τώρα τα χελιδόνια, τώρα οι πέρδικες, σιγολαλούν κ λένε..." και φυσικά την " Νεραντζούλα φουντωμενη!!" . Σ'όλα ετούτα δυστυχώς δεν πρόλαβα να δω τον παππού μου Δημήτρη Κακκαβά που ήταν ο μάγειρας σε όλους τους γάμους, αφού τον σκοτώσαμε στο μαύρο 1947...8 χρόνια πριν γεννηθώ...

Giannis Pit. είπε...

Θα σταθώ και εγώ στις αληθινές και ζεστές ευχές της κυρά-Λένης, οι οποίες κρύβουν και την ουσία. Και αυτές κρατάμε στην καρδιά μας.
Η παράδοση, ειδικά στο θέμα γάμου, δεν είναι τυλιγμένη σε ροζ συννεφάκια, ειδικά εκείνα τα χρόνια.
Ξέρουμε πάρα πολύ καλά και τις συνθήκες και την ατμόσφαιρα του γάμου εκείνης της εποχής, που ακόμα και σήμερα κουβαλάει τις επιρροές της. Ειδικά στο θέμα της γυναίκας και της στοχοποίησής της.
Η λαϊκή παράδοση πολλές φορές κρύβει σκελετούς στη ντουλάπα.
Την καλησπέρα μου.

Ο Γιάννος απ' τα τα βουνά της Πίνδου. είπε...

Στην αγαπημένη κυρά Λενη αφιερώνω το τραγούδι της νιότη της ....Πάμε στο λόγγο για ξύλα μωρέ Λενη και για χλωρό κλαδί....Να πούμε τον καημό μας μωρέ Λενη που έχουμε μαζί.Απο τον Παντελή στην κυρά Λενη 60 χρόνια πίσω.Να είσαι καλά κυρά Λενη...

Ελένη Φλογερά είπε...

Όμορφα έθιμα που έδιναν ζωντάνια τότε στα χωριά. Πέραν αυτού το πιο σημαντικό είναι να υπάρχει αγάπη και κατανόηση ανάμεσα στο ζευγάρι.
Την καλημέρα μου!

Ανώνυμος είπε...

Έδεσαν πολύ ωραία η παράδοση, η συγκίνηση, το χιούμορ αλλά και τα μηνύματα, μπράβο κυρα Λένη έκανες μια άψογη παρουσίαση στο παλιό έθιμο του χωριάτικου γάμου.
Σ.Μ.

Ακευσώ Κρίκελλο είπε...

Αχ! κυρα-Λένη μας, ξομπλιάστρα των εθίμων μας,
άνοιξες τις στεφανοθήκες, τις κρεμασμένες δίπλα στης Παναγιάς την εικόνα, χάϊδεψες τους κιτρινισμένους λεμονανθούς και «κυοφόρεσες» στης θύμησής σου τη μήτρα, σμιξίματα ερωτικά μα και παντρειές αθέλητες, καθ’ υπόδειξη πατρικής θέλησης και μητρικής υποταγής.
Στο καρτέρεμα της ελπιδοστεφανωμένης Άνοιξης, εσύ έστρωσες τις στράτες στα συμπεθέρια να συναπαντηθούν «εν χορδαίς και οργάνοις» στου γάμου τα ζευγαρώματα, να ξεδώσουν σε διονυσιακά ποδοκροτήματα, να «χορτάσουν» τη φτώχεια τους με της απλοχεριάς τα καλούδια, να βγάλουν στο σεργιάνι ρούχα πρωτοφόρετα, να σώσουν πατροπαράδοτες συνήθειες, να βρουν στασίδι για παινέματα…
Μα σαν κλείνει η πόρτα της νυφικής παστάδας, αρχίζει η Λάχεση ν’ αφαιρεί τ’ αψεγάδιαστα πέπλα, να ξεθηλυκώνει ένα-ένα τα κουμπιά της αραχνοΰφαντης φορεσιάς, για να λευτερωθούν ένστικτα, πρέπει, πόθοι, πειθαναγκασμοί, πεθυμιές, κουρσεμένα όνειρα…. Δίπλα της, η Κλωθώ μετράει σε χεροπήχια το νήμα της ζωής των νιόπαντρων, παιδεύεται να το ξεμπερδεύει, στρίβει τ’ αδράχτι της άλλοτε για την «κουριδίη άλοχο» κι άλλοτε για την «παλλακίδα», την αντροχωρίστρα…
Μα οι Καιροί αποφάσισαν να αλλαξοπιστήσουν. Θέλησαν ν’ αρραβωνιαστούν με την εκμοντερνισμένη, δυτικοθρεμμένη Αλλαγή, που νύφη πολλά υποσχόμενη, καμαρώνει σε γραφεία δημάρχων και συμβολαιογράφων.
Ήγγικεν η βασιλεία του «Αγέλαστου» και της «Αδάκρυτης»;;;
Ήγγικεν η βίαιη καρατόμηση ηθών και εθίμων;;
Ήγγικεν η στυγνή, ψυχρή κοινοποίηση της ολιγόλεπτης ένωσης;
Ήγγικεν η ώρα μιας υπογραφής για να στεφτούν δυό άνθρωποι, να παντρευτούν συναισθήματα, καρδιοχτύπια, λαχτάρες, πόθοι, καϋμοί, ευχές, καρτερέματα, δάκρυα χαράς ή πόνου;
Άχ! κυρα-Λένη μου γλυκιά,
που έζησες το τελετουργικό του γάμου, που έρανες την ψυχούλα σου και τώρα τη δική μας, με των κάνιστρων τα καλούδια, των στιγμών την ιερότητα, της προσφοράς την ανοιχτοσύνη, σήμερα, 15 του Κουτσοφλέβαρου, γιορτή του οσίου Ευσεβίου, ακούς πως οι «Σωτήρες του Έθνους!!» συνεδριάζουν για ένα φλέγον θέμα: αν θα ψηφίσουν υπέρ του δικαιώματος του γάμου δύο ομόφυλων. Αν θα μπορούν να συνυπάρξουν δύο άνθρωποι, που μέχρι τώρα, έχουν σταυρωθεί ποικιλότροπα σε μια κοινωνία θρησκευόμενων φαρισαϊστών. Αν θα μπορούν να μεγαλώνουν παιδιά. Αν θα τους επιτραπεί να περπατάνε λεύτερα τη διαφορετικότητά τους, την κατατρεγμένη ανά τους αιώνες.
Κούτσα-κούτσα θα περάσουν οι ώρες, θα «βιαστούν» συνειδήσεις, θ’ αφοριστούν «αποφάσεις», θα μετρηθούν ψήφοι στη ζοφώδη σκιά ενός πολιτισμού ερμαφρόδιτου, αλλήθωρου.
Κι εμείς, που χορέψαμε σε γάμους αηδονολάλητους, που ταξιδέψαμε με πρωτοπανηγυριώτισσα την κυρα-Λένη σε παντρολογήματα αγαπησιάρικα, ευχόμαστε σε όλα τα νέα παιδιά να ζουν μ’ εκείνον, που χτυπά την πόρτα της καρδιάς τους και τους λούζει μ’ όλους τους μοσχομυρωδάτους λεμονανθούς.
Ακευσώ

Φυσιολάτρης! είπε...

Η λαϊκή παράδοση.........είναι η υπογραφή μιας εποχής.............η γνώση της συμβάλλει στην κατανόηση της........... ευχαριστούμε την κυρά Λένη για τη συμβολή με αυτό το εξαιρετικό αφιέρωμα!!!!!!!!

Μέγδοβας είπε...

Μπροστά στη σαπίλα που μας έχει περικυκλώσει από παντού στη σημερινή εποχή, εκείνα τα χρόνια φαντάζουν περίπου αγγελικά!

Scorpion49 είπε...

Πολύ όμορφη αφήγηση για τις προετοιμασίες του γάμου με μελανό σημείο το θέμα της υποχρεωτικής προίκας. Αγάπη και σεβασμός μπορούν να δώσουν χαρά και ευτυχία σε κάθε ζευγάρι

ΕΥΡΥΤΑΝΑΣ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣ είπε...


Μια μεγάλη ζεστή αγκαλιά στην αγαπημένη μας κυρά Λένη για την πολύτιμη διήγηση που χάρισε στο blog μας και τους αναγνώστες μας.

Ένα εγκάρδιο ευχαριστώ σε όλες και όλους εσάς για τις επισκέψεις και τα σχόλιά σας.

Ανώνυμος είπε...

Να είναι γερή η κυρα Λένη και να μοιράζεται μαζί μας τα βιώματα της. Την ευχαριστούμε πολύ! Γιάννης Γ.Κ.

Βασίλης Σιορόκος είπε...

Ένα μεγάλο ΕΥΓΕ στην κυρά Λένη - να είναι γερή και την ευχαριστούμε. Να συμπληρώσω και το έθιμο " το αρνί του γαμπρού" που το έζησα μικρός στο χωριό μου. Στο τραπέζι το βράδυ του γάμου, στο σπίτι του γαμπρού, παιζόταν ένα σκετς. Ένας χωριανός ντυνόταν χωροφύλακας( συνήθως χρησιμοποιούσαν τη στολή του αγροφύλακα), ένας άλλος έβαζε ψεύτικα γένια (πολλές φορές έβαζε κομμάτι τουλούπας-δηλαδή μαλλί πριν γίνει νήμα ) και ένας τρίτος ντυνόταν γυναίκα .Αυτός με τα γένια υποτίθεται ότι είχε κλέψει "το αρνί του γαμπρού" πάνω στη σούβλα , πριν το ψήσουν. Τον συλλαμβάνει με τη σούβλα και το σφαχτό στον ώμο ο χωροφύλακας και τον οδηγεί προς τα κρατητήρια. Ακολουθεί διάλογος και των τριών ( πολλές φορές αυτοσχέδιος) ανάμεσα στον κόσμο με αστεία . Οι καλεσμένοι χειροκροτούν και διασκεδάζουν. Τελευταία φορά που παρακολούθησα σε γάμο του χωριού μου αυτό το σκετς, ήταν στα τέλη της 10 ετίας του 1950, στο γάμο του Περικλή Ν. Κακαρέλη και της Μαρίας από τα Εσωχώρια., στο χωριό μου στη Φτελιά Ευρυτανίας.