Αυτούς που δεν τους τρόμαξε ο θάνατος

 

Με αφορμή ένα πέρασμα του Νίκου Γόδα

από την ανταρτομάνα Ευρυτανία

Πριν από 2 χρόνια, στις 19 του Νοέμβρη του 2020, λίγοι καλοί Ευρυτάνες με πρωτοβουλία του συμπατριώτη Δημήτρη Τζαμάρα τίμησαν σε μία λιτή εκδήλωση στο Μεγάλο Χωριό, τον εμβληματικό ποδοσφαιριστή και αλύγιστο κομμουνιστή αντάρτη μαχητή Νίκο Γόδα που εκτελέστηκε στις 19-11-1948 από το μοναρχοφασιστικό αμερικανόδουλο κράτος.

Λίγοι γνωρίζουν ότι ο Νίκος Γόδας, λοχαγός τότε του ΕΛΑΣ, είχε σχέση και με το δικό μας  τόπο, καθώς λίγο μετά τα Δεκεμβριανά βρέθηκε για ένα διάστημα μαζί με τους συμμαχητές του εδώ στην απόρθητη ανταρτομάνα Ευρυτανία και συγκεκριμένα στο Βελούχι σε ΕΛΑΣίτικους σχηματισμούς.

Στην ιερή μνήμη του αγωνιστή Νίκου Γόδα ο Μεγαλοχωρίτης Δημήτρης Τζαμάρας μάς έστειλε ένα δικό του κείμενο, το οποίο πρωτοδημοσιεύουμε σήμερα στο blog μας.

Ιδού:

********

Ο Νίκος Γόδας ανήκε σε εκείνη την ηρωική γενιά της Αντίστασης που δεν έσκυψε το κεφάλι στον ξένο και ντόπιο φασισμό. Ο ίδιος ανήκε στη γενιά των γενναίων αθλητών που έδωσαν τη ζωή τους για το λαό και για τα ιδανικά τους. Ο Νίκος Γόδας του ΟΣΦΠ, ο Σπύρος Κοντούλης της ΑΕΚ, ο Πάνος Αλεξάς του Παναιτωλικού και άλλοι ακόμη αφανείς ή άγνωστοι που δεν θα ξεχαστούν ποτέ από αυτούς που δεν συμφιλιώνονται με τη λήθη.

Ο Νίκος Γόδας είχε προσφυγική καταγωγή. Γεννήθηκε το 1921 στο Αϊβαλί της Μικράς Ασίας. Μετά την μικρασιατική τραγωδία φτάνει με την οικογένειά του στον Πειραιά, στην παλιά Κοκκινιά. Ο Γόδας ασχολήθηκε νεαρός με το ποδόσφαιρο στις αλάνες και τα ξερά γήπεδα της περιοχής του. Ήταν σπουδαίο ταλέντο και γι' αυτό τον αποκαλούσαν "βασιλιά του ξερού"! Αρχικά έπαιξε στον Κεραμεικό Καμινίων στο ποδοσφαιρικό σωματείο του εργοστασίου όπου εργάστηκε. Αργότερα, στην Κατοχή, πήρε μεταγραφή στον Ολυμπιακό την ομάδα που αγαπούσε από παιδί κι εκεί αγωνίστηκε ως μεσοεπιθετικός.

Πέρα όμως από το ποδόσφαιρο, ο Νίκος Γόδας ήταν ένας νέος άνθρωπος που μισούσε την αδικία και ονειρευόταν μία καλύτερη ζωή για το λαό. Έγινε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ελλάδας και πήρε μέρος στην ένοπλη αντίσταση κατά των κατακτητών. Λοχαγός του επίλεκτου 5ου λόχου του ΕΛΑΣ της Κοκκινιάς πολέμησε τους γερμανούς ναζί και τους ταγματασφαλίτες στην ιστορική μάχη της 7ης Μαρτίου 1944. Ηγήθηκε του λόχου του και στην περίφημη μάχη για την προστασία της Ηλεκτρικής Εταιρείας, στις 13 Οκτώβρη 1944, για να μη βυθιστεί στο σκοτάδι ο λαός της Αθήνας και του Πειραιά.

