Πέμπτη 1 Μαρτίου 2012

Μυθολογικές διαστάσεις ενός μυθικού τόπου!


Την παρακάτω μελέτη παραχώρησε, για το blog  "ΕΥΡΥΤΑΝΑΣ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣ"
ο κ. Κυριάκος Χήνας διατελέσας καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Καρλσρούης στη Γερμανία.


Αν για κάθε περιοχή του κόσμου η Μυθολογία αποτυπώνει τα ψυχολογικά αντανακλαστικά και τις κοινωνικές παραστάσεις του λαού, στην Ευρυτανία συμπυκνώνει ιδιόμορφες παραμέτρους. Σε αυτή την περιοχή συμφύρονται: α) το αυτεξούσιο των ορεσίβιων φυλών β) η πολεμική δεινότητα που θωράκιζε τον πληθυσμό από εισβολές αλλότριων γ) η φυσική καλλονή του χώρου δ) το περιορισμένο επίπεδο πολιτισμικής ανάπτυξης, σύμφωνα τουλάχιστο με τα αστικά κριτήρια ε) ο πολυθεϊσμός ως χαρακτηριστικό των ανήσυχων λαών οι οποίοι επινοούν μεταφυσικές οντότητες για να προσδώσουν συμπεριφορές και χαρακτηριστικά που έχουν οι ίδιοι.
Είναι λοιπόν φυσιολογικό, με τα ερεθίσματα που δημιουργούνται από τόσο ετερόκλιτες αφετηρίες, οι μυθολογικές αφηγήσεις στην Ευρυτανία να μην έχουν έναν ενιαίο προσανατολισμό. Πρόκειται για επιμέρους -ενίοτε και αντιφατικά- στοιχεία, τα οποία αποκαλύπτουν ενδόμυχους φόβους ή λυτρωτικές διεξόδους ή ρεαλιστικές απεικονίσεις της τοπικής πραγματικότητας.
1) Η πιθανότερη εξήγηση του ονόματος «Ευρυτανία» συνδέεται με το μυθικό βασιλιά της και επιδέξιο τοξότη Εύρυτο. Σύμφωνα με το μύθο, ο Εύρυτος, υποκύπτοντας στις αλαζονικές τάσεις που υπέθαλπε η ισχυρή εξουσία του, προκάλεσε σε μονομαχία το θεό Απόλλωνα και σκοτώθηκε. Ο μύθος ίσως επινοήθηκε για να εναρμονιστεί με την παγιωμένη αρχαιοελληνική αντίληψη ότι όποιος υπερβαίνει το Μέτρο, άρα διαπράττει Ύβρη, πρέπει να τιμωρηθεί (Τίσις) για να απαλλαγεί από την ντροπή (Κάθαρσις).
2) Παρά τον ορεινό όγκο της η περιοχή καθορίζεται από τη σχέση της με το νερό. Από παντού αναβλύζει ζωογόνο νερό και αυτό μετακυλίεται και στην ονοματολογία. Το όνομα του ποταμού Αχελώου συνδέεται πιθανότατα με την σανσκριτική ρίζα «αχ», που σημαίνει «πολύ νερό», λέξη που παρατηρείται επίσης και στον Αχέροντα και στην Αχερουσία. Η βαρύνουσα σημασία του στη ζωή της περιοχής τον ανέδειξαν στη λαϊκή μυθική αντίληψη ως πατέρα όλων των υδάτων που ρέουν. Σε όλες σχεδόν τις προϊστορικές κοινωνίες που γνωρίζουμε, αποτυπώνεται η ανάγκη να επιλεγεί κάποιος παράγοντας –στοιχείο της φύσης ως άρχουσα και υπερέχουσα οντότητα, ώστε με την παγιωμένη δύναμη που έχει να παρέχει ψυχολογική προστασία στους ανθρώπους.
3) Κεντρική φαντασιακή αξία έχει ο Αχελώος. Πότε με την ευεργετική διάσταση της ροής του, πότε με το αγρίεμα και το θυμό του («Μεταμορφώσεις» του Οβιδίου) που κατέστρεφε εκτάσεις και προκαλούσε πλημμύρες, αυτό το ποτάμι πήρε πολλά συμβολικά σημαινόμενα : α) συμβόλιζε τον τιτάνιο αγώνα του Ανθρώπου να διευκολύνει την επιβίωσή του μέσα από την εξομάλυνση κάθε αντιξοότητας που παρεμβάλλει η Φύση. Έτσι, στη λαϊκή αντίληψη μορφοποιήθηκε η νίκη του Ηρακλή στη γιγάντια μονομαχία με τον Αχελώο ποταμό. Αυτή η ανάγκη του πληθυσμού για τον περιορισμό και έλεγχο του ποταμού εκδηλώθηκε στην πραγματικότητα με την αποξήρανση κάθε έλους, την περίφραξη της κοίτης του και ιδιαίτερα με την καθοριστική δημιουργία του φράγματος, που προσφέρει την παραγωγή μεγάλου αριθμού κιλοβατώρων ηλεκτρικού ρεύματος. β) σε ένα τόσο οικείο φυσικό τόπο, ήταν εύλογο για το λαϊκό υποσυνείδητο να του αποδώσει γνωρίσματα τα οποία βίωνε ο απλός άνθρωπος στην καθημερινότητά του. Τόσο η ενότητα όσο και η αντιπαλότητα που εκτυλίσσονται στη ζωή, αποτυπώνονται στην αντίληψη ότι ο Αχελώος ευθύνεται για το χωρισμό δύο συγγενικών ισχυρών ομάδων (όπως ήταν οι Ακαρνάνες και οι Αιτωλοί) αλλά και για την ενότητα πολλών γειτονικών πληθυσμών, αφού διασφαλίζει την πλωτή επικοινωνία μεταξύ τους. γ) Παράλληλα, αντανάκλαση του λαϊκού ερωτικού ενστίκτου παρατηρείται στα χαρακτηριστικά που αποδίδονται στον Αχελώο: γρήγορος ταύρος και αντρειωμένο βόδι (καταγράφεται και στις «Τραχίνιες» του Σοφοκλή) που εντείνει τις ερωτικές προκλήσεις του προς τη Δηιάνειρα, κόρη του βασιλιά των Αιτωλών.
4) Μια άλλη διάσταση της σύγκρουσης του Ηρακλή με τον Αχελώο (πέρα από αυτή που περιγράψαμε) είναι ότι ο μυθικός ήρωας επέστρεψε στον ηττημένο Αχελώο (που είχε τη μορφή ταύρου) το σπασμένο κέρατό του. Σε αντάλλαγμα έλαβε το κέρας της αίγας Αμάλθειας, που είναι το σύμβολο της αφθονίας. Με αυτό το μύθο επιχειρήθηκε να εξηγηθεί ο σχετικός πλούτος στην αγροτική ζωή τμημάτων της περιοχής
5) Από δύο περιστατικά που αναφέρονται στη μυθική ζωή του Ηρακλή, προκύπτουν εξαιρετικά ενδιαφέρουσες υποθέσεις ή βάσιμες εικασίες για τη θέση της Γυναίκας σε τόσο παλαιές περιόδους. Στο πρώτο, ο Ηρακλής λεηλάτησε την Οιχαλία, αλλά η αιχμάλωτη πλέον Ιόλη αρνήθηκε σε αυτόν να την πλησιάσει ως γυναίκα (έκανε και απόπειρα αυτοκτονίας μάλιστα, πηδώντας από τα τείχη του κάστρου). Στο δεύτερο, ο Ηρακλής αναγκάστηκε να πέσει στη φωτιά, στο Ξεροβούνι της Παύλιανης, για να αποφύγει το μαρτύριο που του προκάλεσε ο δηλητηριασμένος χιτώνας που του έδωσε ο Νέσσος, κατά εντολή της Δηιάνειρας, η οποία αποφάσισε με αυτόν τον τρόπο να τιμωρήσει τον άπιστο άνδρα της. Και τα δύο αυτά μυθικά περιστατικά συγκλίνουν στη διαπίστωση ότι η γυναίκα τότε μπορούσε να προβάλει μορφές αυτεξουσιότητας και δράσης, χωρίς να φιμώνεται από τη δεσποτική παρουσία του άνδρα. Επειδή αυτό το εύρημα δεν πιστοποιείται σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας, ίσως πιθανολογούμε ότι η Γυναίκα στην Ευρυτανία είχε κατοχυρώσει τις ατομικές επιλογές της σε κάποιες διαστάσεις της ζωής.
6) Ακόμη μια πειστική απόδειξη του βαρύνοντος συμβολισμού που έχει ο Αχελώος για το λαό της περιοχής, είναι ότι το όνομα της Δίρκης, κόρης του Αχελώου κατά τη μυθολογία, είχε δοθεί σε ένα πορθμείο που μετέφερε κατά τη δεκαετία του ’70 κόσμο και οχήματα από το Παλαιοχώρι στην Αιτωλοακαρνανία (όπως και ένα δεύτερο πορθμείο ονομαζόταν Πειρήνη, όνομα της άλλης μυθολογικής κόρης του Αχελώου).
7) Σε ένα λαό που προσδιοριζόταν από φιλοπατρία, μηχανευόταν τις πιο εφευρετικές μορφές επιβίωσης (με έμφαση στο κυνήγι και στη ληστεία) και βίωνε μια έντονη ανασφάλεια, είναι απόλυτα φυσιολογικό να μυθοποιηθεί η δράση του Οδυσσέα. Ενδεικτικό της ιδιαίτερης τιμής που του αποδιδόταν είναι το μαντείο που είχε δημιουργηθεί γι΄ αυτόν στη σπηλιά της «Αποκλείστρας» ή στη «Μαύρη Σπηλιά» στον Προυσό της Ευρυτανίας. Λατρευόταν σχεδόν σαν Θεός με την ελπίδα που έδινε η πολυκύμαντη ζωή του ότι ο άνθρωπος μπορεί να επιβιώσει σε πολλαπλές δοκιμασίες επιστρατεύοντας τις κατάλληλες δεξιότητες.
8) Ελάχιστα πειστικές, αλλά υπαρκτές, είναι οι μυθικές αναφορές ότι στη Μαύρη Σπηλιά-κοντά στο περίφημο μοναστήρι της Παναγίας- είχε καταφύγει και ο τραγικός Οιδίπους, ύστερα από την άφατη οδύνη της προσωπικής ζωής του.
9) Μυθολογικό είναι και το υπόβαθρο μιας διαδεδομένης αντίληψης ότι στην παλαιά τοποθεσία της Σιβίστας, που σήμερα βρίσκεται κάτω από τα νερά της τεχνητής λίμνης Κρεμαστών, υπήρχε μια ολόκληρη πόλη που ονομαζόταν Σιβιστούπολη ή Σεβαστούπολη.
10) Σε ιστορικές κοινωνίες πολλών περιοχών της Γης παρατηρείται εύλογα το πρόταγμα του Ύδατος ως ζωογόνου δύναμης, ενώ συχνά αυτό επενδύθηκε και με φιλοσοφικές θέσεις π.χ. όπως φαίνεται και στον Θαλή. Αυτό που συνάρπαζε το λαϊκό νου ήταν η συμβολή του νερού στην ανάπτυξη της βλάστησης, άρα εκλαμβάνεται ως δύναμη γονιμοποίησης και σε συμβολική επέκταση ως προστάτης των παρθένων και των νέων γυναικών. Με αυτή την αφετηρία μυθοποιήθηκαν οι Νύμφες των δασών, που διακλαδίζονταν σε Δρυάδες (που ταυτίζονταν με τις Μελίες) ή Αμαδρυάδες (γεννιούνται μαζί με τις δρυς, αναπτύσσονται και πεθαίνουν μαζί τους, ενώ τις προστατεύουν συμβολικά από το τσεκούρι των θνητών), σε Ναϊάδες που κατοικούν σε ποτάμια ή σε σπηλιές απολαμβάνοντας τις υλικές χαρές της ζωής, σε Ανεράδες που πλανεύουν γέρους. Μύθοι ευρυτανικών χωριών λένε ότι νεράιδες εμφανίζονταν τα βράδια κοντά σε ποτάμια-πηγές και πλένονταν. Οι άνθρωποι των χωριών λένε ότι, όταν άφηναν τα (συνήθως λευκά) άλογά τους στα χωράφια, την επόμενη μέρα έβρισκαν πλεγμένη τη χαίτη τους. Ανάμεσα στις νύμφες ξεχώριζαν οι πανέμορφες Ορειάδες, κόρες του Δία και προστάτιδες των ψηλών βουνών.

Είναι εύλογο λοιπόν να υπερασπίζει η Ευρυτανία, αυτή η «αρμονική συμφωνία των βουνών», από τη μια ένα μοντέλο αδούλωτης λεβεντιάς και από την άλλη το δικαίωμα ενός καλοσυνάτου κόσμου να τροφοδοτεί το δυναμισμό του μέσα από την πάλη με τη δύσβατη γη και τις ανάλογες συνθήκες ζωής. Και τα δύο αυτά στοιχεία, που ξεκινούν από το μυθολογικό υπόβαθρο και εξακτινώνονται στην ιστορική διαδρομή, συντηρούν την ελπίδα ότι κάποιοι συνειδητοί και μάχιμοι ξέρουν να αντιστέκονται σε όσους επιδιώκουν να μετατρέψουν τον τόπο και τις ρίζες μας σε μια άχρωμη κουκίδα στο χάρτη των εμπορικών σχεδιασμών τους

Κυριάκος Χήνας, Ιστορικός

για το blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"

22 σχόλια:

ΕΥΡΥΤΑΝΑΣ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣ είπε...

Θέλουμε να ευχαριστήσουμε ολόψυχα τον Καθηγητή Ιστορίας κ. Κυριάκο Χήνα για την ευγενική του κίνηση προς το blog μας.

Πρόκειται για μία εξαιρετική μελέτη που αξίζει να διαβαστεί λέξη προς λέξη.

Αναμένουμε τα σχόλιά σας...

doctor είπε...

Κ Α Τ Α Π Λ Η Κ Τ Ι Κ Ο ΠΟΝΗΜΑ !!!
ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΕΙΣΔΥΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ κ.ΧΗΝΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΕΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΤΟΥ BLOG.

drosostalida είπε...

Εντυπωσιακό κείμενο!!Είναι πραγματικά ενδιαφερον να συνδέει κανείς την πίστη του λαού ενός τόπου σε κομμάτια της μυθολογίας με τις συνθήκες της ζωής του και της καθημερινότητάς του,την ιστορία του,τις κοινωνικές του αντιλήψεις και συμπεριφορές και με τα ιδιαίτερα φυσικά χαρακτηριστικά του τόπου αυτού,όπως ποτάμια,φυσική ομορφιά κλπ. Προκύπτουν υπέροχα συμπεράσματα με τον τρόπο αυτό,όπως το πόσο δυναμικά αντιμετώπιζε ο λαός της ευρυτανίας τις δυσκολίες της δύσβατης γης του και πόσο θαύμαζε όμως, ταυτόχρονα, την "εξωτική" ομορφιά της,πράγμα που εξέφρασε με την πιστη σε νεράιδες!Μου είναι αδύνατον να μην σχολιάσω και να μην εκφάσω το θαυμασμό μου για τις βάσιμες εικασίες για τη θέση της γυναίκας στην ευρυτανία που προέκυψαν από πιθανές μυθολογικές αντιλήψεις του λαού!Αν όντως η γυναίκα είχε κατοχυρώσει τις ατομικές επιλογές της,τότε αυτό αποτελεί σημαντική ένδειξη Παιδείας του τόπου και είναι αξιοθαύμαστο.Συνοψίζοντας,το κείμενο αποτελεί μια ενδιαφέρουσα μελέτη με βάσιμη συλλογιστική πορεία και αξίζουν συγχαρητήρια στον κ. Κυριάκο Χήνα.

Τακης είπε...

Ευχαριστούμε τον καθηγητή – «δάσκαλο» για την τέχνη του λόγου του να μας πει τόσο πολλά με τόσο λίγα λόγια.
Αυτόν τον μυθικό μας πλούτο έχουμε χρέος να προβάλλουμε στους επικριτές μας Ευρωπαίους.
Πόσο «δίκιο» είχε ο Φρίντριχ Σίλερ (1759-1805)
Γερμανός συγγραφέας και ποιητής όταν έγραψε τα λόγια που μου έστειλε κάποιος φίλος:

«Καταραμένε Έλληνα!
Όπου να γυρίσω τη σκέψη μου,
όπου και να στρέψω την ψυχή μου,
μπροστά μου σε βλέπω, εσένα βρίσκω...
Τέχνη λαχταρώ, Ποίηση, Θέατρο, Αρχιτεκτονική, εσύ μπροστά πρώτος και αξεπέραστος!
Επιστήμη αναζητώ, Μαθηματικά, Φιλοσοφία, Ιατρική, κορυφαίος εσύ και ανυπέρβλητος!
Για Δημοκρατία διψώ, Ισονομία και Ισότητα, εσύ μπροστά μου ασυναγώνιστος και ανεπισκίαστος!
Καταραμένε Έλληνα, καταραμένη γνώση.
Γιατί να σε αγγίξω;
Για να αισθανθώ πόσο μικρός είμαι, ασήμαντος, μηδαμινός;
Γιατί δεν με αφήνεις στην δυστυχία μου και στην ανεμελιά μου;»

άγριο κυκλάμινο είπε...

Mοναδική δουλειά, εκφράζω το θαυμασμό μου προς τον κ. Χηνά. Είναι πολύ σημαντικό να μελετάμε και την ιστορία αλλά και τη μυθολογική διάσταση, τους κρυφούς συμβολισμούς του κάθε τόπου. Η Ευρυτανία με τόση ανεξάντλητη φυσική ομορφιά ποτάμια, πηγές, σπηλιές, δημιουργούσε μέσα στην έξαψη της φαντασίας των ανθρώπων της, απίστευτες μαγικές εικόνες που όμως αυτές εξέφραζαν κατά βάθος επιθυμίες και στοιχεία πολιτισμού που διαπλέκονταν ή συνυπήρχαν με πλευρές της πραγματικότητας. Δεν είναι τυχαίο που στην περιοχή υπάρχουν ακόμα πολλοί θρύλοι με ξωτικά και νεράιδες που αντικατοπτρίζουν την άγρια ομορφιά του τόπου.
Συγχαρητήρια και σε εσένα Ευρυτάνα ιχνηλάτη για τις αξιόλογες αναρτήσεις σου.

Scorpion49 είπε...

Αξίζει συγχαρητηρίων ο αξιότιμος καθηγητής κ. Κυριάκος Χήνας για την αξιόλογη μελέτη του. Να θυμηθώ το: «Γηράσκω αεί διδασκόμενος» του σοφού ημών προγόνου Σωκράτη, γιατί πράγματι μέσω αυτών των αναρτήσεων μαθαίνουμε για τον τόπο μας, και για την απαράμιλλη τέχνη των προγόνων μας να επινοούν με τη φαντασία τους μύθους, που η πλοκή τους μας αφήνει άφωνους. Στις μέρες μας χάθηκε η σοφία και το μέτρο, ας κρατήσουμε τουλάχιστον τις φυσικές ομορφιές του τόπου μας, μπας και μας βοηθήσουν να ξαναβρούμε τη χαμένη μας μνήμη και σοφία.
Εύχομαι καλό βράδυ!

BloG-_o_-SatIRuS είπε...

Σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την πορεία του τόπου και των κατοίκων του μεσα στην διαδρομή του χρόνου, μέσα από την ματιά της Μυθολογίας.
Όλα αυτά πάντα βοηθάνε (με την σκέψη μου πως ο Μύθος δεν είναι απαραίτητα παραμύθι, αλλά έχει τουλάχιστον -και στις περισσότερες περιπτώσεις- την συμβολική του αξία) τον ντόπιο να κατανοήσει, να εξηγήσει, να εμβαθύνει, και τον επισκέπτη, ή αναγνώστη, να γνωρίσει καλύτερα έναν νέο τόπο, και κάποια γενικά χαρακτηριστικά των κατοίκων του.
Μπράβο φίλε Ιχνηλάτη
και στον κ. Χήνα για την παραχώρηση

λεύτερος είπε...

Συγχαρητήρια και απο εμενα για την εξαιρετικη εργασία.
Εκτος φυσικα ολων των υπολοίπων με εντυπωσιασε και ο επίλογος του κ.Χηνα

"ξεκινούν από το μυθολογικό υπόβαθρο και εξακτινώνονται στην ιστορική διαδρομή, συντηρούν την ελπίδα ότι κάποιοι συνειδητοί και μάχιμοι ξέρουν να αντιστέκονται σε όσους επιδιώκουν να μετατρέψουν τον τόπο και τις ρίζες μας σε μια άχρωμη κουκίδα στο χάρτη των εμπορικών σχεδιασμών τους"

Σας τιμουν αυτα τα λόγια κ. Χηνα

dimitris είπε...

Eυρυτανα ιχνηλατη καλημερα, οτι επρεπε μετα την δουλεια.

Ο καθηγητης, εκανε αυτο που ξερει παρα πολυ καλα, το κρινω απο τα σχολεια των υπολοιπων φιλων, οι γνωσεις μου δεν ειναι τετοιες που μπορουν να κρινουν την εργασια του.

Ομως αυτο που κρινω, ειναι οτι ο καθηγητης, ΞΕΡΕΙ ΚΑΙ ΚΡΙΝΕΙ ΑΡΙΣΤΑ, σου εμπιστευθηκε την εργασια του γιατι ξερει, οτι σε ενα ιστολογιο, ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ, Η ''ΔΟΥΛΕΙΑ'', ΘΑ ΤΙΜΗΣΕΙ ΚΑΙ ΘΑ ΤΙΜΗΘΕΙ.

Και στους δυο σας αξιζουν συγχαρητηρια, που σε τοσο δυσκολες μερες, εκπαιδευεται τον λαο μας.

ΜΠΡΑΒΟ ΣΑΣ!!!

dimosf είπε...

Θα συμφωνήσω με όλους που σχολίασαν πριν από μένα. Σπουδαίο Πόνημα!! Το χρειαζόμαστε!!! Σας Ευχαριστώ!!

sofia είπε...

Μου αρέσουν οι μύθοι αλλά πιο πολύ η απομυθοποίηση τους και η ανάδυση της ιστορικής πραγματικότητας μέσα από αυτούς. Μου άρεσαν ιδιαίτερα τα σημεία εκείνα τα οποία αναφέρονται στη θέση της γυναίκας σε τόσο πολύ παλιές εποχές και στο μαντείο προς τιμή του Οδυσσέα
( αυτή τη μυθοποίηση της δράσης του Οδυσσέα τη συναντούμε και σε περιοχές της Ηπείρου και μάλιστα στη Θεσπρωτία).
Πιο πολύ όμως με ενθουσίασαν οι ευρυτανικοί μύθοι για τις νεράιδες,τις Ορειάδες έστω κι αν δεν είναι εκτενής η αναφορά. Έχω μια αδυναμία στο θέμα και θα το ψάξω λίγο περισσότερο.
Να είσαι καλά

Dennis Kontarinis είπε...

Καταπληκτική η ιστορική μελέτη του καθηγητή κ. Χήνα σχετικά με την περιοχή της Ευρυτανίας.
Συγχαρητήρια.
Μπράβο και σε σένα φίλε Ιχνηλάτη για την ανάρτηση.

Dina Vitzileou είπε...

Τί ενδιαφέρουσα ανάρτηση !!
Μπράβο στον κ.καθηγητή για την αξιόλογη εργασία του,
αλλά και σε σένα φίλε Ευρυτάνα,
για την προτίμησή σου σε θέματα
που μας φέρνουν πιο κοντά,
στην τόσο πλούσια ιστορία
του τόπου μας.
Κι ένα μπράβο επίσης,
στους αναγνώστες σου,
για τα πολύ εύστοχα σχόλιά τους.

μαγικές στιγμές είπε...

Εντυπωσιάστηκα, πρόκειται για μια εξαιρετική μελέτη που την απήλαυσα καθώς με ταξίδεψε στον μαγικό μυθικό κόσμο της Ευρυτανίας . Συγχαρητήρια στον κ.Χήνα και το blog σας.θέλω να πιστεύω θα τα λέμε συχνά!

Αθέρας είπε...

Σπουδαία ''ανάρτηση''
Συγχαρητήρια και από εμένα.

Φυσιολάτρης! είπε...

Πολύ αξιοπρόσεκτη εργασία....έχουμε ανάγκη στον τόπο από τέτοιου είδους επιστημονικές προσεγγίσεις.....που φέρνουν στο φως τόσο σημαντικά ευρήματα!!!!
Να είστε καλά κύριε καθηγητά.

Θέμιδα Ζήδρου. είπε...

Ιστορία,μύθοι,παραδόσεις,έξοχα παρουσιασμένα σε ένα μοναδικό κείμενο.
Ύψιστο κέρδος στην καθημερινότητά μας η ανάγνωση τέτοιων κειμένων.
Σας ευχαριστούμε!!!!

VAD είπε...

Σέυχαριστω πολύ για την προβολή του ΑΠΟΥΡΩ!Τον Αχαλώο της περιοχής σου δεν τον εχω περπατησει απο κοντά,λάτρεψα όμως και λατρευω τις πηγές του,στα χωριά του Ασπροποτάμου στα τρικαλινά βουνά,πανεμορφοι τόποι...

PHOTO ΤΙΤΛΟΙ είπε...

Πολύ ενδιαφέρον το άρθρο του Κ.Χήνα
Ο άνθρωπος θεοποιούσε αυτό που με τα δεδομένα εκείνης της εποχής φάνταζε ασύλληπτο στον κοινό νου. Η μεγαλοσύνη της επιβλητικής και άγριας Ευρυτανίας προσφέρονταν και με το παραπάνω για την αποθέωση των μύθων.

Aris είπε...

Ο κ. Χηνας με το υπεροχο αρθρο του μας χαρισε μια μυθικη περιηγηση σε πολλες αγνωστες πτυχες της ευρυτανιας .
θα ηθελα να προσθεσω οτι εκτος απο τις μυθολογικες προεκτασεις, καποια στιγμη θα πρεπει και η αρχαιολογικη σκαπανη να επισκεφτει με σοβαρο τροπο και προγραμμα αυτο τον τοπο.
Η ευρυτανια δεν εχει εξερευνηθει οπως της αξιζει.
Ευχαριστουμε.

xristin είπε...

Πολύ ενδιαφέρουσα η περιήγηση μέσα από μυθολογικές αφηγήσεις που αφορούν την Ευρυτανία.
Εύγε στον καθηγητή Χήνα!

ΕΥΡΥΤΑΝΑΣ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣ είπε...

Αγαπητοί φίλοι και φίλες του blog,
σας ευχαριστούμε όλους για τη στήριξη και τα πολύ εύστοχα σχόλιά σας. Αποτελεί τιμή για την προσπάθειά μας η παρουσία τόσων ποιοτικών ανθρώπων.

Ένα μεγάλο ευχαριστώ στον κ. Κυριάκο Χήνα, έναν εξαίρετο επιστήμονα και άνθρωπο, για αυτή την πολύτιμη εργασία του που προσέφερε στον "Ευρυτάνα ιχνηλάτη"