Παρασκευή 18 Φεβρουαρίου 2022

Το κοράκι


Ο σπουδαίος συγγραφέας Στέφανος Γρανίτσας (1880-1915), εκ Γρανίτσης Ευρυτανίας, με την εξόχως  παραστατική γραφή του, μάς  ξεναγεί για μια ακόμη φορά στα "άγρια και τα ήμερα του βουνού και του λόγγου"!

Σήμερα θα μας συστήσει... το κοράκι!

Ιδού λοιπόν :


*******************

Το κοράκι

Ο Νώε απέστειλε τον κόρακα διά να εξετάση αν τα ύδατα απεσύρθησαν· ο κόραξ επέπεσε κατά των πτωμάτων και εξέχασε να γυρίση· ο Νώε τον κατηράσθη κλπ. Όλα αυτά τα πράγματα συνέβησαν εις τον Δήμον Αργιθέας, την ιδιαιτέραν πατρίδα του αγαπητού συναδέλφου κ. Αλεξανδρή. Οι γειτόνοι μου συγχωριανοί του πρώην υπουργού της Παιδείας επιμένουν, ότι η κιβωτός του Νώε προσήραξεν εις την κορυφήν του ιδικού των βουνού, το οποίον έκτοτε λέγεται Καράβα. Όταν προ ημερών εγύριζα τα πλάγια, της Καράβας, η οποία είναι μία εκ των κορυφών της ζωγραφισμένης Οξιάς, ένας Σαρακατσάνος μου έδειξεν αιχμηράν κορυφήν, εις την οποίαν, κατά τους Αργιθεάτας, υπάρχει ακόμη η κρικέλα εις την οποίαν προσέδεσεν ο Νώε την κιβωτόν του. Ηρώτησα τον Σαρακατσάνον, αν πραγματικώς υπάρχη καμμία κρικέλα.

-Δεν βαρυέσαι... μου είπε. Τον άφηνε τον Νώε ν’ αράξη εδώ ο...

Και μου ανέφερε το όνομα ενός δικολάβου, κατά της απληστίας του οποίου εμαίνετο. Έπειτα μου είπεν, ότι, συζητών κάποτε με τους Αργιθεάτας περί κρικέλας, τους εθύμωσε, διότι τους είπε ότι, αν υπάρ­χη τοιούτον σιδηρικόν, ο Νώε το ετοποθέτησεν εκεί δι’ άλλους λόγους (θα σας είναι ίσως γνωστόν ότι τα Μοναστήρια έχουν κρικέλαν διά να δένουν τους τρελούς) και ότι ορθόν είναι να μείνη αχρησιμοποί­ητος...

Η Παλαιά Διαθήκη λέγει, ότι ο Νώε κατηράσθη τον Κόρακα να τρώγη διαρκώς πτώματα. Η παράδοσις - η οποία εδώ, προκειμένου περί του Νώε, ομιλεί ως περί χθεσινού γεγονότος - βεβαιοί, ότι τον κατη­ράσθη να τρυπά κατ’ έτος ο λαιμός του και άμα γηράσκη να κυρτώνη τόσον το άνω μέρος του ράμφους του, ώστε να κλειδώνη το κάτω, και τοιουτοτρόπως ν’ αποθνήσκη από ασιτίαν. Μου επιτρέπεται να βεβαι­ώσω εκ μέρους ανθρώπων, οι οποίοι είδον νεκρούς κό­ρακας, ότι πραγματικώς το ράμφος των εις άλλους μεν έχει τοιαύτην τάσιν, εις άλλους δε ήτο εντελώς κλειδωμένον. 

Αλλ' ο αγγελιοφόρος του Νώε ζη τόσον πολύ, ώστε υποθέτω ότι ευχαρίστως θα εδέχοντο οι άνθρωποι το οικτρόν τέλος του, αν τους εχαρίζετο η μακροζωία του· θα έχετε ακούσει την ευχήν «κορακοζώητος». Ωσαύτως, όταν ομιλούν περί γερόντων, εις τους οποί­ους αναφαίνονται συμπτώματα νεότητος, έχουν πρόχειρον την φράσιν «ξαναπούλιασε σαν κοράκι».

Πώς «ξαναπουλιάζει», τουτέστι γίνεται πάλιν πουλί, ο κόρακας; Άμα φθάση εις ωρισμένον σημείον της ηλικίας του, το πτέρωμά του αρχίζει να πίπτη και σιγά σιγά μαδά όλος και μένει ωσάν να εβγήκε εκείνην την στιγμήν από το αυγό.

Ιδού τώρα το έξοχον μέρος της κοινωνίας των κο­ράκων. Ο ούτω γυμνωθείς κόραξ πιάνει μίαν σπηλιάν και εκεί, έως ότου αναπτερωθή, τρέφεται από τα άλλα κοράκια. Εις την ιδικήν μας κοινωνίαν και ένα πτερόν να χάση ο άνθρωπος, του επιτίθενται οι άλλοι και τον τρώγουν. Εις την πολιτείαν των κοράκων δέκα πολίται ασχολούνται εις την διατροφήν ενός ανίσχυρου ομοφύλου των.

Αλλά η αλληλεγγύη προχωρεί και πέραν του ση­μείου τούτου εις το κράτος των κοράκων. Άμα ένα κοράκι μυρισθή τροφήν εις ένα γκρεμόν, περιφέρεται πρώτον εις τα ύψη κράζον τους συναδέλφους του και τότε κατέρχεται διά να φάγη. Πρέπει λοιπόν να αποκαλυπτώμεθα άμα βλέπωμεν κοράκια.

Είναι βεβαίως κακούργα ζώα. Ενώ λόγου χάριν έπρεπε ν’ αρκούνται εις την λείαν, την οποίαν τους στέλλει ο θάνατος στα βουνά, μόλις τους γυαλίση μάτι ζώου και αντιλαμβάνονται βολικά τα πράγματα, ορμούν και το «ξεματιάζουν». Και μήπως τουλάχι­στον στρώνονται να φάγουν το κρέας του θύματός των; Ξεματιάζουν, παίρνουν τα μάτια ως μεζέν και τραβούν πάρα πέρα διά να κάμουν και άλλα ζώα Οιδίποδας.

Αλλά όλην αυτήν την κακουργίαν των μου φαίνε­ται ότι την αντισταθμίζει η μεταξύ των αλληλοβοή­θεια, «Κόρακας κοράκου μάτι δεν βγάζει», λέγει η παροιμία. 

- «Ποιος σου το έβγαλε το μάτι;» λέγει μία άλλη παροιμία - «Ο αδελφός μου» - «Γι’ αυτά είναι και τόσο βαθειά βγαλμένο».

Βλέπετε πόση διαφορά υπάρχει μεταξύ ανθρώπων και κοράκων, οι οποίοι, μ' όλα ταύτα, ουδέποτε απεπειράθησαν να διορθώσουν τον κόσμον όπως οι άν­θρωποι. Άγνωστον αν εις την αγαθότητα αυτήν του κόρακος προς τους ομοφύλους του οφείλεται και η ισχυρά λαϊκή πρόληψις ότι η χολή του κόρακος - ιδίως του νυχτοκόρακος - είναι δραστικόν φάρμακον κατά της επιληψίας και κατά πάσης νόσου οφειλο­μένης εις «διαβολικήν συνέργειαν». Πιθανόν να πρό­κειται και περί θεραπείας διά της ομοιοπαθητικής μεθόδου. Επειδή δηλαδή η επιληψία θεωρείται «αρρώστεια του διαβόλου», ίσως αποδίδουν θεραπευτικήν δύναμιν εις την χολήν του κόρακος, επειδή και αυ­τός είναι έργον του διαβόλου και κατά λάθος τον επήρε εις την κιβωτόν του ο Νώε.

Εκ των υστέρων όμως αποδεικνύεται, ότι το λάθος του Νώε να πάρη τον Κόρακα εις την κιβωτόν είναι το μικρότερον. Κακούργον μεν ζώον, αλλά εις τον κύκλον της φυλής του ειρηνικόν, βοηθητικόν, πονετικόν, διερχόμενον αδιάφορον επάνω εις τας πολεμικάς προκηρύξεις των σοφών ανθρώπων.

blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"

13 σχόλια:

ΕΥΡΥΤΑΝΑΣ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣ είπε...


Η συνοδευτική εικόνα είναι από το διαδίκτυο και εξυπακούεται ότι ανήκει στο δημιουργό της.

Aris είπε...

ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ενα ακομη πλασμα της φυσης!!

PHOTO ΤΙΤΛΟΙ είπε...

Όπως λέει και μια άλλη παροιμία που ταιριάζει με το κλίμα των πολεμικών ημερών...

"Οπου λαλούν οι κόρακες, φεύγουν τ’ αηδόνια".

Φυσιολάτρης! είπε...

Καταπληκτικό όπως όλα άλλωστε τα κείμενα του Στέφανου Γρανίτσα...........Εκείνο όμως που κυριολεκτικά με άφησε άναυδο ειναι η λαϊκή παράδοση για την Καράβα...............την ψηλότερη κορυφή των Αγράφων στα 2184 μέτρα................οι άνθρωποι μαγεμένοι από το μεγαλείο των βουνών μας θεωρούσαν ότι εκεί προσάραξε η Κιβωτός του Νώε...............Φοβερό!!!!!!!!!!!!!!!

Giannis Pit. είπε...

Σοφά τα λόγια του Γρανίτσα! Ειδοποιός η διαφορά μεταξύ δύο αρπακτικών. Που δείχνουν τη συμπεριφορά τους την ώρα της κρίσης. Όταν ο άλλος είναι αδύναμος. Εκεί κρίνεται η διαφορά ανάμεσα στα όντα.
Καλησπέρα αγαπητοί φίλοι.

Άρης Άλμπης είπε...

Απολαυστικός Γρανίτσας!
Ωραιότατος ο θρύλος για την Καράβα και την κρικέλα!
Παρά το νεαρόν τής ηλικίας του ο Γρανίτσας αποδεικνύεται θυμόσοφος με εντυπωσιακή ωριμότητα. Με την κριτική του ματιά στις συμπεριφορές των ανθρώπων και με την κατάλληλη δόση ειρωνείας, μάς έδωσε εξαιρετικά κείμενα που έχουν διαχρονική αξία.

Lia Nikolaou είπε...

Εξαιρετικό κείμενο, ευχαριστούμε που το μοιραστήκατε! Προσωπικά τρέφω ιδιαίτερη συμπάθεια στα κοράκια, μάλιστα έχω ένα που μ' επισκέπτεται μια στο τόσο και το ταΐζω. Πανέξυπνα πλάσματα!

Αστοριανή είπε...

...ΚΙ ΈΧΕΙ ΤΌΣΑ ΠΟΛΛΑ, ΕΔΩ,
ΚΑΙ ΜΕ ΦΓΥΑΛΙΣΤΕΡΆ ΦΤΕΡΑ

ΚΑΙ, ΠΟΛΎ ΈΞΥΠΝΑ!!!

kapetandiamantis είπε...

ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΓΡΑΝΙΤΣΑΣ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΩΝΥΜΟ ΤΗΣ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ

Μαρία Κανελλάκη είπε...

Φοβερή αλληγορία για την ταξική κοινωνία των "σοφών ανθρώπων" μέσα απ' την πάνσοφη κοινωνία των κοράκων που διακρίνεται για την αλληλεγγύη τους στον κίνδυνο. Πανέξυπνο και άκρως καυστικό διήγημα! Νομίζω ότι σ' αυτές τις αράδες κρύβεται όλο το νόημα του συγγραφέα:
"Εις την ιδικήν μας κοινωνίαν και ένα πτερόν να χάση ο άνθρωπος, του επιτίθενται οι άλλοι και τον τρώγουν. Εις την πολιτείαν των κοράκων δέκα πολίται ασχολούνται εις την διατροφήν ενός ανίσχυρου ομοφύλου των".

Ευχαριστούμε θερμά γι' αυτό το σπάνιο κείμενο, Ευρυτάνα!

άγριο κυκλάμινο είπε...

Kαράβα Αγράφων.
Ε όχι εκεί που έδενε ο Νώε την Κιβωτό του να μπήξουν σιδερένια τερατουργήματα οι εταιρείες.

akrat είπε...

Πωπω ΟΎΤΕ ΠΟΥ ΤΑ ΉΞΕΡΑ αυτά. Εντυπωσιάστηκα. Και τι θαυμάσια γλώσσα εκτός των πληροφοριών. ΕΥΓΕ

ΕΥΡΥΤΑΝΑΣ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣ είπε...

Πάντα θα τιμούμε τον Στέφανο Γρανίτσα.

Ευχαριστούμε πολύ για τις επισκέψεις και τα σχόλια.

Να καλωσορίσουμε στην παρέα της στήλης των σχολιαστών και τη νέα φίλη "Lia Nikolaou".

Nα είστε όλοι καλά.