Το Δεκέμβρη του '44 ο Νίκος Γόδας πολέμησε με τον ΕΛΑΣ τους νέους αφέντες Άγγλους. Στη μάχη του νεκροταφείου της Ανάστασης στον Πειραιά ο Γόδας διακρίνεται, καθώς πολεμάει ηρωϊκά. Ο λόχος του όμως έχει σοβαρές απώλειες.  

Ο Γόδας, με τη λήξη των Δεκεμβριανών και την αποχώρηση των δυνάμεων του ΕΛΑΣ από την Αθήνα καταφέρνει να οδηγήσει τους συντρόφους του που επέζησαν των συγκρούσεων, στην αδούλωτη ανταρτομάνα Ευρυτανία και συγκεκριμένα στο περήφανο Βελούχι όπου είχαν συγκεντρωθεί και άλλες μονάδες του ΕΛΑΣ. Στον τόπο μας παρέμεινε για ένα διάστημα.

Μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας το Φλεβάρη του 1945, ο Νίκος Γόδας, άρρωστος από πνευμονία, συλλαμβάνεται μετά από προδοσία στον Πειραιά.

Στις 13 Ιούλη της ίδιας χρονιάς σε μια κατάπτυστη δίκη παρωδία με 50 (!!!) χαφιέδες ψευδομάρτυρες, το φασιστικό θανατοδικείο καταδικάζει το Νίκο Γόδα σε θάνατο.

Οδηγείται στην αρχή στις φυλακές Αβέρωφ, κατόπιν στης Αίγινας και αργότερα στις σκληρές φυλακές της Κέρκυρας όπου παρέμεινε τρία χρόνια ως μελλοθάνατος.

Σύμφωνα με μαρτυρία του ανιψιού του Χρήστου Γόδα, κινητοποιήθηκαν πολλοί φίλοι του Νίκου για τη διάσωσή του. Όταν ζητήθηκε από τον πρόεδρο του Ολυμπιακού τον βιομήχανο Μανούσκο να μεσολαβήσει για να σωθεί ο Γόδας, η απάντησή του ήταν αφοπλιστική : "όπως έστρωσε ας κοιμηθεί"!

Ο ίδιος ο Γόδας κράτησε στάση περήφανη και πσλικαρίσια. Αρνήθηκε να υπογράψει δήλωση αποκήρυξης των ιδεών του και έτσι στις 19 Νοεμβρίου του 1948, χαράματα Κυριακής, οδηγείται στον τόπο της εκτέλεσης στο Λαζαρέτο της Κέρκυρας, μαζί με άλλους 10 συντρόφους του.

Κατόπιν επιθυμίας του φοράει τη φανέλα της αγαπημένης του ομάδας και αρνείται να του δέσουν τα μάτια. Προτού πέσει νεκρός από τις σφαίρες του δολοφονικού αποσπάσματος θα φωνάξει : "Νενικήκαμεν, ζήτω οι ολυμπιονίκες του σοσιαλισμού. Γεια σας συναθλητές μου".

Ο συγκρατούμενος του Σταμάτης Σκούρτης θα γράψει: "Ο ήλιος σκάει πίσω απ’ τα βουνά και δεν ξέρεις τι είναι πιο κόκκινο, η φανέλα που φοράει κατάσαρκα ο Νίκος, που οι λευκές λωρίδες της κοκκίνισαν απ’ το αίμα, ή ο ήλιος;"

Κι εμείς σήμερα, 74 χρόνια μετά, στέλνουμε από εδώ, από τα βουνά της Ευρυτανίας που πάτησε κάποτε ο Νίκος Γόδας, μια λέξη μόνο, που ας την παραδώσει ο βελουχιώτικος αέρας εκεί στα περιβόλια τ' ουρανού:

ΑΘΑΝΑΤΟΣ

Δημήτρης Τζαμάρας 

εκ Τρανού Χωριού Ευρυτανίας

(Ήταν ένα ιστορικό αφιέρωμα στο blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης")